مایکل سلکمن
درحالی که نخبگان سیاسی و روحانیون ایران بر سر بحران بوجودآمده در انتخابات چند قسمت شده اند، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،قوی ترین نهاد اقتصادی،اجتماعی و سیاسی کشور، به عنوان نیروی کمکی برای سرکوب جنبش مخالفان، وارد میدان شده است.
این نهاد سی ساله بعنوان یک نیروی نظامی قوی که در خدمت رهبران ایران بوده است، آنقدر رشد کرده است که در همه جنبه های جامعه ایران، تاثیر می گذارد. به نحوی که سرکوب خشونت آمیز مخالفان باعث شده است که تحلیلگران سیاسی به نقش مهم این نهاد در حواشی انتخابات 12 ژوئن اشاره کنند.
رسول نفیسی، کارشناس مسائل ایران و یکی از مولفان تحقیقی درباره این نهاد می گوید:«این دیگر حکومت دینی نیست، این یک حکومت است که تحت نظام شیعه توسط یک گروه نظامی حفاظت می شود».
کارشناسان می گویند که این نهاد تبدیل به یک تشکل بزرگ به زیربنای نظامی شده است که با کنترل تسلیهات موشکی و برنامه های اتمی و قرارداد های مولتی میلیارد دلاری، به همه بخش های اقتصادی کشور، رخنه کرده است. سپاه از کلینیک جراحی چشم گرفته تا جاده و پل سازی، میدان های نفت و گاز و بازار سیاه را در اختیار دارد.
ثروت و شهرت این نهاد از سال 2005، در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، بیشتر شده است و درحدود 750 قرارداد دولتی در زمینه های عمرانی و نفت گاز، بسته است. تمام این قرار دادها بدون هیچ گونه نظارت و بودجه بندی و گزارش به مجلس بسته شده است.
اعضای سابق سپاه، ده ها کرسی در مجلس و مقام های ارشد دولتی دارند. آقای احمدی نژاد هم عضو سابق سپاه است و همچنین علی لاریجانی رئیس مجلس و محمد باقر قالیباف، شهردار تهران. تاثیر سپاه حتی تا عمق نظام آموزشی کشور هم نفوذ کرده است. بگونه ای که روسای رسانه ها که برنامه های رادیو و تلویزیون را تحت کنترل دارند، از اعضای وفادار همین ارگان هستند.
یک تحلیلگر سیاسی که سال ها در ایران شاغل بوده است و نخواست که نامش فاش بشود گفت: “آنها طرفدار نظامی هستند که معتقدند روحانیون باید به حکومت مشروعیت بدهند اما به هیچ عنوان نباید اداره کننده بازی باشند”.
دلیل تاثیر گزاری آنها این است که همیشه در بخش هایی از قدرت حضور داشته اند که حکومت دچار شکاف شده است. برعکس روحانیون در همه عرصه ها با هم متفاوت هستند.
تحلیلگران سیاسی می گویند که در پشت صحنه اختلاف های شدیدی درباره برگزاری انتهابات و تظاهرات علیه انتخاب مجدد آقای احمدی نژاد، وجود دارد.
محمد سهیمی، استاد دانشگاه کالفرنیای جنوبی که با ایران در ارتباط اینترنتی است، می گوید: “گزارش هایی به دستم رسیده است که دستکم تعدادی از فرماندهان ارشد سپاه، از آنچه در حال وقوع است ناراضی اند.حتی گزارش هایی مبنی بر اعتراض برخی از آنان دریافت کرده ام”.
حتی فرمانده سابق سپاه، محسن رضایی، که 16 سال در سپاه خدمت کرده است، با شرکت در انتخابات امسال تصمیم گرفت این ارگان را به مبارزه بطلبد و صریحا دولت را متهم کرد که در مورد تحقیق بر سر نتایج انتخابات، شکست خورده است.
یک تحلیلگر سیاسی معتقد است که بسیاری از افراد سپاه در زمانی که محمد خاتمی، اصلاح طلب، در سال 1997، زمانی که برای اولین بار در انتخابات شرکت می کرد، به او رای داده بودند.
بدنه سپاه وسیع نیست. این ارگان 130 هزار عضو دارد و پنج شاخه مستقل نظامی را که از ارتش جدا هستند، اداره می کند. سپاه نیروی زمینی، دریایی و هوایی و سازمان اطلاعاتی خودش را دارد. شورای امنیت سازمان ملل، برنامه های اتمی ایران را به این ارگان نسبت می دهند. غرب معتقد است که ایران در حال ساختن سلاح اتمی است و این فرضیه دائما توسط ایران رد می شود.
دو شاخه مشهور ارگان سپاه، سپاه قدس که در کشور های دیگر فعالیت می کنند و این شامل کمک مالی و تعلیم حزب الله لبنان می شود و بسیج است. بسیج، که تحلیلگران معتقدند که از دو سال پیش تحت فرماندهی سپاه در آمده است، در حال حاضر میلیون ها عضو دارد که در سرکوب مخالفان و اعتراض ها، نقش دارد.
اعضای سپاه پاسداران و خانواده هایشان در همه زمینه ها ترجیح داده می شوند که این شامل ورود به دانشگاه و سوبسید های مختلف می شود.
آقای نفیسی، جامعه شناس، می گوید که یکی از فرماندهان سابق سپاه تخمین می زند که همه اعضای بسیج و خانواده هایشان تعداد زیادی رای در مقابل میلیون ها نفر از مردم قرار داده اند. آقای نفیسی می گوید: “این روش جدید در رای گیری کمک زیادی به بالا آمدن احمدی نژاد کرده است”.
در این بدنه نظامیانی قرار دارند که در آن زمان با روحانیونی که به آیت الله روح الله خمینی در ایجاد جمهوری اسلامی کمک می کردند، مخالف بودند. آنها نسل دوم انقلابیونی محسوب می شوند که از لحاظ ایدئولوژیک با نسل اول مثل آیت الله هاشمی رفسنجانی و اصلاح طلبان و کسانی که طرفدار گفتگو با غرب هستند، موافقند. سپاه حتی روحانیونش را هم خودش تعلیم می دهد.
پروفسور سهیمی در تحقیقاتی که در مورد پدیده سپاه انجام داده است، گروه جدیدی را پیدا کرده است: رهبرانی در اواسط پنجاه سالگی که در زمان جوانی وارد سپاه شدند و در جنگ حاضر شدند: یک جنگ در دهه هشتاد علیه عراق و جنگی دیگر در علیه مجاهدین خلق که آمریکا آنان را جزو گروه های تروریستی محسوب کرده است.
سپاه بعد ها به دو گروه تقسیم شد. گروهی که معتقد بودند که ایران باید از لحاظ سیاسی و اجتماعی پیشرفت کند و گروهی که می خواست همه قدرت را در اختیار داشته باشد. دکتر نفیسی معتقد است که آیت الله خامنه ای بیشتر به گروه دوم نزدیک است.
او معتقد است: “او بارها به خط مقدم جبهه رفته است، خیلی بیشتر از فرماندهان دیگر. او رابطه شخصی با بسیاری از فرماندهان سپاه دارد، آنها را می شناسد و اعتمادشان را جلب کرده است. حالا آنها همه کسانی که در دوران جنگ با آنها رابطه داشته است، از او حمایت می کنند”.
امروز، سپاه قدرت و ثروتش را زیاد کرده است. بعنوان مثال، سود مالی آنها بستگی کامل به سیاست خارجی دولت دارد. به احتمال زیاد ایران در مقابل حمله به مسلمانان اویقور چین سکوت خواهد کرد زیرا این کشور شریک تجاری سپاه است.
به فاصله کمی بعد از جنگ ایران و عراق، آقای رفسنجانی که آن زمان رئیس جمهور بود، از مهندسان سپاه خواست تا بودجه شخصی تعیین کنند و در سازندگی کشور کمک کنند. از آن زمان خاتم الانبیا، شرکت متعلق به سپاه، یکی از بزرگترین شرکت های طرف مناقصات صنعتی و پروژه های تولیدی است. از پروژه های این شرکت ساختن مترو تهران، سد سازی، اسکله و ساخت خط آهن است که یا از سوبسید استفاده می کند یا این پروژه ها را در اختیار شرکت خصوصی قرار می دهد.
چیزی که کمتر به آن پرداخته شده است، نقش ایجاد بازار سیاه توسط این ارگان برای فرونشاندن عطش مردم برای خرید کالا هایی است که مورد تحریم قرار گرفته است. در گزارش “رند” آمده است که این امکان وجود دارد که سپاه سالانه 12 میلیارد دلار از طریق بازار سیاه در آمد داشته باشد.
آیت الله خمینی در وصیتنامه اش خواسته است که نظامیان در سیاست دخالت نکنند. به همین جهت فرماندهان سپاه بشدت مراقب اند که از اتهام دخالت در انتخابات 12 ژوئن فرار کنند اما سردار یدالله جوانی، رئیس دفتر سیاسی سیاه به مردم هشدار داده است که جایی برای مخالفت وجود ندارد.
به گزارش ایرنا، سردار جوانی گفته است: “امروز هیچ کس بی طرف نیست: یا طرفدار و حامی انقلاب و نظام هستند یا کسانی که تلاش بر براندازی دارند”.
منبع: نیویرک تایمز 20 ژوئیه
