هیات نظارت بر مطبوعات، درست یک روز پس از برگزاری انتخابات، طی اطلاعیه ای مجوز 9 هفته نامه و ماهنامه را که برخی از آنان چون “دنیای تصویر” از 17 سال پیش منتشر می شدند، “لغو” کرد.
در اطلاعیه “لغو امتیاز 9 نشریه” که اداره کل مطبوعات وزارت ارشاد دیروز 25 اسفند در سایت رسمی خود منتشر کرد تاکید شده “که تصمیم لغو امتیاز این 9 هفته نامه و ماهنامه در جلسه 20 اسفند هیات نظارت گرفته شده” اما ظاهرا به دلایل انتخاباتی از اعلام رسمی آن تا قبل از برگزاری انتخابات خودداری شده است.
بنابر اطلاعیه اداره‌کل مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی، 9 نشریه شامل 3 هفته نامه “تلاش”، “بسوی افتخار” و ”ندای ایران”، 3 دو هفته نامه از جمله “دنیای تصویر”، “هاوار” و “صبح زندگی”، و 3 ماهنامه “هفت”، و ”شوکا”، و “بازنگریی” در جلسه 20 اسفند 86 از سوی هیات نظارت بر مطبوعات “لغو امتیاز” شده اند. در این اطلاعیه تاکید شده که به 13 نشریه دیگر نیز “جهت رعایت قانون مطبوعات و پایبندی به رسالت های مطبوعاتی” تذکر داده شده است.
در اطلاعیه وزارت ارشاد اسلامی از نشریات توقیف شده با عنوان “نشریات عامه پسند و سینمایی” نامبرده شده، تقسیم بندی ای که مبنایی حقوقی و قانونی ندارد و در قانون مطبوعات هیچ اشاره ای به آن نشده است.
با وجود آنکه طی دو سال اخیر امتیاز بیش از 63 روزنامه، هفته نامه و ماهنامه از سوی هیات نظارت بر مطبوعات وزارت ارشاد لغو شده اما در اطلاعیه اخیر این هیات از “مواردی بدیع” و “کلی” به عنوان علت لغو امتیاز این 9 نشریه نام برده شده است.
”استفاده ابزاری از عکسهای هنرپیشگان بخصوص هنرپیشه‌های فاسد خارجی، و درج جزییات زندگی مبتذل آنان” به عنوان یکی از دلایل لغو امتیاز این نشریات اعلام شده و”درج مطالب خرافی”، “تبلیغ خواص دارویی بدون اخذ مجوز از مراجع و سازمانهای ذیربط”، “ترویج خرافه‌گرایی”، “درج مطالب خلاف عفت عمومی” و نیز “مطالب تحریک‌آمیز قومی بخصوص اهانت به اقوام شریف ایرانی” از جمله اتهاماتی است که در اطلاعیه معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد اسلامی به عنوان “برخی تخلفات مطبوعاتی” این نشریات مطرح شده است.
معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد که به نمایندگی از هیات نظارت بر مطبوعات خبر توقیف و لغو امتیاز 9 نشریه اخیر را اعلام کرده، هم چنین خبر داده که “به تعدادی از نشریات نیز به منظور خودداری از تخلفات مذکور و همچنین رعایت منافع ملی در آگهی‌های تبلیغاتی به ویژه در حوزه‌های گردشگری، اقتصادی و بانکی تذکر داده شده است”.
در این اطلاعیه ادعا شده که “گاهی بی توجهی مطبوعات به این تذکرات موجب تنزل سطح کار حرفه‌ای مطبوعاتی و فریب اشخاص ناآگاه و خسارت به مردم می شود”.
آوار زلزله بر سر مطبوعات
ساعتی پس از انتشار خبر توقیف و لغو امتیاز 9 نشریه که برخی از آنان چون “دنیای تصویر” با 17 سال و ماهنامه “هفت” بیش از 5 سال سابقه انتشار دارند و به عنوان نشریات تخصصی سینما و فرهنگ به شمار می روند، خبرگزاری ایسنا از “انتقاد برخی از صاحب نظران” از اقدام هیات نظارت بر مطبوعات وزارت ارشاد اسلامی خبر داد.
علی معلم مدیر مسئول “دنیای تصویر” در این ارتباط به این خبرگزاری گفت: “تعطیل کردن این نشریه، تعطیل کردن صدای سینمای ایران و از بین بردن یک نهاد فرهنگی با برجسته‌ترین نویسندگان سینماست”. به گفته علی معلم “این مساله حتما قابلیت پیگیری دارد؛و در کشوری که قانون اساسی، هیات منصفه و قانون مطبوعات وجود دارد کسی حق ندارد به حرمت کار فرهنگی توهین کند در حالی‌که عده‌ای به جای قانون تصمیم می‌گیرند”. وی با اشاره به اینکه نشریه دنیای تصویر نشریه تخصصی سینمایی است، تاکید کرد: “کار ما نه سیاسی است و نه با امنیت ملی کاری دارد، ما در حوزه‌ی تخصصی خود فعالیت می‌کنیم و این اقدام، صحبت مقامات کشور در حمایت از کار فرهنگی را زیر سوال می‌برد”.
به گفته مدیر مسئول دنیای تصویر “لغو امتیاز این نشریات اگر از روی سادگی نباشد، پوست خربزه‌ای است زیر پای کسانی که کار فرهنگی انجام می‌دهند”. او با اشاره به اینکه پیش از این تذکر و حتی اخطاری در خصوص مطالب منتشر شده در “دنیای تصویر دریافت نکرده” گفت: “حتی یک مغازه را هم این طور تعطیل نمی‌کنند و پیش از آن اخطاری می‌دهند؛ آیا قانون اجازه داده مال کسی را که در شرع مقدس اسلام به آن اهمیت زیادی داده شده، این طور از بین ببرند و عده‌ای را به این راحتی بیکار کنند”. وی گفت: “در رسم قربانی کردن هم اول آب و نبات به گوسفند می‌دهند”.
احمد طالبی نژاد مدیر مسئول ماهنامه “هفت” نیز دیروز اعلام کرد: “علاوه بر لغو ناگهانی نشریه که توهینی به دست‌اندرکاران آن نشریه محسوب می‌شد، توهین دیگر این است که هیات نظارت بر اطلاعیه خود به گونه‌ای عنوان کرده که گویی ما اشاعه دهنده ابتذال بوده‌ایم یا از عکس‌ها استفاده ابزاری کرده‌ایم؛ در حالی که هیچ‌کدام از اینها به ما مربوط نیست اما متاسفانه با این خبر این‌گونه به اذهان عمومی القا می‌شود”.
وی با اشاره به سابقه 5 ساله انتشار ماهنامه “هفت” گفت: “سوابق و شماره‌های قبلی نشریه موجود است؛ ما کجا از عکس استفاده ابزاری کردیم یا اشاعه فحشایی از سوی ما اتفاق افتاده است؟ قطعا سوزش و درد این توهین بیشتر است”. طالبی نژاد هم چنین گفت: “تاکنون هیچ‌گونه اخطاریه کتبی و شفاهی از هیات نظارت بر مطبوعات دریافت نکرده‌ایم و این اولین بار بود که لغو امتیاز به شکل زلزله بر ما نازل شد”.
6 سال پیش از این و در آغاز تعطیل کردن نشریات سینمایی، نشریه سینمایی گزارش فیلم با اتهاماتی مشابه تعطیل شد.در آن دوره هفته نامه سینما نیز در معرض تعطیلی قرار گرفت که به دلیل اجابت خواست مقامات انتظامی و امنیتی در مورد سپردن سردبیری این نشریه به افراد مورد نظر نظام امنیتی، این اتفاق نیفتاد؛ هر چند بعد از آن این نشریه در واقع از گردونه نشریات قابل توجه سینمایی خارج شد.
بدعتی دیگر
مدیران مسئول “دنیای تصویر” و “هفت” همچنین از دریافت اطلاعیه هیات نظارت بر مطبوعات در آخرین ساعات کاری روز یکشنبه خبر داده و گفته اند که در این اطلاعیه تبصره ماده 11 قانون مطبوعات علت لغو امتیاز عنوان شده است.
براساس ماده 11 قانون مطبوعات “رسیدگی به درخواست صدور پروانه و تشخیص صلاحیت متقاضی و مدیر مسئول به عهده هیأت نظارت بر مطبوعات است” و در تبصره این ماده آمده است: “در صورتی که صاحب پروانه یکی از شرأیط مقرر در ماده 9 این قانون را فاقد شود، به تشخیص هیأت نظارت مقرر در ماده 10 و با رعایت تبصره های آن پروانه نشریه لغو می شود”.
با این حساب هیات نظارت دلیل خود برای لغو امتیاز نشریاتی را که سال هاست به طور مرتب منتشر شده اند به شکل غیر مستقیم “نداشتن شرایط اخذ امتیاز نشریه” اعلام کرده است. کاری که می توان از آن به عنوان بدعتی دیگر در تاریخ مطبوعات ایران نام برد.
کامبیز نوروزی حقوقدان و دبیر کمیته حقوقی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران نیز روز گذشته به خبرگزاری ایسنا گفت: “بخش اصلی آنچه که در گزارش مندرج در سایت اداره کل مطبوعات وزارت ارشاد در مورد لغو امتیاز 9 نشریه ذکر شده، در حوزه و محدوده وظایف قانونی هیات نظارت بر مطبوعات قرار نمی‌گیرد”.
وی آمار نشریات توقیف یا لغو امتیاز شده در سال 86 از سوی هیات نظارت بر مطبوعات را بین 25 تا 30 نشریه اعلام کرد و خبر لغو امتیاز این نشریات را نگران کننده توصیف کرد و گفت که لغو امتیاز نشریات “باعث گسترش دامنه نگرانی‌های فعالان عرصه مطبوعات نسبت به آزادی و امنیت حرفه‌یی آنها می‌شود”.
هیات نظارت بر مطبوعات طی ماه های اخیر علاوه بر توقیف چندین روزنامه از جمله شرق و هم میهن، امتیاز روزنامه آریا را در استانه انتشار آن لغو کرد.در میان ماهنامه ها و هفته نامه ها و روزنامه هایی که هیات نظارت در ماه های اخیر بدون حکم قضائی آنان را توقیف یا لغو امتیاز کرد “ماهنامه زنان” و “ماهنامه مدرسه” نیز قرار داشتند که ماهنامه زنان در 20 بهمن و ماهنامه “مدرسه” نیز در اواخر آبان سال 86 توقیف شدند.