بحث آغاز مجدد روابط دیپلماتیک میان ایران و بریتانیا و بازگشایی سفارت‌خانه‌ها در دو کشور، موافقان و مخالفان این امر را رو-در-روی یک‌دیگر قرار داده است.
در حالی که برخی نمایندگان مجلس و کاردار غیرمقیم ایران در بریتانیا، گفته‌اند که تمام بخش‌های سفارت این کشور در تهران بازگشایی خواهد شد، برخی دیگر از نمایندگان تحقق این امر را منوط به عذرخواهی بریتانیا کرده‌اند.
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در این زمینه گفت “تا زمانی که انگلیس از ایران عذرخواهی نکند”، مسوولان حکومتی نباید اجازه “بازگشایی سفارت این کشور در تهران” را بدهند. وی دلیل قطع روابط ایران با بریتانیا را “جنایات سفارتخانه انگلیس در فتنه ۸۸” دانسته بود.
اصول‌گرایان از اعتراض‌های پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ با عنوان “فتنه” یاد می‌کنند و از برخی کشورهای غربی و عربی، به عنوان عاملان آن یاد می‌کنند.
کوثری اضافه کرده که در جریان این اعتراض‌ها برخی از مسوولان این سفارتخانه نیز بازداشت شده، اما با “وساطت برخی مسوولان” آزاد شده‌اند.
رییس کمیته دفاعی مجلس همچنین گفت که “انگلیس باید به ما خسارت بدهد”، زیرا بریتانیا “در جریان فتنه ۸۸ به مدت ۸ ماه به ما خسارت وارد کردند” و علاوه بر آن باید بابت “جنایت‌هایی که در گذشته علیه کشور ما انجام دادند” هم خسارت بپردازند.
این سخنان کوثری در حالی بیان شده که پیش از این علاالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفته بود که ایران و بریتانیا برای بازگشایی سفارت‌خانه‌های خود در دو کشور به توافق رسیده‌اند، اما در این صورت “باید صدور ویزا در تهران صورت گیرد و این یک امر ضروری است”.
حمله به سفارت بریتانیا آذرماه سال ۹۰ و پس از تجمع در حمایت از مصوبه مجلس برای کاهش روابط دیپلماتیک با بریتانیا رخ داده بود. پس از این حمله دولت بریتانیا، سفارت خود در ایران را تعطیل کرد و دپیلمات‌های ایرانی را نیز از لندن اخراج کرد.
نمایندگان مجلس در آذرماه سال نود طرحی را برای قطع روابط با بریتانیا تصویب کردند. براساس این طرح دولت موظف شده بود تا در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت” ایران “روابط سیاسی” را با دولت انگلیس به “سطح کاردار تنزل داده و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن” برساند.
پس از تعطیلی دو سفارتخانه، دو کشور توافق کردند تا در زمان عدم فعالیت دو سفارتخانه ایران و لندن، عمان به عنوان حافظ منافع ایران در لندن و سوئد نیز به عنوان حافظ منافع بریتانیا در تهران عمل کنند.
پس از حمله به سفارت بریتانیا، وزارت امورخارجه دولت احمدی‌نژاد، از این مساله ابراز تاسف کرده بود. اما علی لاریجانی، رییس مجلس، آن حمله را “نمادی از فضای افکار عمومی مردم ایران” توصیف کرده بود.
چند ماه بعد بود که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، نسبت به این ماجرا موضع‌گیری علنی کرد و گفت: “در قضیه اخیر اشغال آن سفارت خبیث، احساسات جوانان درست بود، ولی رفتارشان درست نبود”.
منصور حقیقت‌پور، از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس، ماه گذشته گفته بود که عاملان حمله به سفارت بریتانیا در تهران، همان افرادی بودند که سخن‌رانی علی لاریجانی، رییس مجلس نهم، در قم را با اعتراض خود قطع کرده بودند.
حقیقت‌پور این افراد را نزدیکان و حامیان محمدتقی مصباح‌یزدی معرفی کرده و از برخی اعضای جبهه پایداری نیز به عنوان عاملان این حادثه نام برده بود.
هفته گذشته کاردار غیرمقیم ایران در بریتانیا، با اعلام خبر بازگشایی سفارت بریتانیا در تهران، خبر از آن داده بود که “همه بخش‌های سفارت ایران در انگلیس در آینده‌ای نزدیک فعال می‌شود”.
چندی پیش یک مقام مسوول در وزارت امورخارجه در گفت‌وگو با روزنامه گاردین گفت که ایران آماده است تا به عنوان بخشی از یک توافق کلی برای بازگرداندن روابط دیپلماتیک میان ایران و انگلیس در مورد پرداخت غرامت به این کشور به خاطر حمله به سفارت آن در تهران در سال ۲۰۱۱ مذاکره کند.
