دانشگاه را برای مخالفان نا امن می کنم

نویسنده

‏‏ سورنا کیانی

‏”دانشگاه را برای مخالفین نا امن می کنم” همه چیز با این جمله آغاز شد. گوینده ی این جمله نه یکی از اعضای رسمی ‏گروه فشار، بلکه حجت الاسلام صدرالدین شریعتی رییس دانشگاه علامه بود. مردی که با مدرک دکترای الهیات، عضو ‏هیئت علمی دانشکده ی روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه نیز هست. روحانی عمامه سیاهی که اکنون ریاست ‏بزرگترین مرکز آموزش علوم انسانی در کشور را عهده دار شده است. منتقدینش او را به “تندخویی” و “تعصب” متهم می ‏کنند. صفاتی که به گفته ی یکی از اساتید ارشد گروه جامعه شناسی در دانشگاه علامه، “قاتل علوم انسانی هستند”.‏

‏ تلاش خبرنگار روز برای مصاحبه با استادان برجسته ی دانشگاه علامه پیرامون نحوه ی مدیریت حجت الاسلام شریعتی ‏بی نتیجه ماند. تقریبا همه ی آنها خواست مصاحبه را به خاطر آنچه که آن را “بیم از آینده ی شغلی” می نامیدند رد کردند. ‏چند استاد نیز به شرط اینکه اسمشان محفوظ بماند حاضر به گفتگوی کوتاهی با خبرنگار روز شدند. آنها شخصیت ‏صدرالدین شریعتی را فاقد استانداردهای لازم جهت ریاست بر دانشگاه بزرگی مانند علامه دانستند.‏

‏”او حتی برای ریاست بر یک گروه درسی هم شایسته نیست، چه رسد ریاست دانشگاه”. این را یکی از اساتید دانشکده ی ‏مدیریت دانشگاه علامه می گوید، دانشکده ای که سال گذشته یکی از دانشجویانش به خاطر سوء مدیریت مسئولین دانشگاه ‏سر کلاس درس جان سپرد. یک استاد اقتصاد دانشگاه علامه با اشاره به برخی تجربیات شخصی اش، استبداد رای شریعتی ‏را “باور نکردنی” توصیف می کند. به گفته ی او حتی اساتید “اصولگرای” دانشگاه علامه نیز از عملکرد مستبدانه ی ‏شریعتی به ستوه آمده اند. این استاد اقتصاد می افزاید: “نحوه ی برخورد شریعتی با منتقدینش به نحوی است که دیگر هیچ ‏کس در دانشگاه جرئت انتقاد ندارد”. وی حذف دانشجویان منتقد را “پیامی واضح” برای همه ی منتقدین ارزیابی کرد.‏

‏ در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه، دکتر احمدی استاد دانشکده ی حقوق سر شناس ترین منتقد صدرالدین شریعتی ‏است. وی دادستان سابق تهران بوده است و به هیچ یک از جناحهای سیاسی وابسته نیست. او که به مذهبیی بودن شهرت ‏دارد، سال گذشته در اعتراض به “عملکرد غیر شرعی و غیر قانونی رییس و حراست دانشگاه علامه”، از ریاست دانشکده ‏ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه استعفا داد. گفته می شود استعفای او حتی موجب تذکر وزیر علوم به شریعتی نیز ‏شده بود. دانشکده ی حقوق اکنون تنها دانشکده ایست که ریاستش را فردی به عهده دارد که موافق نظر شریعتی نیست. دکتر ‏موذن زادگان، استاد حقوق جزا، رییس کنونی دانشکده ی حقوق است که علیرغم میل شریعتی و با پا فشاری اساتید این ‏دانشکده انتخاب شده است. دانشکده ی حقوق به خاطر وجود اساتید برجسته و صاحب نفوذ تا کنون کمتر با دست اندازیهای ‏مدیریت جدید مواجه بوده است. با این حال تا کنون یک استاد این دانشکده تبعید و چند دانشجوی آن نیز به دنبال اعتراضات ‏دانشجویی اردیبهشت و خرداد گذشته از تحصیل محروم شده اند. در آخرین فقره از اعمال نفوذهای غیرقانونی مدیریت ‏دانشگاه علامه، یک خانم که بنا به ادعای مدیریت دانشگاه “حافظ کل قرآن کریم” است، بدون شرکت در آزمونهای ورودی ‏دکتری، به دستور شخص صدرالدین شریعتی به عنوان دانشجوی دکتری حقوق بین الملل در این دانشگاه پذیرفته شده است. ‏اعتراضات دکتر محمد رضا ضیایی بیگدلی- استاد حقوق بین الملل ایران- به این دستور غیر قانونی نیز بلا اثر ماند. ‏دستوری که نهایتا به عنوان امر غیر قانونی آمر غیر قانونی و تحت فشار تهدیدات صدرالدین شریعتی توسط گروه حقوق ‏بین الملل دانشگاه علامه پذیرفته شد. پیش از این نیز یکبار مهرداد بذر پاش مشاور ارشد و از نزدیکان محمود احمدی نژاد، ‏بدون شرکت در آزمون دکترا به عنوان دانشجوی دکترای مدیریت پذیرفته شده بود که پس ازسر و صدای مطبوعات، با ‏انصراف شخص بذر پاش، غائله خاتمه یافت.‏

در حال حاضر در دانشگاه علامه، حتی یک نشریه ی دانشجویی هم وجود ندارد. این در حالیست که دانشکده ی علوم ‏ارتباطات و روزنامه نگاری دانشگاه علامه از برجسته ترین مراکز علمی مربوط به این رشته در کشور است. جایی که ‏دکتر کاظم معتمدنژاد پدر علوم ارتباطات ایران در آن به تدریس مشغول است. ‏

مدیریت دانشگاه علامه، به عاملیت دکتر کارگر معاونت سابق دانشجویی- که اکنون معاون مالی است- نه تنها کلیه ی ‏نشریات دانشجویی را لغو امتیاز کرد بلکه از صدور مجوز جدید نیز بی هیچ عذر و بهانه ی قانونی سر باز می زند. دکتر ‏کارگر همان کسی است که به عنوان رییس کمیته ی انضباطی بدوی، پای حکم محرومیت از تحصیل بیش از 30 دانشجوی ‏دانشگاه علامه را امضا کرد. کمیته ای که نماینده ی ولی فقیه، نماینده بسیج دانشجویی و دکتر مرادی از اساتید اصولگرای ‏دانشکده ی حقوق ـ که از نزدیکان محمود احمدی نژاد نیز هست- دیگر اعضای آن هستند. فردی به نام “پریز” که ‏دانشجویان او را به برخوردهای زشت،زننده و توهین آمیز در کمیته ی انضباطی متهم می کنندد، دبیر این کمیته است.‏

کمیته ی انضباطی دانشگاه علامه یکی ازپر کارترین، کمیته های انضباطی در نوع خود طی چند ماه اخیر بوده است. به ‏دنبال اعلام انحلال انجمن اسلامی دانشگاه علامه و اعمال فشار بر عموم دانشجویان که به عناوین مختلف از جمله امر به ‏معروف و نهی از منکر صورت می گرفت، در اردیبهشت ماه و خرداد ماه سال جاری چند تجمع مسالمت آمیز دانشجویی ‏در این دانشگاه اتفاق افتاد به طوریکه تنها در روز اول خرداد 1386، 4 تجمع در دانشکده های مختلف دانشگاه علامه روی ‏داد که پس از آن 34 دانشجو به اتهام شرکت در این تجمعات با احکام سنگین انضباطی مواجه شدند.‏

‏ در حال حاضر فعالین عمده ی دانشجویی در دانشگاه علامه نه تنها با حکم محرومیت از تحصیل مواجهند، بلکه به دستور ‏رییس حراست دانشگاه علامه ممنوع الورود نیز هستند. دستوری که به عقیده ی محمد علی دادخواه و شیرین عبادی- که ‏وکالت دانشجویان محروم از تحصیل دانشگاه علامه را بر عهده دارند- غیر قانونی است. یکی از شعب دیوان عدالت اداری ‏نیز طی حکمی ممنوع الورود شدن دانشجویان را غیر قانونی اعلام کرد، اما حراست دانشگاه علامه به حکم دیوان عدالت ‏اداری تمکین نکرد.‏

عسل اخوان یکی از این دانشجویان محروم از تحصیل و ممنوع الورود است. او این احکام را تاوان “انتقاد و زنده بودن” ‏دانشجویان می داند: “آنها می خواهند ما مطیع و سر به زیر باشیم، آنها می خواهند ما در برابر ظلم به دانشجویان و تعدی به ‏حریم دانشگاه سکوت کنیم. این اتفاق ولی هرگز نخواهد افتاد.“‏

دانشجویان دانشگاه علامه با تشکیل کمیته ی دفاع از حق تحصیل و همچنین جمع آوری هزار امضا برای عزل صدرالدین ‏شریعتی نشان داده اند که به هیچ وجه قصد “سکوت” ندارند. هزار دانشجوی دانشگاه علامه طی نامه ای به وزیر علوم ‏خواهان عزل رییس این دانشگاه شدند. بنابه گفته ی صادق شجاعی، دبیر انجمن منتخب دانشجویان، مدیریت دانشگاه با ‏احضار و تهدید دانشجویان امضاکننده می کوشد آنها را وادار به باز پس گیری امضاهایشان کند. در بخشی از این نامه ‏خطاب به محمد مهدی زاهدی وزیر علوم آمده است:‏

‏”عملکرد آقای شریعتی رییس دانشگاه علامه طباطبایی، طی دو سال ریاست این مرکز مهم آموزش عالی،مصداق واقعی ‏سومدیریت و بحرانسازی بوده است. متاسفانه ایشان با آفریدن بحرانهای پی درپی از طریق اقدامات نسنجیده،غیرقانونی و ‏تحریک آمیز،فضای لازم برای فعالیتهای آکادمیک، پویایی و نشاط دانشگاه را از بین برده و به عمد، با ساختن فضای ‏متشنج، دانشجویان را تحریک کرده اند… گویاست که این سخن چند نفر نیست، این صدای گویا و محکم یک هزار ‏دانشجوست،چیزی که تا کنون سابقه نداشته و بنا بر آنچه گفته شد با استناد به امضا و خواست قریب به هزارتن از ‏دانشجویان علامه که به این نامه پیوست می شود، دو خواسته از جنابعالی داریم:‏

الف) عزل بی قید و شرط آقای شریعتی، ریاست دانشگاه و جایگزینی مدیری شایسته که بر اساس ضوابط و قواعد یک نهاد ‏آکادمیک انتخاب شده باشد.‏

ب) رفع تمام تحدیدها و لغو احکام انضباطی و احکام محرومیت از تحصیل و لغو محدودیت تشکل ها و نشریات دانشجویی ‏که در زمان ریاست ایشان به طور غیر قانونی ایجاد شده است و بازگشت هر چه سریعتر دانشجویان محروم شده از تحصیل ‏به سر کلاسهای درس.“‏

این درخواستها اما تاکنون بی پاسخ مانده است.‏

دانشجویان علامه با برگزاری یک تجمع بزرگ در روز 8 آبان، در محل دانشکده ی علوم اجتماعی، که با بازداشت 7 ‏دانشجو خاتمه یافت بر خواست خود مبنی بر عزل صدرالدین شریعتی پافشاری کردند و عملا تلاشهای شریعتی و سیدی ‏رییس حراست دانشگاه علامه را برای مخدوش جلوه دادن نامه ی هزار امضایی، ناکام گذاشتند.‏

رشید اسماعیلی، یکی از فعالین دانشجویی دانشگاه علامه و دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بشر که با حکم دو ترم تعلیق ‏از تحصیل در آستانه ی اخراج از دانشگاه قرار دارد، هفته ی گذشته به دادگاه انقلاب احضار شد. به او گفته شد که با ‏شرکت در تجمع اعتراضی در روز حضور احمدی نژاد در دانشگاه تهران و طرح سئوالاتی از وی به “تبلیغ علیه نظام” ‏دست زده است. اتهامی که رشید اسماعیلی آن را قبول ندارد و ایراد آن را یکی از جلوه های بارز محدودیت و فشار بر ‏مخالفین و منتقدین محمود احمدی نژاد می داند. اسماعیلی وضعیت دانشگاه علامه را به تمام معنا “اسفناک” توصیف می ‏کند: “ آزادی بیان در دانشگاه «صفر» و سانسور و اعمال فشار بر منتقدین سیاستهای جاری در نهایت است.“‏

اسماعیلی به خبرنگار روز می گوید: “وضعیت به گونه ایست که یک استاد سر شناس روابط بین الملل به خاطر اظهاراتی ‏پیرامون پرونده ی هسته ای که سر کلاس درس ایراد کرده بود به حراست دانشگاه احضار شده است”!‏

اسماعیلی نیز مانند اخوان، همه ی این فشارها را تاوان “انتقاد” و نگرش متفاوت دانشجویان نسبت به مسائل کشور می ‏داند: “گناه ما این است که نحوه ی مدیریت و سیاستگزاری این آقایان را قبول نداریم و آن را خلاف منافع ملی می دانیم” به ‏او گفته شده است که به زودی حکم اخراجش را از “وزارت علوم” دریافت می کند. او می بایست 14 آذرماه بار دیگر به ‏دادگاه انقلاب مراجعه کند.‏

‏”دانشگاه علامه در حال حاضر روزهای سخت و سیاهی را از سر می گذراند”. این را یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه ‏علامه می گوید، هر چند مدیریت دانشگاه علامه طرفدارانی هم دارد: اعضای بسیج دانشجویی. حسینی از اعضای بسیج، ‏حل مشکل “صبحانه” را یکی از افتخارات مدیریت دانشگاه می داند، هر چند مهر و آبان هرسال با اعتراض دانشجویان ‏خوابگاهی به وضعیت بد رفاهی آغاز می شود. اما یکی از اعضای بسیج دانشجویی که می خواهد نامش مخفی بماند به ‏خبرنگار روز می گوید: “اینگونه نیست که دانشجویان بسیجی همه از عملکرد شریعتی راضی باشند. ما در چند مورد حتی ‏با ایشان ملاقات کردیم و انتقاداتمان را خصوصا در مورد وضعیت بد رفاهی و کیفیت نازل غذا به ایشان منتقل کردیم. ‏متاسفانه نه تنها توجهی نشد بلکه بسیجیان منتقد،هم از سوی مدیریت هم از سوی برخی هم مسلکانشان به برخورد تهدید ‏شدند.“‏

مدیریت دانشگاه علامه اکنون در دور تازه ی تلاشهای خود بدون توجه به نامه ی اعتراضی 1000 دانشجو می کوشد ‏انجمن اسلامی منتصب خود را یا آنگونه که مهدیه گلرو نایب دبیر انجمن منتخب می گوید “انجمن اسلامی فرمایشی” را، به ‏دانشجویان تحمیل کند.‏

به گفته ی علیرضا موسوی از اعضای شورای مرکزی انجمن منتخب دانشجویان: “آنها دفاتر انجمن منتخب را به زور ‏غصب کرده اند و حالا هم انجمن اسلامی منتصب و غیر قانونی خود را در آن دفاتر غصب شده، ساکن کرده اند.“‏

موسوی نیز که با حکم دو ترم محرومیت از تحصیل مواجه است، می گوید: “در دانشگاه علامه تنها یک انجمن اسلامی ‏مشروع و قانونی وجود دارد؛ آن هم انجمن اسلامی منتخب دانشجویان. ما مشروعیتمان را از آرای تک تک دانشجویان می ‏گیریم.“‏

حال جای این پرسش باقی است که آیا با وجود امضای هزار دانشجو، مدیریت فعلی دانشگاه علامه از مقبولیت و مشروعیت ‏کافی بر خوردار است؟ ‏

‏”رییس انتخابی” یکی از خواستهای 1000 دانشجوی دانشگاه علامه است و”رئیس انتصابی،استعفا،استعفا” یکی از ‏شعارهای ثابت و اصلی تجمعات متعدد دانشجویی در دانشگاه علامه بوده است. یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه ‏به خبر نگار روز می گوید: “برگزاری یک انتخابات بین اعضای هیئت علمی میزان اندک مقبولیت رییس و مدیریت فعلی ‏دانشگاه را بین اساتید نیز نشان خواهد داد”.‏

به نظر این استاد دانشگاه، هواداران واقعی شریعتی در بین اساتید “چیزی در حدود تعداد انگشتهای دو دست هستند” او می ‏افزاید: “اگر این حرف را قبول ندارند، انتخابات جهت تعیین رییس دانشگاه را برگزار کنند.“‏

این گزارش تنها بیانگر بخشی از مصائبی بود که دانشگاه علامه- بزرگترین مرکز آموزش علوم انسانی در خاورمیانه- با ‏آن دست به گریبان است، دانشگاهی که پرورشگاه سر شناسترین فعالین دانشجویی و چندین تن از اعضای شورای مرکزی ‏دفتر تحکیم طی یک دهه ی اخیر بوده است، دانشگاهی که سرشناس ترین فعالین کمپین یک میلیون امضا را درون خود ‏پروریده است، دانشگاهی که متولدین سال 67 را نیز می توان در بین فعالین دانشجویی آن پیدا کرد و این همه به رغم ‏فشارهای شدید مدیریت دانشگاه و برخی نهادهای همدست بیرون از دانشگاه بوده است. فشارهایی که احضار سه دانشجوی ‏این دانشگاه- سلیمان محمدی،رشید اسماعیلی و صادق شجاعی- به دادگاه انقلاب و موج جدید احضار دانشجویان به کمیته ی ‏انضباطی به دنبال تجمع 8 آبان، آخرین نمونه ی آن است.‏

با این حال دانشجویان علامه ی خواهند از نظر علمی نیز پیشتاز باشند. چیزی که به عقیده ی بسیاری با حضور صدرالدین ‏شریعتی و امثال او در راس هرم مدیریتی دانشگاههای کشور غیر ممکن به نظر می رسد: “آنها دانشگاه را با زندان و ‏پادگان اشتباه گرفته اند.“‏