شک نفهم ها در مقام علمی رهبر

نویسنده
حسین محمدی

» انتقاد از تردیدها درباره دانش خامنه ای

چند هفته پس از مطرح شدن بحث‌هایی درباره این‌که مجلس خبرگان باید به فکر فردی برای رهبری پس از مرگ آیت‌الله خامنه‌ای باشد و نگرانی‌های اصول‌گرایان برای برنامه‌های اصلاح‌طلبان و حامیان روحانی برای انتخابات مجلس خبرگان، تعریف و تمجیدهای اصول‌گرایان از رهبر جمهوری‌اسلامی شدت گرفته است.

رسانه‌های اصول‌گرا در مصاحبه با چهره‌های مختلف و مسوولان جمهوری‌اسلامی، سعی می‌کنند تصویر فردی ساده زیست در زندگی شخصی، باتدبیر در زندگی سیاسی و باسواد در بحث‌‌های حوزوی را از وی نشان دهند.

از آن جمله می‌توان به گفت‌وگویی با آیت‌الله مومن، از روحانیان اصول‌گرا اشاره کرد. این گفت‌وگو از آن جهت اهمیت دارد که سال گذشته و پس از مرگ سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، محسن کدیور با انتشار مقاله‌ای، با اشاره به جلسه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برای تعیین مراجع جدید در سال 73، نوشت: “در جریان اعلام نام حجت الاسلام و المسلمین سید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی در عداد مراجع جایزالتقلید توسط جامعه‌ی مدرسین حوزه ی علمیه ی قم در آذر ۱۳۷۳ مرحوم آیت الله طاهری خرم آبادی و آیت الله مومن قمی به اعتراض جلسه‌ی جامعه را ترک کردند”.

کدیور همچنین نوشته بود که مومن از جمله روحانیونی بود که پیام‌های شکایت آیت‌الله منتظری را به رهبر جمهوری‌اسلامی منتقل می‌کرد.

آیت‌الله مومن اکنون گفتوگویی درباره رهبر جمهوری‌اسلامی با نشریه “پاسدار اسلام” انجام داده و درباره سطح سواد حوزوی او سخن گفته است. با این حال به گفته دست‌اندرکاران این نشریه وی “هنگامی که در میانه گفت و شنود دریافت که در صدد پاسخ‌گویی به شبهه‌افکنی‌های گریختگان از ملک و ملت هستیم، با تأکید بر این نکته که «ادعاهای این عده ارزش پاسخ‌گویی ندارد» گفت و شنود را به پایان برد و برای آنان «هدایت الهی» را خواستار شد”.

وی در بخشی از این مصاحبه درباره آیت‌الله خامنه‌ای گفته است: “شنیده‌ام بعضی از آدم‌های نفهم، حرف‌های بی‌مبنایی درباره علمیت جناب ایشان زده‌اند. خیر، ایشان قطعا و بلاخدشه، مجتهد مطلق و درفقه واصول و رجال بسیار متبحر است. مقام علمی ایشان فراتر از تشکیکات یک عده مغرض است. درآن جلسات هم بسیار اهل دقت‌نظر بودند و بسیار هم خوب استدلال و همه مسایل رابسیار خوب درک و طبعا به همین کیفیت هم استنباط و اجتهاد می‌کردند”.

وی همچنین در این مصاحبه به نحوه انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری و سپس برگزاری انتخابات مجدد در مجلس خبرگان و پس از تغییر قانون اساسی پرداخته است: “آن موقعی که برای آقای خامنه‌ای رأی‌گیری کردیم ایشان مرجع نبودند، در حالی که شرط قانون اساسی قبل از بازنگری مرجعیت بود، بنابراین ممکن بود بعداً شک و شبهه‌ای در این زمینه مطرح شود؛ لذا یک بار دیگر باید خبرگان تشکیل می‌شد تا ببینیم آقای خامنه‌ای با تغییری هم که در قانون اساسی ایجاد شده است، باز رای می‌آورد یا نه. مسافرت را نیمه‌کاره گذاشتم و برگشتم و دو باره مجلس خبرگان تشکیل و رای‌گیری انجام شد و این بار بیش از بار گذشته به ایشان رای دادند”.

انجام این مصاحبه و سخنانی که ایت‌الله مومن بر زبان رانده‌، همچنین از آن جهت قابل توجه است که چند هفته پیش قربان‌علی دری نجف‌آبادی٬ عضو هیات رییسه مجلس خبرگان٬ در جمع خبرنگاران در شیراز٬ گفته بود: “خدا رهبری را حفظ کند و به ایشان طول عمر دهد انشاالله. اما به هر حال باید برای بعد از ایشان به فکر باشیم”.

رهبر جمهوری‌اسلامی متولد سال ۱۳۱۸ است و در حال حاضر ۷۵ سال سن دارد. در پایان دوره‌ی پنجم مجلس خبرگان - که انتخابات آن بیش از یک سال دیگر برگزار خواهد شد - حدود ۸۴ سال سن خواهد داشت. سنی که می‌تواند مجلس خبرگان را مجبور کند که فکری به حال جانشینی وی بکند.

به نظر می‌رسد نزدیک شدن به سالگرد روزهای انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به سمت رهبری جمهوری‌اسلامی، باعث شده است که گفت‌وگوها و اظهارنظرهای این چنینی درباره رهبر جمهوری اسلامی افزایش یابد.

هم زمان گروه‌های مختلف اصول‌گرا نسبت به انتخابات آینده مجلس خبرگان و برنامه حامیان حسن روحانی، نزدیکان هاشمی‌رفسنجانی و گروه‌های اصلاح‌طلب برای این انتخابات هشدار داده بودند.

کاظم صدیقی٬ امام جمعه موقت تهران٬ در سخنانی تلاش برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان را از “نقشه های دشمنان برای نفوذ بیشتر در انقلاب” توصیف کرده و گفته بود: “برای مجلس خبرگان آینده نقشه‌های خطرناک زیادی دارند؛ از این [رو] باید هوشیار باشیم”.

ماه گذشته احمد جنتی٬ دبیر شورای نگهبان٬ نیز سخنان مشابهی را به زبان آورده بود. وی در جمع اعضای ناظران شورای نگهبان در مشهد٬ گفته بود که انتخابات مجلس خبرگان “بسیار مهم” است٬ زیرا “عده‌ای از هم‌اکنون در حال برنامه‌ریزی برای تصرف” آن هستند٬ به همین دلیل اعضای شورای نگهبان “نیازمند یک بیداری و بصیرت” هستند تا مسوولیت این شورا را “به خوبی” اجرا کنند.

دبیر شورای نگهبان اضافه کرده بود: “تنها نهادی که در باره رهبری می‌تواند تصمیم بگیرد خبرگان است و در طول تاریخ اگر رهبر شرایط خود را از دست بدهد این مجلس خبرگان است که می‌تواند رهبر را عزل و قدرت وی را محدود کند. بنابراین در حال حاضر که عده‌ای می‌خواهند با نفوذ به مجلس خبرگان این سنگر را فتح کنند وظیفه شورای نگهبان سنگین تر می‌شود”.

جنتی در دی ماه سال گذشته نیز با اشاره به تلاش جریان های سیاسی تندرو برای فتح مجلس خبرگان گفته بود: “بعضی‌ها برای مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی دارند طراحی می‌کنند و نقشه می‌کشند، باید مراقب بود که به اهداف شوم خود نرسند”.

از سوی دیگر جهان‌نیوز، وب‌سایت نزدیک به علی‌رضا زاکانی، گفتوگویی با علیرضا مرندی، وزیر بهداشت دولت موسوی منتشر کرده است که در آن وی از خانواده رهبر جمهوری‌اسلامی و ساده‌زیستی آنان تعریف می‌کند.

وی درباره زندگی آیت‌الله خامنه‌ای و فرزندان وی گفته است: “ بچه‎های ایشان که عروسی می‎کردند، من هم دعوت داشتم. آنقدر مراسمها محدود برگزار میشد که باورش سخت است. فرض کنید یک بشقاب شیرینی روی میز بود و شاید به هر نفر یک شیرینی می‎رسید. حتی شام هم نمی‎دادند. من هر چهار پسر، داماد‎ها و عروس‎های ایشان را به‎دلیل اینکه پزشک بچه‎هایشان بودم و هستم، از نزدیک می‎شناسم، در خانه‎هایشان رفته ام و بعضی‎ها بچه‎هایشان را به منزل ما آوردهاند. نوه‎هایشان طوری هستند که من پیش خودم می‎گویم اینها، شاید فرصت بازی بچگانه‎شان را هم پیدا نمی‎کنند چون از همین بچگیشان می‎بینیم که چقدر مبادی آداب و باادب هستند”.

پس از اعتراض‌های سال ۸۸ به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و برخی شعارها علیه رهبر جمهوری‌اسلامی٬‌اصول‌گرایان تلاش کرده‌اند که با تعریف و تمجید از آیت‌الله خامنه‌ای٬ برای وی مشروعیت کسب کنند.

تهیه کتاب از زندگی رهبر جمهوری‌اسلامی٬ تدریس واحدهایی نظیر “امام خامنه‌ای پژوهی”٬ تلاش برای مرتبط دانستن وی با امامان شیعه و خداوند و مدیون بودن مردم ایران به او٬ از جمله سخنانی است که در  این مدت توسط اصول‌گرایان بیان شده است.

برای مثال کاظم صدیقی٬ امام جمعه موقت تهران٬  سال گذشته گفته بود که “آنقدر قرائن و شواهد وجود دارد” که هر کسی “به آرامش و یقین” برسد که ایت‌الله خامنه‌ای “رهبر الهی” است.

به گفته صدیقی نباید شک کرد که”خداوند خودش ایشان (مقام معظم رهبری) را برگزیده است چراکه هم انرژی ایشان فوق همه است و در برابر همه طوفان‌ها و فتنه‌ها و از نظر علمی، بینش و بصیرت نیز بالاتر از دیگران هستند”.

اصول‌گرایان از سوی دیگر تلاش می‌کنند از نظر تئوریک هم رهبر جمهوری‌اسلامی و رفتار وی را تدریس کنند. اخیرا اعلام شده که کتابی با عنوان “مثل خمینی” درباره زندگی رهبر جمهوری‌اسلامی در حال تهیه است که در آن به مساله “سبک زندگی” وی پرداخته می‌شود. پیش از این نیز یک موسسه اصول‌گرا با عنوان “طلوع رجعت حق” خبر از آن داده بود که قصد دارد واحدی با عنوان “ضرورت‌های نظری امام خامنه‌ای پژوهی” برگزار کند.

پیش از این روح‌الله قرهی٬ مدیر حوزه علمیه “امام مهدی” گفته بود که “در فتنه ۸۸ اگر خود آقا تنها بودند، اصلاً نمی‌توانستند. ایشان مهره هستند و دستور می‌گیرند”. به گفته قرهی خطاب قرار دادن امام دوازدهم شیعیان از سوی خامنه‌ای در خطبه نماز جمعه سال ۸۸ معلوم می‌کند که “رهبری از ناحیه حضرت و خدا انتخاب می‌شوند” و “ما قائل به این هستیم که وقتی نظام، نظام مهدوی است، دیگر معلوم است رهبر این نظام هم انتخاب شده از ناحیه حضرت حجّت است”.

برخی رسانه‌ها نیز اقدام به انتشار ویژه‌نامه‌هایی درباره آیت‌الله خامنه‌ای کرده بودند. ویژه‌نامه‌هایی چون “تداوم آفتاب” که توسط روزنامه جام‌جم و ویژ‌ه‌نامه “سیره امین” توسط معاونت سیاسی نهاد نمایندگی ولایت‌فقیه در دانشگاه‌ها از جمله این اقدامات بود.

کاظم صدیقی، پیش از این گفته بود که ایت‌الله خامنه‌ای “در تمام مشکلاتی که برایش پیش می‌‌‌آید قبلش یا بیابان می‌رود و با حضرت خلوت می‌کند یا جمکران می‌رود و یا حرم حضرت رضا می‌رود، آنجا را در بغل می‌گیرد و کلید را از آنها می‌گیرد و درب‌ها را باز می‌کند. حضور در بیابان‌ها یا در مسجد جمکران برای رفع مشکلات سیره مستمر زندگی حضرت آقا بوده و هست”.

وی همچنین چند سال پیش در سخنانی گفته بود که امام دوازدهم شیعیان در صحرای عرفات آیت‌الله خامنه‌ای را دعا کرده است: “در عرفات دیدم وجود نازنین امام عصر ارواحنا فداه به مقام معظم رهبری با اسم دعا می‌کرد”.

چند سال پیش در هنگام سفر آیت‌الله خامنه‌ای به قم نیز، یکی از سایت‌های اصول‌گرا مدعی شده بود که امام زمان به دیدار آیت‌الله خامنه‌ای رفته است: “صبح قبل از آنکه کسی متوجه شود، آقا به مسجد جمکران رفتند و بدون برنامه قبلی وارد مسجد جمکران شدند. وقتی آقا وارد شدند نمی‌دانید چه حال و هوایی بر مسجد حاکم بود، اما می‌شود فهمید که مولا و سرور همه اهل عالم به استقبال ایشان آمده ‌بودند، وای چه هوایی و چه روحانیتی بر این فضا حاکم است”.