فیلم روز♦ سینمای ایران

نویسنده
کامبیز رحیمی

‏محمد هادی کریمی‎ ‎‏[متولد 1350] را پیش از این به عنوان روزنامه نگار و مدیر مسئول و صاحب امتیاز نشریه های ‏توقیف شده سینما جهان و تصویر روز می شناختیم. اما او از سال 1376 با سماجت عجیبی شروع به فیلمنامه نویسی ‏نیز کرد و تا امروز امضای خود را در پای 14 فیلم متوسط رو به پایین-ساغر، اتانازی، شهرت و…- انداخته است. ‏اولی کریمی نیز همچون بسیاری علاقمند بود تا یکی از فیلمنامه هایش را خود کارگردانی کند و سرانجام به شکلی دور ‏از انتظار”غیر منتظره” این امکان را در اختیار او گذاشت…‏

mhadikarimi1.jpg

‎ ‎غیرمنتظره‎ ‎

نویسنده و کارگردان: محمد هادی کریمی. موسیقی: آریا عظیمی نژاد. مدیر فیلمبرداری: اصغر رفیعی جم. تدوین: حسن ‏ایوبی. طراح صحنه: اصغر رفیعی جم. بازیگران:شهاب حسینی [دلال تبلیغات]، هانیه توسلی[همسر محمود]، دانیال ‏عبادی[محمود]. 100 دقیقه. محصول ایران. ‏

محمود جوانی خوش چهره و مربی باشگاه بدن سازی است. او و همسرش زندگی خوب و عاشقانه ای دارند تا اینکه یک ‏پیشکار تبلیغاتی از محمود می خواهد تا در ازای دستمزدی خوب به مانکن تبدیل شود. محمود با وجود مخالفت همسرش ‏می پذیرد و زندگی خصوصی اش دستخوش دگرگونی می شود. محمود به زودی مانکنی موفق می شود، اما ناگهان یک ‏بیماری پوستی همه چیز را برهم می ریزد. این واقعه سبب بازگشت او نزد همسرش و ادامه زندگی به روال سابق می ‏شود….‏

‎ ‎مردی که می خواست همه چیز، همه چیز، همه چیز باشد‏‎ ‎

محمد هادی کریمی در فیلم غیر منتظره سراغ داستان جالبی رفته که پتانسیل های خوبی برای روایت دارد. اما این ‏داستان که تا اواسط کار هم پر کشش می نماید، در انتها دچار باری به هرجهت گونگی فیلم های ایرانی شده و از دست ‏می رود و پایان شیرین تحمیلی فیلم- یکی از بزرگترین نقطه ضعف های فیلم - به داستان لطمه می زند.‏

کریمی تا کنون فیلمنامه های زیادی را برای کارگردان های دیگر نوشته است. بزرگ ترین مشکل فیلمنامه های او ریتم ‏کند و بی روح بودن آنهاست که این فیلم تا حد زیادی از این نکات مبرا به نظرمی رسد. شاید دلیل این است که فیلم ‏شخصیت اضافه ندارد و داستان تنها با وجود 4 شخصیت پیش می رود. از دیگر سو لوکیشن های متعدد هم برای کار ‏در نظر گرفته نشده و در 3 یا 4 لوکیشن کل فیلم روایت می شود. ‏

mhadikarimi2.jpg

کارگردان در این زمینه هوش به خرج داده که برای اولین کار خود فضایی محدود را برای کنترل در اختیار بگیرد و ‏بتواند از پس آن بر آید. اگر بخواهیم برای فیلم تمی را در نظر بگیریم به نبرد خیر و شر می رسیم که از صور ازلی ‏روایت کلاسیک است. نیروی شر انسان را وسوسه می کند و با خصلت های نیک او به جدال بر می خیزد. در این فیلم ‏نیز چنین است. دانیال با وسوسه های کارگزار تبلیغاتی از راه به در می شود و زندگی عاشقانه اش از هم گسسته می ‏شود. داستان تا نیمه این روایت را خوب پیش می برد. از حوادث آنی فیلمفارسی خبری نیست و نویسنده برای شخصیت ‏هایش انگیزه مناسب برای اتخاذ تصمیم را ایجاد می کند. تنها در این میان شخصیت همسر محمود به قرصی دیگر ‏شخصیت ها نیست. او اوایل داستان زمانی که می گوید دوستانش از چهره همسرش تعریف کرده اند خود را به خوش ‏چهره بودن محمود حساس نشان نمی دهد، اما در ادامه معلوم نیست چرا با کار او مخالفت می کند. البته می گوید خانواده ‏ای که بخاطر محمود از آنها بریده سنتی هستند و ممکن است این حرکت را تاب نیاورند اما در عمل این محرک خوبی ‏برای چالش و شکل گیری درام محسوب نمی شود.‏

داستان فیلم از جایی آسیب می بیند که رئیس بزرگ تصمیم می گیرد با محمود قرارداد همکاری ببندد و از او تضمین ‏می گیرد مراقب چهره اش باشد. در اینجا با حساسیت ها و سئوال و جواب های محمود باقی داستان لو می رود و ‏تماشاگر انگیزه ای برای تعقیب ادامه داستان پیدا نمی کند. بنابراین چون صاحب اثر می فهمد که از تماشاگر عقب افتاده ‏به هر ترفندی می کوشد تا این نقص را جبران کند. او گره هایی را در داستان ایجاد می کند که از منشاء نخستین ‏شخصیت پردازی شخصیت ها ناشی نمی شود. ‏

mhadikarimi3.jpg

به طور مثال چرا رفتار همسر محمود ناگهان این قدر مشکوک می شود. او به چه منظوری محمود را در زیرزمین ‏محبوس می کند و به گونه ای رفتار می کند که گویی فراموش کرده محمود در زیرزمین است. در نهایت هم زمانی که ‏به دیدار او می رود طوری رفتار می کند گویی یک گونی سیب زمینی را در انبار قرار داده بوده است.‏

ضعف شخصیت کارگزار تبلیغاتی نیز در پایان داستان مشخص می شود و چون دیگر زمانی برای کارگردان باقی ‏نمانده تمام آنچه باید در کل فیلم مجسم می شد با رد و بدل کردن چند دیالوگ از پشت تلفن سر و ته همه چیز سر می آید ‏و داستان به خوبی و خوشی پایان می پذیرد. در انتهای فیلم هم محمود دوباره همسرش را از خود می راند اما با ‏چرخشی ناگهانی سراغ او می رود و از وی می خواهد که زندگی را ادامه دهد و زن هم به راحتی می پذیرد و ‏فیلمفارسی در نهایت این چنین سایه خود را بر فیلم می گستراند.‏