کمک اینترنت به رابطه ایران و آمریکا

نویسنده

فرح استوکمن

مقامات آمریکایی این را نشانه ای خوب دیدند: دولت ایران در ماه اکتبر به وبلاگ نویس های ایرانی اجازه داد تا به ‏آمریکا سفر کنند و درباره انتخابات ریاست جمهوری بنویسند. اما در لحظه ای که وبلاگ نویس ها قصد سوار شدن به ‏هواپیما را داشتند، ماموران امنیتی ایران تصمیمشان عوض شد و گذرنامه های آنها را توقیف کردند.‏

فریبا پژوه، 28 ساله، وبلاگ نویسی که قرار بود سه هفته به آمریکا برود و از روزنامه ها و دانشگاه ها، از جمله ‏دانشگاه هاروارد، بازدید بکند، می گوید:« مثل یک رویا بود». ‏

بر هم خوردن ناگهانی سفر، تصویرگر نزاع ها در درون حکومت ایران است که نمی داند چگونه باید با دولت جدید ‏برخورد کند. گروهی ترجیح می دهند که گفتگو با آمریکا را بیشتر کنند و گروهی دیگر که واضح است که از قدرت ‏بیشتری برخوردارند، به ایجاد این رابطه مخالف اند.‏

اما لغو شدن سفر این بلاگر نشان می دهد که اینترنت نقش مهمی دارد و در ایجاد رابطه بین ایران و آمریکا تاثیر گذار ‏است ، اگرچه دو دولت درباره این موضوع که آیا می خواهند رابطه شان را از سر بگیرند یا نه بین خودشان درگیر ‏مجادله هستند.‏

بعد از گذشت سه دهه از زمانی که آمریکا رابطه اش را با ایران قطع کرد، ایمیل ها و وبلاگ ها مجرای مهمی برای ‏ارتباط دو کشور بودند و حتی عرصه ای بودند برای تبادل نظر بین مقامات و افراد عادی دو کشور.‏

گلی عامری، معاون آموزشی وزارت امورخارجه آمریکا، اوایل سال جاری با اشاره به تلاش برای ایجاد ارتباط با ‏ایرانیان طبقه متوسط به کنگره آمریکا گفت:« اینترنت مهم ترین دوست ماست».‏

ایران با داشتن در حدود 60 هزار وبلاگ به زبان فارسی، مهم ترین کشور در جهان است که از کل خاورمیانه جلوتر ‏است. در سال 2006 و 2007، رئیس جمهور احمدی نژاد با توجه به اینکه دولت بوش به او بی اعتنایی کرد و رسانه ‏های آمریکایی او را خطرناک توصیف کردند، با استفاده از وبلاگش مردم آمریکا را مخاطب خود قرار داد. ‏

او در سال 2006 نوشت:« مردم شریف آمریکا، بعید می دانم شما راضی باشید سالانه دهها میلیارد دلار از خزانه شما ‏صرف این لشکر کشی شود». طبق آنچه در وبلاگ نوشته شده است، بعضی از آمریکایی ها جواب های تندی به او داده ‏اند.‏

یکی ازآنها که خودش را نیکلاس از آمریکا معرفی کرده، نوشته است:« شما یکی از احمق ترین رئیس جمهور ها ‏هستید! من مطمئنم که نیمی از نظرات درج شده در این وبلاگ تقلبی است و فقط برای تبلیغات نوشته شده است».‏

سال گذشته، وزارت امور خارجه آمریکا به منظور بحث با مقامات ایرانی و مردم ایران در فضای وبلاگی، یک تیم ‏فارسی نویس تشکیل داد. در این فضا، نمایندگانی از دو کشور درباره مسائلی مثل برنامه های هسته ای، گفتگو کردند.‏

مقامات آمریکایی که ایجاد هر نوع ارتباط رسمی با مقامات ایران برایشان ممنوع شده است، به نظر می رسد که مواجه ‏شان را به فضای مجازی برده اند، یکی از مقامات ایرانی علی اکبر جوانفکر، مشاور رسانه ای احمدی نژاد بود.‏

جوانفکر می نویسد:« سیاست هوشمندانه دولت ایران باعث قوی شدن پایه های اقتصادی ایران شده است. دشمنان ایران ‏توانایی و شعور درک این موضوع را ندارند». ‏

تیم آمریکایی در پاسخ نوشته است:« اگر منظور از پایه های قوی اقتصاد ایران دوبرابر شدن نرخ بیکاری، تورم بالا، و ‏جیره بندی سوخت است آن موقع حق با شماست که بگویید دیدن و درک این موضوع برای ما دشوار است».‏

در خارج از قلمرو مقامات رسمی اما، بسیاری از ایرانیان و آمریکایی ها داستان خودشان را دارند و از طریق چت روم ‏ها و سایت های دوستیابی و سایت هایی مثل فیس بوک و یو تیوب، با یکدیگر ارتباط دارند.‏

فرهاد قربانی، فرهاد قربانی 24 خبرنگار ایرپانا، خبرگزاری دولتی کانون دانش آموزی در اینترنت به دنبال کسی می ‏گشت که قالب ویولون بسازد. وقتی این شخص را در آمریکا پیدا کرد، معلمش به او کمک کرد تا به انگلیسی برایش ‏پیامی بگذارد و با وجود تحریم آمریکا، این شخص قالب را برایش فرستاد. او می گوید:« مردم ایران با مردم آمریکا از ‏طریق اینترنت در ارتباط هستند. ما می توانیم چت کنیم. بدون درنظر گرفتن سیاست سیاستمداران ما می خواهیم با ‏آمریکا ارتباط فرهنگی داشته باشیم».‏

دولت بوش با توجه به رواج چنین احساساتی اخیرا تصمیم گرفت که دفتر سیاسی برای صدور ویزا در تهران باز کند که ‏اولین حضور رسمی آمریکا در ایران بعد از سال 1979 بود. اما کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا هفته ‏گذشته گفت که دولت آمریکا فرصت چنین کاری را ندارد و تصمیم گیری در این مورد را به دولت اوباما واگذار می ‏کند.‏

مقامات ایرانی هم به نوبه خود در مورد قبول چنین پیشنهادی به دو دسته تقسیم شده اند. یکی از دلایل مخالفان این مسئله ‏این است که معتقدند تشکیل صف های طولانی برای درخواست ویزا، باعث آبروریزی می شود. اما عده ای هم برای ‏ایجاد رابطه بهتر با آمریکا، فشار می آورند.‏

به همین دلیل زمانی که ان جی او گزارش دهی درباره جنگ و صلح که در واشنگتن و لندن دفتر دارد پیشنهاد کرد که ‏دفتری در تهران برای معرفی وبلاگ نویسان ایجاد شود، وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی موافقت کرد.‏

زمانی این موسسه پیسنهاد کرد که عده ای از وبلاگ نویس ها به آمریکا بروند تا انتخابات این کشور را که برای افراد ‏زیادی در ایران جالب است، پوشش بدهند، وزارت ارشاد قول همکاری داد و فقط با سفر دو نفر از این وبلاگ نویس ها ‏مخالفت کرد.‏

ساعت چهار صبح 15 اکتبر، ده وبلاگ نویس به فرودگاه تهران رفتند تا به نیویورک پرواز کنند. اما به محض اینکه ‏قصد سوار شدن به هواپیما را داشتند، یک مقام امنیتی به آنها گفت که کناری بیایستند و چمدان هایشان را ضبط کرد.‏

پژوه گفت:« هیچ توضیحی به ما داده نشد». در هفته های بعد از این واقعه هفت نفر از این ده وبلاگ نویس توسط ‏ماموران اطلاعاتی ساعت ها بازجویی شده اند. هنوز گذرنامه های این افراد را پس نداده اند. ‏

محمد رضا صفار هرندی، وزیر ارشاد و فرهنگ اسلامی، جزئیات علت لغو سفر وبلاگ نویسان را توضیح نداده است. ‏او در خالیکه از طریق مترجم صحبت می کرد، قبل از اینکه آمریکا را در کورد بدرفتاری هایش با خبرنگاران ایرانی ‏به باد انتقاد بگیرد، گفت:« من اطلاع دقیقی از موضوع ندارم! اجازه بدهید بررسی بکنم. ما همیشه شاهد بدرفتاری ‏طرف دیگر بوده ایم».‏

تریتا پارسی، تحلیلگر سیاسی در واشنگتن که اطلاع بهتری از ایران دارد، معتقد است:« شما با یک نظام سیاسی ‏مواجه هستید که در بعضی از جهات با خودش در جنگ است که در نتیجه چنین اتفاق هایی می افتد. هم ایران و هم ‏آمریکا در حال حاضر با چنین مشکلی روبرو هستند».‏

منبع: اینترنشنال هرالد تریبون 3 دسامبر‏


‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏