در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ایران، هتل‌های مجلل تهران میزبان ستارگانی چون الیزابت تیلور و پل مک‌کارتنی بودند. پس از سقوط شاه ایران قراردادهای هیلتون، هایت و شرایتون را سخت کرد و آن هتل‌ها به کنترل دولت درآمد. با این‌که ممکن است هنوز پنج ستاره یادآور آن دوران باشکوه را با خود داشته باشند اما خدماتشان به ندرت متناسب با ستاره‌هاست. ده‌ها سال انزوای سیاسی و ترس از این‌که خارجی‌ها ارزش‌های اسلامی را تهدید کنند، باعث شد تا سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری ایران به شدت افت کند.
افتتاح هتل چهارستاره اکسس در تهران به مدیریت شرکت فرانسوی اکور و گشایش قریب‌الوقوع اکسس پرایم پنج‌ستاره، نشان از سرعت تغییرات دارد.
از انقلاب اسلامی تاکنون هیچ شرکت خارجی مدیریت هتل را در ایران برعهده نداشته است. ایران امیدوار است همین ماه بتواند با شش قدرت جهانی بر سر برنامه هسته‌ای خود به توافق جامع دست یابد. این موضوع می‌تواند به تحریم‌ها پایان دهد و سرمایه‌گذاری خارجی و گردشگری را رونق بخشد.
هنوز مشخص نیست اکور، که از لحاظ تعداد اتاق بزرگترین گروه هتل اروپا است، چگونه توانسته است با وجود تحریم‌ها با ایران قرارداد ببندد. با این‌که تحریم‌ها بصورت مستقیم گردشگری را هدف قرار نمی‌دهد اما انتقال پول از ایران و به این کشور را به جز برای دارو و کالاهای اولیه ممنوع کرده است. هتل‌داران فرانسوی به سئوالات در این‌باره پاسخ ندادند. اکسس نیز همین‌طور. سعید شیرکاوند، معاون امور توسعه سازمان گردشگری تایید کرد، دو هتل فرودگاهی تحت مدیریت اکور قرار دارد و “مطابق با استانداردهای جهانی به ارائه خدمات خواهند پرداخت”.
اکسس برخی از جنبه‌های خدماتی خود را برای هماهنگی با عرف‌های ایران تغییر داده است. الکل سرو نمی‌کند و کارمندان زن بخش پذیرش حجاب اسلامی دارند. اما کارکنان خوش‌برخورد و قهوه و اسپرسوی اصیل فرانسوی آن را بالاتر از تمام هتل‌های ایرانی که ادعای چهار یا پنج ستاره بودن دارند قرار می‌دهد.
حالا اکور آماده است تا از گشایش درهای یکی از بزرگترین مقاصد گردشگری بکر جهان سود ببرد. کشوری که منزلگاه جاذبه‌های بزرگ و تاریخی نظیر تخت‌جمشید و اصفهان است. شایعات حاکی از آن است که گروه‌های دیگر فرانسوی نیز در حال مذاکره برای ساخت و مدیریت هتل در ایران هستند.
بوییگ، غول ساختمان‌سازی، رسانه‌ای و مخابرات فرانسوی و همچنین شرکت روتانای دبی که گفته می‌شود در حال برنامه‌ریزی برای ساخت هتل در تهران و مشهد هستند از اظهارنظر در این‌باره خودداری کردند.
پتانسیل‌ها عظیم است. پیشاپیش، از زمان به قدرت رسیدن حسن روحانی، تعداد گردشگران اروپایی بیش از دو برابر شده بود. بنا بر آمار رسمی، سال گذشته شش میلیون گردشگر به ایران سفر کرده‌اند که بسیاری از آن‌ها زائران کشورهای همسایه بوده‌اند. این گردشگران درآمدی حدود ۷.۵ میلیارد دلار، معادل دو درصد تولید ناخالص ملی نصیب ایران کرده‌اند.
آقای شیرکاوند می‌گوید: “گردشگری در اقتصاد ایران صنعتی متروک و فراموش‌شده بود. هتل‌سازی در ایران جذابیت زیادی دارد و تعداد هتل‌های چهار یا پنج ستاره ما باید در ده سال آینده حداقل سه برابر شود.” او تصدیق می‌کند که در شرایط کنونی زیرساخت‌های گردشگری ایران جوابگوی سونامی گردشگران نخواهد بود.
هتل‌داران در حال آماده شدن هستند. گروه ایرانی «دیدار» از یک سال پیش در مرکز تهران مشغول ساخت یک هتل ۳۰۰ اتاقه با هزینه ۳۰۰ میلیون دلار است. برای به ثمر نشستن این برنامه تحریم‌ها باید از میان برداشته شود تا سرمایه خارجی وارد کشور شود. شهرام پورسفر، رئیس هیئت مدیره مجتمع دیدار می‌گوید: “ترجیح ما یک سرمایه‌گذار اروپایی مثلا آلمانی یا حتی ترک است که فقط در صورت برداشته شدن تحریم‌ها ممکن می‌شود. اما اگر تحریم‌ها ادامه یابد مجبوریم با شرکای چینی کار کنیم.”
منبع: فایننشیال تایمز، ۲۲ ژوئن ۲۰۱۵
