در حالی که نزدیک به چهار سال از عمر احمدی نژاد بر دولت و آغاز “طرح مسکن مهر” به عنوان یکی از طرح های کلان وی می گذرد، سایت اطلاع رسانی دولت روز گذشته با اعلام اینکه “کندی پیشرفت طرح مسکن مهر ناشی از تسهیلات بانکی و تعاونی‌هاست” از شکست این طرح خبر داد، و خطاب متقاضیان اعلام کرد: ”افرادی که قصد انصراف دارند می‌توانند پول خود را از صندوق تعاون دریافت کنند.“
همزمان خبرگزاری مهر به نقل از معاون وزیر تعاون از رد صلاحیت1 میلیون و 900 هزار متقاضی ثبت نام کرده در مسکن مهر به دلیل نداشتن شرایط 4 گانه خبر داد، و از قول وی اعلام کرد که “در حال حاضر 62 هزار نفر از متقاضیان مسکن مهر انصراف داده اند.” علی علوی مسئول طرح مسکن مهر تاکید کرد: “توجه اصلی ما در حال حاضر این است که براساس نظر رئیس جمهور افراد از تعاونی ها مسکن مهر جدا و خودشان در گروههای 4 تا 5 نفره کار را دنبال و از تسهیلات نیز بهره مند شوند.”
وی برخلاف سایت اطلاع رسانی دولت، در مورد بازگشت پول متقاضیان مسکن مهر گفت: “این موضوع بستگی به این دارد که افراد در چه مرحله ای از کار بخواهند از تعاونی ها جدا شوند ولی اگر کاری شروع نشده باشد تعاونی ها موظفند 1 میلیون تومان ودیعه افراد را به صورت کامل به آنها بازگردانند، اگر کار ساخت و ساز در تعاونی ها آغاز شده باشد افراد انصرافی باید برای خود جایگزین پیدا کنند.“
آمار میلیونی، مسکن تحویلی صفر
”طرح مسکن مهر” یکی از طرح های خبرساز دولت احمدی نژاد بود که با تبلیغات گسترده وی و همکارانش در دولت در 3 سال گذشته به مردم خانه دار شدن با تسهیلات بلند مدت و سود کم می داد، اما در حالی که دولت نهم در حال رسین به خط پایان است، به گفته مسئول طرح مسکن مهر در وزارت تعاون، تاکنون مسکنی به متقاضیان واگذار نشده است.
مقامات دولتی پیشتر اعلام کرده بودند تنها شرط ثبت نام و استفاده از تسهیلات مسکن مهر نداشتن خانه است. اما علی نقوی معاون وزارت تعاون بعدا خبر داد که دولت در پالایش متقاضیان مسکن مهر علاوه بر فاقد مسکن بودن 3 شرط دیگر را نیز بررسی کرده که شامل “عدم استفاده امکانات دولتی، سپرست خانوار بودن و همچنین 5 سال سکونت است.“
معاون وزیر تعاون، که مسئول طرح مسکن مهر نیز هست، اظهار داشت پس از پالایش 3 میلیون و 900 هزار متقاضی مسکن ثبت نام کرده و تائید صلاحیت 1 میلیون 400 هزار نفر، زمین مورد نظر برای تحویل به 600 هزار نفر آماده تحویل شده است. علی علوی در نهایت گفت که در مجموع 60 هزار متقاضی مسکن مهر در مرحله پی سازی و فوندانسیون واحدهای مسکونی قرار گرفته اند.
مسئول طرح مسکن مهر به متقاضیان باقی مانده در طرح مسکن مهر نیز پیشنهاد کرد که در صورت دریافت زمین از تعاونی های مسکن مهر جدا شوند، و تصریح کرد: “در این مرحله از کار، افراد آزاد هستند که در صورت تمایل از تعاونیها جدا شوند و یا در آنها بمانند، پیشنهاد ما در این بخش این است که افرادی که می توانند چند نفره یک گروه تشکیل دهند، بروند و خودشان کار را ادامه دهند.”
سعیدی کیا وزیر مسکن چندی قبل به خبرگزاری دولتی ایرنا آماری متفاوت ارائه کرد و اظهار داشت: “اراضی مربوط به 400 هزار واحد مسکونی در مرحله آماده سازی است یا به اتمام رسیده و تا بهمن ماه جاری برای 150 هزار واحد مسکونی مربوط به طرح مهر پروانه ساختمانی از سوی شهرداری ها صادر شده و حدود 40 هزار واحد مسکونی این طرح نیز در مرحله شروع پی سازی یا اتمام آن قرار دارند.” وی افزود که “ تعداد 15 هزار واحد نیز در مرحله شروع اسکلت و سقف” قرار گرفته اند.
محمد عباسی وزیر تعاون در شهریور سال گذشته از ثبت نام 4 میلیون متقاضی برای دریافت مسکن مهر خبر داده و گفته بود که 2 میلیون و 500 هزار نفر از آن ها برای دریافت مسکن واجد شرایط هستند. وی به همه کسانی که ثبت نام کرده اند و دارای شرایط هستند اطمینان داده بود که دولت حتماً تسهیلات و امکانات این طرح را در اختیار آنها قرار می دهد. او با ادعای اینکه “هر هفته نشست گروه کاری طرح مسکن مهر با حضور رئیس جمهور و مسئولان وزارتخانه های مربوط تشکیل می شود” خطاب به متقاضیان میلیونی مسکن در ایران گفته بود ”در عزم و اراده دولت برای کمک به تأمین مسکن خود هیچ تردیدی نداشته باشید.“
متقاضیان بی پول مسکن بروند کمیته امداد
در شهریور ماه 87 و یک سال پیش از اظهارات اخیر مقامات دولتی در مورد شکست طرح مسکن مهر، امین شعبانی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس در تیرماه سال 87 از به بن بست رسیدن طرح مسکن مهر خبر داده و اعلام کرده بود: “طرح مسکن مهر همانند طرح های بنگاه های زودبازده بدون برنامه ریزی و مطالعه کارشناسی صورت گرفت و در حال حاضر نیز به بن بست رسیده است.”
نماینده سنندج به خبرگزاری ایلنا در خصوص علل به بن بست رسیدن طرح مسکن مهر گفته بود: “نبود هماهنگی بین نهاد های متولی این طرح، نبود اعتماد بین اعضای تعاونی های مسکن مهر به یکدیگر، عدم پرداخت تسهیلات از سوی بانک ها با وجود وعده های بسیار زیاد مبنی بر پرداخت این تسهیلات، واگذاری ساخت و ساز به افراد غیرحرفه ای و خارج از تخصص مورد نیاز، نبود مدیریت مناسب و حرفه ای در تعاونی های مسکن مهر، و نبود ضابطه بر این گونه تعاونی ها، از مهمترین نواقص و دلایل رکود در طرح مسکن مهر محسوب می شوند.“
شعبانی با بیان اینکه این طرح همانند طرح های زودبازده به بن بست رسیده، خاطر نشان کرده بود: “دولت در ابتدا می خواست با اجرای مجموعه سیاست هایی، بازار مسکن را کنترل کند؛ غافل از آن که خود این طرح به دلیل عدم بررسی های کارشناسی به مشکل بزرگی برای این دولت و حتی دولت های آینده تبدیل شده است.” به گفته شعبانی: “سیاستگذاری های غلط و عجولانه در حوزه مسکن باعث شده طرح مسکن مهر که از همان ابتدا کارشناسان نسبت به عواقب اجرای آن هشدار داده بودند، در همان آغاز کار متوقف شود.“
پایگاه اطلاع رسانی دولت، پس از چند سال تبلیغ در مورد مسکن مهر، روز دوشنبه اظهارات منوچهر خواجه دلویی در اعلام انصراف مردم از این طرح را منتشر کرد و از قول معاون وزیر مسکن نوشت “تعدادی از افراد به دلیل نداشتن توان مالی انصراف می‌دهند.“
معاون وزیر مسکن خطاب به متقاضیان بی پول مسکن در کشور گفت “افرادی که توان مالی حداقل را ندارند تا زمان فراهم کردن مبلغ مورد نیاز در انتهای صف قرار می‌گیرند، اما افرادی که به هیچ وجه امکان پرداخت ندارند باید تحت پوشش طرح‌های کمیته امداد و بهزیستی قرار بگیرند.“
این درحالی است که به گفته محمد سعیدی کیا وزیر مسکن خود مردم ثبت نام کننده در طرح مسکن مهر تاکنون 740 میلیارد تومان به دولت پرداخت کرده اند، و بانک مرکزی اعتباری 2400 میلیارد تومانی برای این طرح تعیین کرده است.
به نوشته سایت اطلاع رسانی دولت، معاون وزیر مسکن خواجه‌دلویی که به متقاضیان بی پول مسکن توصیه کرده برای ادامه زندگی به کمیته امداد یا بهزیستی مراجعه کنند نه مسکن مهر، همزمان درباره‌ی همکاری انبوه‌سازان با طرح مسکن مهر گفته است: “پس از عقد تفاهم‌نامه میان انبوه‌سازان و وزارت مسکن و شهرسازی هم‌اکنون پروژه‌ها در مرحله‌ی تحویل به انبوه‌سازان است.“
