مقامات آمریکا روز سه شنبه اعلام کردند که موافقت کرده اند در بالاترین سطح با مقامات ایرانی در یک گرد هم آیی بین المللی در مورد عراق به مذاکره بنشینند. این مذاکرات که در ظرف دو ماه آینده پیش بینی شده است با شرکت کوندلیزا رایس وزیر خارجه آمریکا و همتای ایرانی و سوری وی انجام خواهد شد.
این ملاقات ها که از سوی کوندلیزا رایس وزیر خارجه آمریکا در بغداد تائید شد تغییری در سیاست بوش مبنی بر عدم تماس با مقامات بلند پایه سوریه و بخصوص ایران محسوب می شود.
منتقدین به دولت بوش بارها تکرار کرده اند که آمریکا می بایست در مورد بسیار از مسائل از جمله مساله اسرائیل و فلسطین و موضوع لبنان با ایران و سوریه وارد مذاکره شود.
هر چند این مذاکرات به طور مستقیم بین آمریکا و ایران انجام نمی شود و هدف آن بیشتر تامین ثبات عراق است، لیکن این حرکت می تواند دری به سوی مجراهای دیپلماتیک بگشاید.
مقامات عراقی مدت هاست برای چنین ملاقاتی پافشاری می کنند ولی دولت بوش با آن مخالفت می کرد. این موضوع تا زمانی که دولت عراق تکلیف نحوه توزیع درآمد های نفتی و سرمایه گذاری خارجی در صنایع عظیم نفت این کشور را روشن نکرده بود ادامه داشت. ناظران معتقدند حل شدن این موارد راه را برای این مذاکرات باز کرده است. دولت فعلی عراق روابط نزدیکی با ایران دارد.
رایس روز سه شنبه گفت: “ این مهم است که دولت عراق از سوریه و ایران برای شرکت در هردو گردهم آیی دعوت کرده است.” در این گردهم آیی ها بریتانیا، روسیه و میهمانانی از سازمان های بین المللی و کشورهای خاور میانه شرکت خواهند کرد.
گردهم آیی اول، که مقامات آمریکایی از جمله دیوید ساتر فیلد فرستاده وزارت خارجه آمریکا نیز در آن شرکت خواهد کرد، در نیمه اول مارس در بغداد خواهد بود. دراوائل آوریل خانم رایس در کنفرانسی در سطح وزیران، و احتمالا همپای سوریه و ایرانی خود شرکت خواهد کرد.
یک سال پیش مقامات آمریکایی اعلام کردند ملاقاتی میان سفیر سوریه در بغداد و مقامات ایرانی انجام خواهد شد ولی این ملاقات انجام نشد.
هوشیار زبیاری، وزیر خارجه عراق، ملاقات آتی آمریکا و سوریه و ایران، یعنی کشور های عضو محور شرارت را یک موضوع “ بسیار معنی دار” خواند. وی افزود: “عراق می تواند به محلی برای کمک به کشورهای همسایه و حل اختلافات آن ها تبدیل شود.”
آمریکا مرتبا ایران را به دخالت درعراق و حمایت از شبه نظامیان شیعه متهم کرده است. شن مک کورمک ، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت: “مساله سلاح های ساخت ایران در عراق در صدر مسائلی خواهد بود که در دیدار عراق مطرح می شود.”
جورج بوش رییس جمهور آمریکا در ماه دسامبر با هرگونه مذاکره با ایران که توسط گروه مطالعه عراق [بیکر – هامیلتون] مطرح شده بود مخالفت کرد. با توجه به برنامه های هسته ای ایران دیک چنی هفته پبش گفت: “در مورد ایران هنوز تمام راه ها در دستور کار قرار دارند.”
مقامات آمریکایی علائم تناقض آمیز رد و بدل شده بین دو کشور را به عنوان استراتژی اساسی معمامله با ایران ارزیابی کرده اند. یک مقام بلند پایه گفت دولت بوش در فکر مذاکره با سوریه وایران بوده است ولی نمی خواسته این کار را از موضع ضعف انجام دهد. با تشدید اختلافات اکنون ایالات متحده دست بالا را خواهد داشت.
وی که خواست نامش فاش نشود افزود: “ایرانی ها ما را جدی نمی گرفتند. ما کاری کردیم که ما را جدی بگیرند و اکنون میتوانیم مذاکره کنیم.”
سناتور هری رید از نوادا گفت: “مساله امنیت ملی ما مستلزم یک سیاست قوی در خاورمیانه است.”
البته مقامات آمریکایی گفتند فعلا مذاکرات محدود به مسائل عراق است و شامل مسائل مهم تر مانند برنامه هسته ای ایران نمی شود.
آمریکا از سال 1979 با ایران قطع رابطه کرد ولی با سوریه همچنان رابطه دارد. کنفرانسی که خانم رایس بدان اشاره کرد از پاییز امسال در دست تدارک بوده است و گاه به عنوان کنفرانس بین المللی عراق از آن نام برده شده است. لیکن درج اخبار آن موکول به تعیین تکلیف قانون نفت عراق شده بود. پیش نویس این قانون روز دوشنبه به تائید دولت عراق رسید.
تا کنون خبری از ملاقات دو جانبه رایس و منوچهر متکی در جائی منتشر نشده است.
منبع: نیویورک تایمز،28 فوریه