“انصار حزب الله” از ابتدای تابستان اصرار بر راه‌اندازی گروه‌های سیار امر به معروف و نهی از منکردر سطح پایتخت دارد و برای چندمین بار خبر از استقرار و فعالیت این گروه‌ها داده است. عبدالحمید محتشم، دبیرکل این تشکل عنوان کرده عملیات وسیعی برای حذف “مفسدان و حامیانشان” آغاز شده و ازهفته آینده با ۴ هزار نیرو که ۳ هزار نفر از آنان زن هستند مقابله با “بدحجابی” آغاز خواهد شد. این سخنان اما با واکنش رحمانی‌فضلی وزیر کشور روبه‌رو شده است: “هر فعالیت اجتماعی باید مبتنی بر قانون باشد و متولی این مساله نیز وزارت کشور است و وزارت کشور نیز در این زمینه متناسب با اقدام‌های صورت گرفته رفتار خواهد کرد.” حسینعلی امیری، قائم‌مقام وزیر کشور نیز پیش از این گفته بود: “هرگونه فعالیتی در زمینه امربهمعروف و نهی‌ازمنکر بدون مجوز قانونی حتی اگر با نیت خیر انجام شود، نقض قانون است.” امیری در مصاحبه‌ای با روزنامه اعتماد هم تاکید کرده: “ما قطعا هیچ نوع تجمع غیرقانونی را نمی‌پذیریم، ولو اینکه با عناوین شرعی باشد.”
دبیرکل انصار حزب‌الله اما از مکاتبه با وزارت کشور خبر داده و اینکه تلاش کرده‌اند دغدغه وزیر کشور را رفع کنند. او با بیان اینکه برخی رسانه‌ها با شلوغ‌کاری دنبال اهداف خود هستند، گفته است: “برای رسانه‌های داخلی که اقدام به همنوایی با آنها می‌کردند توضیح دادیم که ما هرگز درصدد مقابله نیستیم و حتی به وزیر کشور هم، درباره توضیح اقدامات خود نامه‌ای نوشتیم و این مسئله را جایی زیاد مطرح نکردیم اما در متن نامه مشروحا توضیح دادیم که وی خاطرشان آسوده باشد و بحث، بحث تقابلی نیست و به هیچ وجه مشکل امنیتی ندارد اما چون آنها متولی امنیت هستند در جریان باشند و اینکه مشکلی در این زمینه وجود ندارد.”
با این حال اظهارنظرها و سخنان مقامات وزارت کشور حاکی از این است که نه تنها دغدغه‌ها از بین نرفته، بلکه اختلاف بر سر این موضوع بالا گرفته است. چنانچه قانم‌مقام وزیر کشور به روزنامه شرق گفته است: “اگر اقدام غیرقانونی و بدون مجوزی توسط هر گروهی انجام شود، بدون‌شک نیروی انتظامی به وظیفه ذاتی خودش عمل خواهد کرد و در این زمینه هیچ اغماض و چشم‌پوشی‌ای در کار نیست. ملاک عمل ما قانون است و نمی‌توانیم مسایل قانونی را در فضایی با معیارهای دوگانه انجام دهیم.” رضا اکرمی، رئیس شورای فرهنگی ریاست جمهوری هم روز سه‌شنبه(۲۵ شهریور) گفته است:” اینکه عده‌ای بخواهند با موتورسواری در خیابان‌ها راه بیفتند و کار فرهنگی انجام دهند، پسندیده نیست.”
سرعتمان از لاک‌پشت هم کمتر است
وبسایت انصار حزب‌الله اوایل تابستان امسال خبر داد “اولین گروه‌های گشت‌های موتوری امر به معروف و نهی از منکر” راهی خیابان‌های تهران شده‌اند. محل ماموریت این گشت‌ها پارک‌ها، مراکز خرید و معابر موجود در محدوده جغرافیایی تعیین شده بود و ترکیب آنها را هم “اقشار مختلف مردمی از رئیس ستاد اجرائی انصارحزب الله گرفته تا فعالان فرهنگی، اصحاب رسانه وحتی کسبه صنوف مختلف شهر تهران” اعلام کردند.
با گذشت دو ماه، حالا هم دبیرکل انصار حزب‌الله در گفت‌وگو با خبرگزاری آریا از اجرای “تمام‌عیار” این طرح در هفته آینده خبرداده است. او شمار نیروهای عملیاتی این طرح را ۴هزار نفر اعلام کرده و گفته است این افراد را از طریق توزیع فرم جذب شده و مربیان آنها ائمه جماعات مساجد و روحانیون بوده‌اند.
محتشم همچنین گفته است که نیروهای انصارحزب‌الله، کارت شناسایی ندارند: “ما برای خودمان امتیاز خاصی قایل نیستیم. کارت و این جور چیزها برای کارهای حکومتی است.” او اضافه کرده است: “گرفتن و بردن، کار ما نیست. این مسایل از وظایف حکومتی است. ما تذکر زبانی می‌دهیم اما این تذکر حتما جدی و موثر خواهد بود. بهتر است کار عملیاتی ما آغاز شود تا شما ببینید ما چگونه عمل خواهیم کرد.”
این درحالی است که علی‌اصغر ناصربخت، معاون سیاسی انتظامی فرمانداری تهران به وبسایت خبری تدبیر گفته است: “فرمانداری تا به حال مجوزی به گروه انصار حزب‌الله نداده و از طرف این گروه هم تا به حال هیچ درخواست مجوزی برای اجازه ورود به خیابان به فرمانداری داده نشده است.”
انتقادات از برنامه‌های این گروه تندرو اما به حیطه دولت محدود نماند. علی لاریجانی روز شنبه در مشهد گفته است: “رفتارهای تندروها به‌عنوان امربهمعروف و نهی‌ازمنکر را به عینه می‌بینیم؛ نگرانی ما از این رفتارهای غلط است.” محتشم دبیر کل انصار حزب‌الله اما جواب او را این گونه داده است: “آقای لاریجانی چون در مجلس هستند، دید سیاسی دارند و بحث تندرو و کندرو را مطرح می‌کنند. در حالی که در بحث‌های فرهنگی و اعتقادی اینگونه نیست. جهت اطلاع ایشان بنده که جلودار این جمع هستم سرعتم از لاک‌پشت هم کمتر است.”
جلوی تجمع بدون مجوز گرفته شود
استفاده از موتورسیکلت تبدیل به یکی از ویژگی‌های انصار حزب‌الله شده؛ تشکلی که در دهه ۷۰ و در پاسخ به دستور آیت‌الله خامنه‌ای درباره لزوم حضور رزمندگان در مقابله با تهاجم فرهنگی ایجاد شد. با این حال دبیرکل انصار حزب‌الله روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور ماه گفت که این گروه دیگر عبارت “گشت موتوری” را به کار نمی‌برد. محتشم با بیان این که بحث ما گروه‌های سیار امر به معروف است، اضافه کرده: “این که طرف با موتور و یا ماشین برود مسئله‌ای عادی است و گشت موتوری به آن صورت که نیروی انتظامی عمل می‌کند، قطعا نخواهد بود.”
دبیرکل انصار حزب‌الله پیش‌تر و در تیر ماه نیز با تاکید بر اینکه گشت‌های موتوری انصار احتیاجی به مجوز ندارد؛ توضیح داده بود: “ما در لفظ مناقشه نداریم و اگر تعبیر گشت‌های موتوری تداعی‌گر نوعی تشابه و تداخل با گشت‌های متعارف نیروی انتظامی است ما از این لفظ عبور می‌کنیم و تأکید داریم که این گشت‌ها تداخلی با گشت‌های متعارف نیروی انتظامی ندارد.”
مساله‌ای که دولت آن را رد کرده و حضور این نیروها در خیابان‌ها را منوط به داشتن مجوز دانسته است. بهمن کشاورز حقوقدان و رئیس پیشین کانون وکلا در همین خصوص به ایلنا گفته است: “چنین حرکات سازمان یافته‌ای، بدون مجوز از مراجع صالح قابل قبول نیست و قطعا باید از آن جلوگیری شود.” به گفته او از آنجا که حضور در سطح شهر به صورت حرکت دسته‌جمعی یا حرکت در گروه‌های چندین نفره می‌تواند مصداق راهپیمایی تلقی شود و از سویی برای چنین مواردی مجوز خاص از وزارت کشور لازم است (آنچه تاکنون معمول بوده و صرف نظر از نظر کسانی که معتقدند برای چنین مواردی مجوز لازم نیست) چنین حرکاتی بدون مجوز از مراجع صالح پذیرفته نیست.
مجلس، حامی آمران به معروف و ناهیان از منکر
انصار حزب‌الله به دلیل جایگاه ویژه اش نیاز به حمایت قانونی ندارد اما به تازگی دو فوریت طرحی با عنوان “حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر” نیز در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است. در مقدمه این طرح آمده است که به دلیل “خلاء قانونی در حال حاضر مبادرت به انجام وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، حتی در مواردی ممکن است مشمول عنوان مجرمانه ایجاد مزاحمت نیز باشد.” با تصویب نهایی این طرح، کسانی که با آمران به معروف برخورد کنند سخت‌گیرانه مجازات خواهند شد. محمد رزم، عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی هفته گذشته از نهایی شدن طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر در کمیسیون ویژه خبر داده و گفته است: “این طرح در کمیسیون ویژه که شامل کمیسیون‌های قضایی و فرهنگی مجلس است، نهایی شده و تقدیم هیئت رئیسه مجلس می‌شود.”
در اصل هشتم قانون اساسی آمده: “در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفهای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت. شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون معین می کند.”
نماینده‌های مطرح کننده طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر نیز با اشاره به همین اصل در مقدمه طرح آورده‌اند: “بدون شک این تکلیف مستلزم پیش‌بینی حمایت‌های قانونی لازم از افرادی است که مبادرت به انجام این وظیفه قانونی و شرعی می‌نمایند. به‌عبارت دیگر چنانچه اجتماع از منافع و کارکردهای مثبت این نهاد بهره‌مند می‌شوند، علی القاعده باید حمایت‌ها و تدابیر قانونی لازم را نسبت به کسانی که آسیب‌ها و مخاطرات انجام این وظیفه سنگین را متحمل می‌شوند به عمل بیاورند.”
دبیر کل انصار حزب الله هم به همین اصل استناد کرده و گفته است: “مسئله در قانون اساسی و در بیان مسئولان نظام، بارها مورد تاکید قرار گرفته اما این شیوه از امر به معروف از سوی انصار حزب‌الله جنجال‌ساز شد و لذا ما وارد قضیه شدیم.” او توضیح داده که “برخی از دنباله‌های فراری جریان فتنه‌گر که در خارج از کشور به سر می‌برند در آستانه تابستان درصدد به راه‌اندازی تحریکات مختلف(بدحجابی) در کشور بودند و این امر به نوعی موجب شد که ما وارد قضیه شویم.”
اما اجرایی شدن ایده انصار تا پایان تابستان به تعویق افتاده و مشخص نیست این بار اعلام حضور ۴ هزارنفری آنها محقق خواهد شد یا این که وزارت کشور با پافشاری بر نظر قبلیش، جلوی حضور غیرقانونی این گروه تندرو را خواهد گرفت.
