رشید حسین
در صفحه شطرنج انرژی جهانی چیزهایی زیادی به خطر افتاده است. آقای اوباما باید در واشنگتن گروه جدید خود را تشکیل دهد و اقدام بعدی او در رابطه با ایران خواه ناخواه بر دنیای انرژی نیز تاثیر میگذارد.
این موضوع خیلی زیاد به تاثیرگذاری تحریمهای غرب علیه ایران ربط دارد و عواقب سیاسی نیز خواهد داشت؛ خصوصا باید دید دولت جدید اوباما تا چه حد به ایران فشار خواهد آورد.
برخی گزارشها مدعی هستند که به تبع تحریمهای نفتی و بانکی آمریکا و اروپا علیه ایران، صادرات نفت این کشور نصف شده است. برخی از رسانههای غربی میگویند تولید نفت ایران حدود ۸۵۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و به ۷.۲ میلیون بشکه در روز رسیده و در سال ۲۰۱۳ نیز ۲۰۰ هزار بشکه دیگر کاهش خواهد یافت. همچنین واحد پولی ایران نیز بیش از نیمی از ارزش خود را از دست داده است.
اما ایران نظر دیگری دارد. وزیر نفت ایران هفته گذشته ادعا کرد که کشورش با موفقیت بر تحریمها فائق آمده و میتواند نفت خود را بفروشد. رستم قاسمی خاطرنشان کرد که صنعت ایران دو ماه پیش وضعیت بدی داشت اما با این وجود با برنامهریزی بهتر قسمت سخت را تقریبا رد کردهاند.
آقای قاسمی ادعا کرد اقدامات اتخاذ شده در ماههای اخیر ایران را قادر میسازد نفت خود را به دوردستترین نقاط جهان بفرستند.
قاسمی با بیتاثیر خواندن تحریمها اصرار ورزید که ایران در حال حاضر روزانه ۴ میلیون بشکه نفت تولید میکند و تولید گاز این کشور نیز به روزانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است.
در هفتههای اخیر مقامات ایران تحریمهای آمریکا را بیتاثیر خواندهاند چراکه در عوض در حال یافتن شرکای آسیایی هستند. آنها میگویند بسیاری از شرکتهای چینی و آسیایی به دنبال افزایش واردات نفت خود از ایران هستند.
تحریمهای جدید علاوه بر بخش انرژی، کشتیرانی را نیز مورد تحریم قرار داده که به شرکتهای بیمه اجازه بیمه کردن نفتکشهای ایرانی را نمیدهد. اما آقای قاسمی میگوید این مشکل را نیز حل کردهاند و شرکتهای بیمه داخلی این کار را انجام میدهند.
حسین امیری خمکانی، سخنگوی کمیته انرژی مجلس ایران میگوید، تهران از کشورهای دوست انتظار دارد تحریمهای آمریکا علیه ایران را نپذیرند. وی میافزاید: “ما انتظار داریم کشورهای دوست تسلیم تحریمهای آمریکا نشوند چون ایرانیها دوستان و دشمنانش را در لحظات سخت فراموش نمیکند. خریداران نفت و مشتریان قدیمی ایران به نفت خام ما نیاز دارند و باید برای این تحریمها راه چارهای پیدا کنند.”
چین بزرگترین شریک تجاری ایران است و صراحتا تحریمهای آمریکا علیه ایران را مورد انتقاد قرار داده است. کره جنوبی نیز خرید نفت خام از ایران را در ماه نوامبر ۹.۲ درصد نسبت به ماه گذشته افزایش داده است.
علیرضا ضیغمی معاون وزیر نفت ایران اخیرا گفته است، به منظور فائق آمدن بر تحریمها در بخش انرژی، قرار است ایران تا پایان برنامه پنجم توسعه (مارس ۲۰۱۶) ۱۲۲ میلیون دلار در بخش پالایش هزینه کند. وی گفته است که این پول توسط سرمایهگذاران خارجی و داخلی تامین میشود.
ضیغمی میگوید توانایی تولید بنزین ایران تا پایان آوریل ۲۰۱۳ از روزانه ۷۰ میلیون لیتر خواهد گذشت و کمبود سوخت کشور تامین میشود. ایران روزانه به طور متوسط 64 میلیون لیتر بنزین مصرف میکند.
با تحولات اخیر در واشنگتن، تحلیلگران معتقدند سناریوهای سیاسی در مورد ایران هم تغییر خواهد کرد. ژنرال پترایوس، رئیس سازمان سیا، ازجمله افراد با نفوذ در واشنگتن است که گفته است ایران درحال جنگ با آمریکاست و به این دلیل امکان هیچ گونه مصالحه ای با این کشور وجود ندارد. ولی آیا این موضع در سیاست واشنگتن در قبال ایران تغییری ایجاد خواهد کرد؟ آیا برکنار شدن افرادی مثل پتراویوس از مواضع تصمیم گیری، نشان دهنده تغییری در موضع آمریکا در این زمینه است؟ سئوال دشواری است.
منبع: سعودی گازت - 30 دسامبر 2012