نخستین روز از دور جدید مذاکرات هسته‌ای میان ایران و اعضای گروه ۱+۵ در حالی خاتمه یافت که از سویی معاونان وزارت خارجه گفته‌اند شاید محدودیت‌های موقتی را بپذیرند و از طرف دیگر اصول‌گرایان ضمن انتقاد از غرب و دولت حسن روحانی، خواستار ایستادگی تیم مذاکره‌کننده شده‌اند.
مذاکرات در وین در حالی آغاز شده که دوره شش ماه توافق ژنو به پایان رسیده و جمهوری‌اسلامی و گروه ۱+۵ مذاکرات بیست روزه خود در وین را برای رسیدن به توافق جامع آغاز کرده‌اند.
همزمان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، پیامی ویدیویی منتشر کرده و در آن از “فرصت استثنایی” دو طرف برای پایان دادن به “بحران غیرضروری” برنامه هسته‌ای ایران طی سه هفته آینده سخن گفته است.
ظریف در این پیام ویدیویی عمل‌کرد دولت آمریکا در زمان ریاست‌جمهوری جرج بوش را از جمله عوامل حل نشدن پرونده هسته‌ای در سال ۸۴ دانسته و تحریم‌ها را باعث “افزایش تعداد سانتریفیوژهای ایران، غنی سازی ۲۰ درصدی و توسعه سایر بخش های اتمی” خوانده است.
وی همچنین باتاکید بر اینکه جمهوری‌اسلامی حاضر است “تا گام‌های مشخصی بردارد و نشان دهد که برنامه اتمی‌اش همواره صلح‌آمیز” خواهد بود، گفته: “ما هنوز فرصت داریم به افسانه ای که می گوید ایران به دنبال ساخت بمب اتم است پایان دهیم. دولت من متعهد است به این بحران غیرضروری تا ۲۹ تیر پایان دهد. امیدوارم همتایان من هم همین تعهد را داشته باشند”.
ظریف روز سه شنبه مقاله‌ای در روزنامه لوموند نیز منتشر کرد که در آن سخنان مشابهی را به رشته تحریر درآورده بود. وی نوشته بود که غرب نباید با خیال‌پردازی، فرصت یگانه‌ای که برای اعتمادسازی میان دو طرف و اثبات اینکه برنامه هسته‌ای جمهوری‌اسلامی صلح‌آمیز است را از دست بدهد.
در تحولی دیگر دو تن از معاونان وزارت امورخارجه نیز گفته‌اند که ممکن است جمهوری‌اسلامی در مذاکرات وین، محدودیت‌هایی را بپذیرد، گرچه این محدودیت‌ها موقتی خواهد بود.
عباس عراق‌چی، معاون وزیر امورخارجه و از اعضای ارشد تیم مذاکره‌کننده در این زمینه گفته: “می‌خواهیم از این ۲۰ روز استفاده لازم را برای رسیدن به نتیجه داشته باشیم. اگر به خاطر اعتماد سازی محدودیت‌هایی را قبول کنیم برای یک دوره زمانی مشخص و موقتی خواهد بود”.
سخنان عراق‌چی از آن جهت اهمیت دارد که گفته می‌شود وی از افراد نزدیک به رهبر جمهوری‌اسلامی در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای است و با نظر وی در میان تیم مذاکره‌کننده حضور دارد.
همزمان مجید تخت‌روانچی نیز درباره توافق ژنو و توافق‌هایی که ممکن است در مذاکرات وین صورت بگیرد، گفته: “به هیچ‌وجه هیچ محدودیتی را در قالب این گفت‌وگوها برای همیشه و مادام‌العمر نمی‌پذیریم و در توافق ژنو هم صحبتی از همیشگی کردن چیزی نبوده است بلکه این گفت‌وگوها صحبت از دوره ویژه‌ای می‌کند که پس از آن پرونده ایران عادی خواهد شد”.
پیش از این بهروز کمال‌وندی، سخن‌گوی سازمان انرژی اتمی نیز گفته بود: “اگر تحریم‌ها برداشته شود، خصومت‌ها از بین رود و همه مسایل مربوط به پرونده هسته‌ای حل شود و تنها شفافیت باقی بماند تا ۱+۵ نگرانی بی‌موردی نداشته باشند، حاضریم پروتکل الحاقی را امضا کنیم”.
دور جدید مذاکرات در وین برای رسیدن به توافق جامع نهایی ۲۰ روز به طول خواهد انجامید و در این مدت محمدجواد ظریف، تیم مذاکره‌کننده ایران و همچنین طرف غربی - از جمله کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا -در وین به سر خواهند برد.
گرچه به گفته عباس عراق‌چی: “ممکن است بعد از چند روز آقای ظریف تشخیص دهند که باید به تهران بازگردند و معاونین گفت‌وگوها را ادامه دهند. ممکن است لازم باشد برای مشورت به تهران برگردند و دوباره به وین بیایند. هر چیزی ممکن است”.
آمریکا نیز در این مذاکرات حضور پررنگی دارد و تیمی ۱۵ نفره از این کشور در مذاکرات حضور خواهند داشت. تیم مذاکره‌کننده آمریکا شامل ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه، وندی شرمن مدیرکل سیاسی و جیک سالیوان مشاور ارشد جو بایدن، معاون رییس‌جمهور آمریکا در امور امنیت ملی و برخی مقام‌های عالی‌رتبه وزارت امور خارجه، مشاوران ارشد و دستیارانی از وزارت خزانه‌داری است.
با این حال وب‌سایت رجانیوز - نزدیک به جبهه پایداری - درباره مذاکرات هسته‌ای و برنامه آمریکا نوشت: “محاسبه دیپلماتیک مقامات غربی به ویژه آمریکایی ها درباره روند مذاکرات وین ۶ این است که با توجه به رویکرد مقامات ایرانی مبنی بر حل مشکلات اقتصادی از دریچه سیاست خارجی، تیم مذاکره کننده ایران به شدت خواهان دستیابی به توافق با ۱+۵است و یا به بیان دیگر به این توافق «نیاز» دارد… در چنین شرایطی با یک تقسیم کار بین کشورهای ۱+۵ به ویژه فرانسه ، انگلیس و آمریکا، بیم آن می رود آنچه که سوم آذر ماه سال گذشته در ژنو منعقد شد، بار دیگر و این بار با واگذاری امتیازات بیشتر تکرار شود”.
روزنامه کیهان نیز روز سه‌شنبه با اشاره به خوش‌بینی حسن روحانی برای رسیدن به توافق هسته‌ای با غرب، چنین درباره این مساله اظهارنظر کرد: “رییس‌جمهور دیروز درحالی با خوش‌بینی به مذاکرات سخن گفت که همزمان وزیر خارجه آمریکا زبان تهدید را به کار گرفت… در حالی که طرف ایرانی براساس توافق ژنو طیفی از تعلیق‌ها و توقف‌ها برای غنی‌سازی ۲۰ درصد در فردو، نصب ماشین‌های سانتریفیوژ جدید، تکمیل رآکتور آب سنگین اراک و… را پذیرفت، اکنون طرف غربی-، آمریکایی مدعی است هیچ کدام این اقدامات به خودی خود اهمیت ندارد بلکه موضوع مهم که اصل غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژهاست. آنها می‌گویند ایران باید بین ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ سانتریفیوژ داشته باشد که به مفهوم تعطیلی غنی‌سازی صنعتی در ایران است. از سوی دیگر طرف غربی مدعی لغو تدریجی تحریم‌ها ظرف ۱۰ تا ۲۵ سال می‌باشد که به مفهوم وعده سر خرمن و اخذ امتیازات هنگفت و نقد در برابر وعده نسیه است”.
از سوی دیگر منصور حقیقت‌پور، نایب‌رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای خواست که در مقابل “زیاده‌خواهی‌های غرب ایستادگی کنند”. به گفته‌ی حقیقت‌پور “مقامات مذاکره‌کننده هسته‌یی کشورمان که امین مقام معظم رهبری هستند نباید در برابر زیاده‌خواهی‌ها کوتاه بیایند بلکه باید محکم بایستند و نامشان را به عنوان راست قامتان هسته‌یی در تاریخ ملت ایران ثبت کنند”.
