جولیان بورگر
با اعلام به بن‌بست رسیدن مذاکرات با جمهوری اسلامی توسط محمد البرادعی، رئیس بازرسان هسته‌ای سازمان ملل وهمچنین با اعلام عدم سازش توسط محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران، به نظر می‌رسد دور جدید تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اجتناب ناپذیر باشد.
البرادعی میزان ناامیدکننده‌ای از همکاری‌های هسته‌ای ایران را در جلسه آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای ارائه کرد اما وی همچنین با متهم کردن «برخی کشورهای عضو» به عنوان کردن ادعاهای «با انگیزه سیاسی»، مناقشه سختی را با فرانسه و اسرائیل آغاز کرد.
مقامات فرانسه و اسرائیل البرادعی را به نادیده گرفتن شواهد دال بر تلاش‌های ایران برای ساخت تسلیحات هسته‌ای متهم کرده‌اند. البرادعی این ادعا را رد کرد و گفت او تمام شواهدی را که به خوبی در گزارش وی در رابطه با ایران مورد بررسی قرار گرفته ارائه کرده است. اما وزارت امور خارجه فرانسه بر سر موضع خود پافشاری کرده و گفته است: «فرانسه در جلسه فنی آژانس که برای حضور در آن برای تمام کشورهای عضو آزاد بود شرکت کرد ولی هیچکدام از آن اطلاعات در گزارش آن نیامده است.»
این مناقشه زمانی صورت گرفته که به نظر می‌رسد ایران در حال بستن درهای مصالحه در مورد برنامه غنی‌سازی اورانیوم است. احمدی‌نژاد که در تهران با روزنامه‌نگاران صحبت می‌کرد گفت، «از نظر ما پرونده مسئله هسته‌ای ایران بسته شده است. ما هرگز راجع به حق مسلم ملت ایران مذاکره نخواهیم کرد.» علائم روشنی مبنی بر اینکه دولت وی آماده تعلیق غنی‌سازی اورانیوم بر طبق خواسته شورای امنیت سازمان ملل نیست در دست نیست.
به تهران تا مجمع عمومی سازمان ملل در اواخر این ماه فرصت داده شده است تا به پیشنهاد مصالحه بر سر غنی‌سازی اورانیوم پاسخ دهد. احمدی‌نژاد تصریح کرد که وی قصد دارد در مورد «چالش‌های جهانی» گفتگو کند نه در مورد غنی‌سازی.
رئیس‌جمهور ایران گفت، کشورش به مذاکرات معمول با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای ادامه خواهد داد. اما البرادعی در گزارش خود به هیئت حکام آژانس گفت، ایران نتوانسته است به سئوالات مطروحه در مورد شواهد مبتنی بر اینکه در فکر طراحی کلاهک جنگی است پاسخ دهد.
البرادعی در سخنرانی خود اشاره کرد که اخیرا تهران دو امتیاز داده است: به بازرسان اجازه دسترسی به راکتور آب سنگین اراک داده است و قبول کرده است که نظارت نیروگاه غنی‌سازی اورانیوم نطنز را بهبود بخشد.
اما افزود: «معذالک در تمام مسائل دیگر مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بن بست ایجاد شده است. ایران فعالیت‌های انرژی هسته‌ای یا فعالیت بر روی پروژه‌های آب سنگین مورد درخواست شورای امنیت را معلق نکرده است. بعلاوه، ایران در رابطه با موضوعات باقیمانده که در گزارش آژانس کاملا شرح داده شده که نیازمند توضیح برای ممانعت از احتمال استفاده نظامی از برنامه هسته‌ای آن کشور است، همکاری نکرده است.»
دبیرکل در حال کناره‌گیری آژانس، که سمت خود را در پایان نوامبر ترک خواهد کرد، انتقاد خود از ایران را با حمله صریح به کشورهایی که معتقد است علیه او ابراز نظر کرده‌اند توام کرد.
هم اسرائیل و هم فرانسه گفته‌اند که البرادعی ضمائمی که مربوط به شواهد مبتنی بر تلاش‌های ایران در تبدیل مواد قابل انشقاق برای استفاده در سلاح است در گزارش نیاورده است.
برنارد کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه هفته گذشته گفت: «چرا او ضمائم را برای ما در گزارش نیاورده است؟ بخصوص در ضمائم عناصری وجود دارد که ما را قادر می‌سازد در مورد واقعیت بمب اتمی سئوال کنیم.»
البرادعی امروز در پاسخ خود گفت: «این ادعاها انگیزه سیاسی دارد و کلا بی‌اساس است. چنین تلاش‌هایی که بر کار دبیرخانه تاثیر می‌گذارد و استقلال و بی‌طرفی آن را تضعیف می‌کند خلاف اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است و باید فورا متوقف شود.»
منبع: گاردین، 7 سپتامبر
