در حالی که کمتر از یک هفته به برگزاری انتخابات هیات مدیره نظام پزشکی فرصت باقی مانده است، گزارش‌ها از ردصلاحیت بیش از 350 نامزد شرکت در این انتخابات حکایت می‌کنند. این حذف گسترده نامزدها که دکتر مصطفی معین نامزد این جناح در انتخابات پیشین ریاست‌جمهوری در بیانیه‌ای به آن اعتراض کرده، در شرایطی صورت گرفته که پزشکان از آن به عنوان “رسیدن نظارت استصوابی به انتخابات نظام پزشکی” یاد می کنند.
سازمان نظام پزشکی که 110 هزار عضو دارد ازقدیمی ترین سازمان های صنفی در ایران است که سابقه ای 45 ساله دارد. این سازمان، در حوزه سلامت فعالیت می‌کند و حضور آن تاکنون باعث کوتاه ماندن دست دولت از حوزه نظارت حرفه‌ای بر صنف پزشکان بوده است. اعضای هیات مدیره این سازمان تا کنون از سوی عموم پزشکان دارای پروانه نظام پزشکی، در یک انتخابات آزاد برگزیده می‌شده و اجرای انتخابات و نظارت بر آن نیز برعهده دو هیاتی بوده که از سوی هیات مدیره برگزیده می‌شوند.
امسال، پیش‌بینی می‌شد انتخابات اخیر نظام پزشکی که قرار است روز جمعه هفته جاری (27 دی ماه) برگزار شود، در آستانه رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری به عرصه‌ای برای رقابت مقدماتی نخبگان دو جناح اصلی اصولگرا و اصلاح‌طلب در درون یک صنف متخصص تبدیل گردد. اما وزارت بهداشت با تغییر آئین نامه انتخابات نظام پزشکی و افزودن دانشگاه های علوم پزشکی به عنوان یکی از مراجع تائید صلاحیت نامزدهای انتخابات نظام پزشکی، باعث شده تا حدود 350 نفر از نامزدهای این انتخابات از سوی شورای مرکزی هیات نظارت بر انتخابات که مسئولیت آن با احمد نجابت است ردصلاحیت شود.
احمد نجابت، عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران و از نمایندگان اصولگرای مجالس چهارم، پنجم و هفتم است که به محمدرضا باهنر نزدیک است، تا جایی که یک دوره هم به عنوان عضو هیات رئیسه مجلس هفتم انتخاب شد. وی که نقش اول را در ردصلاحیت‌های اخیر برعهده داشته، در حال حاضر مشاور کامران باقری لنکرانی، وزیر بهداشت و درمان دولت احمدی‌نژاد است. این در حالی است که لنکرانی روز جمعه به خبرگزاری فارس گفته بود: “وزارت بهداشت در این انتخابات کاملاً بی‌طرف است و فقط مجری انتخابات است.“
وزارت بهداشت همچنین ریاست هیات اجرایی انتخابات نظام پزشکی را به محمد باقر لاریجانی برادر علی لاریجانی رییس فعلی مجلس هشتم سپرده، است.
علی کائیدی عضو هیات نظارت بر انتخابات سازمان نظام پزشکی روز 20 دی به خبرگزاری فارس گفت: “بر اساس نتایج آخرین جلسه شورای مرکزی نظارت بر انتخابات نظام پزشکی صلاحیت 350 نفر از مجموع 4600 نامزد انتخابات هیئت مدیره‌های نظام پزشکی شهرهای مختلف کشور تائید نشد.” به گفته وی “صلاحیت 150 نفر از این افراد به طور کلی احراز نشد و حدود 200 نفر از آنان نیر به علل مختلف تعزیراتی رد صلاحیت شدند.“
وی با متهم کردن پزشکان رد صلاحیت شده گفت: “علت احراز نشدن صلاحیت 150 نفر از این افراد مسائل مختلفی از جمله نداشتن حداقل 3 سال سابقه عضویت در سازمان نظام پزشکی یا ثبت نام شدن آنها توسط افرادی غیر از خودشان یا حتی بدون داشتن برگه وکالت از آنان بوده است، 200 نفر دیگری که رد صلاحیت شدند نیز بیشتر به علت مشکلات تغزیراتی مانند گرفتن پول زیرمیزی، فروش داروهای تاریخ گذشته یا تقلبی در داروخانه یا ایجاد مطب یا مراکز تشخیصی و درمانی بدون پروانه رد صلاحیت شدند.“
اعتراض معین و ظفرقندی
اما روز گذشته خبرگزاری ایسنا متن نامه اعتراض آمیز مصطفی معین فوق تخصص آلرژی و وزیر اسبق علوم را منتشر کرد که وی در آن ضمن تاکید بر حضور فعالانه و مسئولانه تمامی اعضای جامعه پزشکی ایران در فرایند برگزاری انتخابات سازمان نظام پزشکی کشور، نسبت به “اعمال‌نظر دولت در تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات سازمان نظام پزشکی که یک نهاد غیر دولتی و صنفی است و عدم ارایه توضیح به افراد رد صلاحیت شده” انتقاد کرد.
در نامه مصطفی معین با اشاره به اهمیت انتخابات سازمان نظام پزشکی به عنوان بزرگترین و موثرترین نهاد صنفی و مدنی کشور، تاکید شده: “سلامت مهمترین حق انسان است و باید در راه تامین این حق با جدیت، حساسیت و احساس مسئولیت گام برداشت. موثرترین راه دفاع از این حق در شرایط کنونی، پیگیری مسئولانه و مشارکت فعال در انتخابات و نقد و اعتراض نسبت به برخی سیاست‌ها و اقدام‌هایی است که با هدف سیاسی قصد محروم کردن جامعه پزشکی و مردم از توانایی‌های گوناگون این قشر فرهیخته دارد.”
محمدرضا ظفرقندی دبیر کل انجمن اسلامی پزشکی ایران و رئیس سابق نظام پزشکی یکی دیگر از معترضان به دخالت دولت و وزارت بهداشت در انتخابات نظام پزشکی است. ظفرقندی در بیانیه‌ای که روز گذشته انتشار یافت با ابراز نگرانی از سکوت اکثریت شورای عالی نظام پزشکی و رییس کل سازمان در مقابل دخالت دولت در انتخابات نظام پزشکی اعلام کرد: “بیم آن می‌رود که با ادامه این روند و دخالت نهادهای غیرمرتبط و غیرمسوول برخلاف قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی، در نهایت افرادی برای اداره امور صنفی جامعه پزشکی برگزیده شوند که منتخبان واقعی جامعه پزشکی نباشند.”
وی همچنین اظهار داشت: “مسوولین سازمان نظام پزشکی و شورای عالی سازمان باید در فرصت باقیمانده جهت احقاق حقوق ضایع شده افراد رد صلاحیت شده اقدام فوری و موثر به عمل آورند.”
شهاب الدین صدر از سیاستمداران جناح حاکم که از 4 سال پیش ریاست نظم پزشکی را بر عهده دارد در قبال دخالت گسترده دولت در انتخابات نظام پزشکی به انتشار یک نامه اکتفا کرده است. شهاب الدین صدر که همزمان ریاست کمیسیون بهداشت و درمان مجلس را نیز بر عهده دارد در نامه ای به روسای نظام پزشکی استان ها خواستار حضور پزشکان در انتخابات و عملکرد قانونی و دور از افراط و تفریط هیات اجرایی انتخابات نظام پزشکی شد. وی همچنین گفت که وزارت بهداشت در 3 سال اخیر قصد داشته از راه های مختلف اختیارات سازمان نظام پزشکی را محدود کند.
شهاب الدین صدر همچنین با اشاره به اینکه “اخیرا وزارت بهداشت در آیین نامه انتخابات سازمان نظام پزشکی تغییراتی وارد کرده و دانشگاه‌های علوم پزشکی را به عنوان مرجع تأیید صلاحیت کاندیداهای انتخابات نظام پزشکی تعیین نموده است” اعلام کرد که دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پزشکی”نقطه تهدیدی برای سازمان بوده و بر این اساس، مخالفت خود را با آن اعلام کرده‌ایم.“
وی همچنین اظهار داشت که مقامات فعلی وزارت بهداشت اعتقادی به سازمان نظام پزشکی ندارند، و تاکید کرد: ”دستگاه‌هایی که طی سه چهار سال اخیر همراهی خوبی با سازمان نداشته‌اند و حتی بر سر راه انجام وظایف قانونی سازمان سنگ‌اندازی کرده‌اند باید از دخالت در انتخابات پرهیز کنند.“
نظارت استصوابی در انتخابات نظام پزشکی
علی تاجرنیا که از برگزیدگان انتخابات قبلی نظام پزشکی کشور و عضو فعلی شورای عالی نظام پزشکی است یکی از چندین عضو فعلی هیان مدیره نظام پزشکی است که برای انتخابات 27 دی ماه نظام پزشکی از سوی هیات اجرایی منتخب وزارت بهداشت رد صلاحیت شده است.
تاجرنیا روز گذشته به روزنامه سرمایه گفت: “آنچه در صحبت های عضو شورای مرکزی نظارت بر انتخابات عنوان شده واقعیت ندارد چرا که در شهر تهران من به استناد بند «د» (وفاداری به قانون اساسی) ردصلاحیت شده ام در حالی که در حال حاضر عضو شورای عالی نظام پزشکی هستم. متاسفانه وجود و غلبه سلایق سیاسی در بافت هیات های نظارت منجر به رفتارهای سلیقه ای در تایید صلاحیت نامزدها شده است، این اتفاق در طول تاریخ نظام پزشکی بی سابقه بوده است.“
وی همچنین اعلام کرد که علاوه بر رد صلاحیت 350 پزشک کاندیدا، عده ای از کاندیداها پیش از اعلام نتایج احراز صلاحیت در پی برخی فشارها مصلحت را در انصراف دیدند، و بخشی از کاندیداهای منصرف شده در آمار شورای مرکزی نظارت بر انتخابات نظام پزشکی از تعداد ردصلاحیت شدگان نیامده است.
تاجرنیا همچنین با انتقاد از تلاش دولت برای کاهش نقش سازمان های مردم نهاد اظهار داشت: “بافت هیات نظارت بر نظام پزشکی کاملاً دولتی است، وجود سه نفر نماینده از سوی دولت، متشکل از نماینده وزارت بهداشت و معاونت سیاسی وزارت کشور، نماینده مجلس و نماینده قوه قضائیه بافت این هیات را کاملاً حاکمیتی می کند. در واقع مجموعه دولت در چند سال گذشته تلاش کرده است با بردن لوایح یا پیشنهاد طرح های مختلف اختیارات سازمان نظام پزشکی را کاهش دهد که البته موفق نشده است و اکنون سعی می کند با حذف چهره های شناخته شده جامعه پزشکی در مرحله اول سازمان را به سمت و سوی یک جریان سیاسی خاص ببرد و در مرحله دوم آن را با دولت همراه و همگام کند.“
در واکنشی دیگر، “ائتلاف سپید” یکی از ائتلاف های پزشکان در انتخابات نظام پزشکی تهران در بیانه ای اعتراض آمیز نسبت به رد صلاحیت پزشکان هشدار داده و اعلام کرد: ”تسری نظارت استصوابی به حوزه نهادهای مردمی و سازمان های غیر دولتی زنگ خطری برای آحاد مردم است، نظام پزشکی به عنوان بزرگترین و قدیمی ترین سازمان غیر دولتی، این روزها با تغییر آیین نامه انتخابات توسط وزارت بهداشت و تسلط تمام و کمال دولت بر هیات های نظارت و اجرایی، آزمونی سخت را پشت سر می گذارد.“
در این بیانیه همچنین تاکید شده ”هیات نظارت متشکل از 2 نفر نمایندگان وزیر بهداشت، 1 نفر نماینده وزیر کشور، 1 نفر نماینده دادستان و 3 نفر نمایندگان کمیسیون بهداشت و درمان بوده و در این میان برای تعین تکلیف یک سازمان غیر دولتی جایی برای اثر گذاری نمایندگان جامعه پزشکی و حتی خود سازمان نظام پزشکی منظور نشده است.“
مهدی خزعلی که خود آیت الله زاده و پدرش سال ها از اعمال کنندگان نظارت استصوابی در شورای نگهبان علیه نامزدهای انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بوده خود از رد صلاحیت شدگان در انتخابات نظام پزشکی است.
خزعلی که در ماه های گذشته انتقادات تندی را متوجه محمود احمدی نژاد کرده با انتشار نامه ای سرگشاده نسبت به رد صلاحیت خود اعتراض کرد و گفت “صلاحیت من در دوره قبل تایید شده بود و از آن موقع من عوض نشده ام، فقط رئیس جمهور عوض شده است.“
وی همچنین با تاکید براینکه”قدرت هر روز تنگ تر و تنگ تر می شود،قوای سه گانه در حلقه اوست، و اینک نوبت نهاد های مدنی و سازمان های غیر دولتی است” اعلام کرده که ”جمهوری اسلامی در سال نوآوری و شکوفایی در یک نوآوری خارق العاده به جای “سازمان های غیر دولتی” در حال “سازمان های دولتی جدید و نو” است.