مقامات نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی از چهار سلسله درگیری در طول 48 ساعت گذشته با کردها در مناطق مرزی کردستان و کشته و زخمی شدن 11 نفر از دو طرف خبر داده اند.
همزمان ساکنان بعضی از روستاهای دامنه کوه های قندیل در کردستان عراق به دلیل شدت این حملات ناچار به ترک محل زندگی خود شده اند و درگیری پژاک، حزب حیات آزاد کردستان با سپاه هنوز ادامه دارد.
این عملیات در واکنش به حمله نیروهای پژاک به یک پاسگاه مرزی در روز 13 آبان ماه صورت گرفته که در طی آن 4 پرسنل نیروی انتظامی کشته شدند. فعالان کرد در شبکه های اجتماعی از روز گذشته با انتقاد از عملکرد حزب پژاک و سیاست های خشونت ورزانه جمهوری اسلامی در منطقه کردستان، انجام اینگونه عملیات را تلاشی در راستای هر بیشتر امنیتی کردن مناطق کرد نشین و زمینه سازی برای ورود به جنگ مسلحانه ارزیابی کرده اند.
اظهارات متناقض جمهوری اسلامی
سردار محمد پاکپور روز دوشنبه، 15 فرودین ماه، در گفتگو با فارس، خبرگزاری وابسته به نیروهای نظامی و امنیتی با اشاره به تلاش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سایر نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در “تامین امنیت پایدار در منطقه” از کشته شدن دو عضو پژاک در مرزهای کردستان خبر داد.
فرمانده نیروی زمینی سپاه گفت: “پس از اقدام‌های تروریستی اخیر گروهک‌های تروریستی وابسته به استکبار جهانی در 4 فروردین ماه جاری در شهر سنندج که به شهادت دو تن از کارکنان خدوم و شجاع فرماندهی انتظامی کردستان منجر شد، نیروهای قرارگاه حمزه سید الشهداء علیه السّلام نیروی زمینی سپاه طی یک عملیات دقیق اطلاعاتی عوامل اصلی این جنایت را شناسایی و با اجرای کمین، آنان را به هلاکت رساندند.”
ساعاتی بعد از اظهارات پاکپور اما فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی با تشریح درگیری با پژاک در مناطق کردنشین طی 48 ساعت گذشته گفت: “در این درگیری‌ها 4 نفر از پرسنل نیروی انتظامی به شهادت رسیده و 3 نفر زخمی شدند همچنین 4 نفر از تروریست‌ها نیز کشته و زخمی شده‌اند.”
سردار حسین ذوالفقاری، با اشاره به اینکه این عملیات در چهار مرحله انجام شده، گفته است: “به طور مشخص 3 مرحله از این درگیری‌ها با گروهک پژاک بوده است. در دو مرحله از این درگیری‌ها به دلیل واکنش به موقع مرزبانان اعضای این گروهک تروریستی امکان نزدیک شدن به واحدهای مرزی را پیدا نکرده و متواری شدند.”
ذوالفقاری در مصاحبه دیگری با خبرگزاری مهر ادعا کرده که یک قبضه اسلحه متعلق به حزب پژاک به جا مانده است.
این مقام نیروی انتظامی افزوده است: “در درگیری گروه‌های قاچاقچی با نیروهای مرزبانی که یک ساعت به طول انجامید قاچاقچیان مجبور به ترک منطقه شده و 187 قبضه سلاح بر جای گذاشتند.”
هر چند فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی گفته این درگیری با اعضای حزب پژاک صورت گرفته، اما مشخص نکرده منظور وی از “قاچاقچی” چه کسانی است.
رسانه های پژاک، حزب حیات آزاد کردستان تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچ خبری در مورد درگیری های مورد اشاره مقامات امنیتی انتظامی جمهوری اسلامی منتشر نکرده اند.
به نظر می رسد عملیات نظامی نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در واکنش به حمله نیروهای پژاک به یک پاسگاه مرزی نیروی انتظامی در شهر مریوان باشد که طی آن ۴ نفر کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند.
این حمله در ساعت ۲ بامداد شنبه، ۱۳ فروردین ماه به یکی از پاسگاههای فرماندهی مرزبانی در کردستان صورت گرفت، اما خبرگزاری های رسمی خبر آن را با یک روز تاخیر منتشر کردند.
آوارگی مردم
انجام عملیات نظامی از سوی جمهوری اسلامی علیه پژاک در مرزهای کردستان در شرایطی صورت می گیرد که رسانه های اقلیم کردستان عراق اعلام کرده اند از صبح روز گذشته جمهوری اسلامی اقدام به توپ‌باران مناطق مرزی کرده و ساکنان این مناطق اکنون آواره اند.
وب سایت خبری “روداو” در کردستان عراق اعلام کرده است که بر اثر حمله هوایی جمهوری اسلامی به روستاهای مرزی منطقه “بالاکایتی” ساکنان این منطقه ناچار به ترک محل زندگی خود شده اند.
به نوشته این سایت این حملات بعد از یک وقفه یک ساله از سوی جمهوری اسلامی شروع شده است، اما برخی منابع تاکید کرده اند نیروهای نظامی جمهوری اسلامی حدود شش ماه گذشته هم یک بار دیگر به این مناطق حمله کرده است.
به گزارش وبسایت کردیش پرسپکتیو که اخبار کردستان را پوشش می دهد، مناطقی از دامنەی کوههای قندیل در کردستان از ساعت 6:30 دقیقەی روز دوشنبه به وقت محلی، آماج حملات توپخانەای جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.
روستاهای ورتێ، ابوبکره، قەلاتووکان، رگز و همچنین بخشی از کوهستانهای قندیل ساعت ها هدف این توپ‌بارانها بوده است.
این مناطق که در اقلیم کردستان عراق قرار دارند محل استقرار نیروهای نظامی پژاک اند.
مقامات کردستان عراق بارها تاکید کرده اند که جمهوری اسلامی ایران برای سرکوب مخالفان به خاک این کشور “تعرض” کرده و باعث برهم زدن امنیت ساکنان مناطق مرزی شده است.
مبارزه مدنی یا مسلحانه
این درگیری ها در ادامه سلسله درگیری های نظامی در کردستان صورت می گیرد که از آخرین روزهای سال گذشته شروع شده و به صورت پراکنده در مناطق مرزی ادامه دارد.
شب ۱۱ فروردین‌ماه، چهار تن از نیروهای انتظامی بر اثر تیراندازی افراد ناشناس در مناطق مرزی مریوان کشته و زخمی شدند.
پیشتر نیز در اسفند ماه سال گذشته، چهار کارمند اداره محیط زیست سنندج به ضرب گلوله افراد ناشناس کشته شدند.
در اواخر بهمن‌ماه سال گذشته هم چهار نفر از نیروهای انتظامی در مناطق مرزی بر اثر تیراندازی افراد ناشناس جان خود را از دست دادند.
یک روز بعد از این واقعه، شاخه نظامی حزب حیات آزاد کردستان(پژاک) با صدور اطلاعیەای، ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این عملیات مسلحانه، اعدام حسین خضری را محکوم و با اشاره به “حق مشروع” دفاع اعلام کرد که شامگاه شب شنبه، ۳۰ بهمن ماه گریلاهای این حزب در عملیاتی در “میدان بیساران” واقع در شهر مریوان، “پنج تن از کماندوهای رژیم” را کشته اند.
پژاک یک حزب کرد مخالف جمهوری اسلامی است که در طول سالهای گذشته در نوار مرزی مناطق کردنشین درگیریهایی با نیروهای نظامی جمهوری اسلامی داشته است. این حزب هدف خود را “حمایت از حقوق ایرانیان کرد در چارچوب یک نظام دموکراتیک در کشور” اعلام کرده است.
جمهوری اسلامی این گروه را که در سال 2003 تاسیس شده در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده است.
کومله و دمکرات از جمله دیگر احزاب کرد هستند که سابقه سالها مبارزه علیه جمهوری اسلامی را در کارنامه خود دارند. این دو حزب در سالهای قبل و بعد از انقلاب اسلامی با جمهوری اسلامی وارد جنگ مسلحانه شدند، اما بعد از دهه شصت و به ویژه از اواسط دهه هفتاد اعلام کردند که مبارزه سیاسی را به عنوان مشی اصلی خود برگزیده اند.
سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، روز گذشته از پژاک به خاطر نادیده گرفتن تجربه مشی مسلحانه دیگر احزاب کردستان در دهه شصت انتقاد کرد.
اجلال قوامی در مصاحبه با روز گفت: “تجربه سایر احزاب کردستانی رویکرد مشی مسلحانه را در حقیقت به چالش کشیده است. با توجه به تجاربی که دیگر احزاب کرد در دهه شصت شمسی داشتند و مشی خود را از مسلحانه به سیاسی تغییر دادند می بایستی حزب نوظهور و جدیدی همچون پژاک این را به عنوان یک تجربه تاریخی و ارزشمند مد نظر قرار می داد. اما متاسفانه ما همچنان شاهدیم که گفتمان مسلحانه گفتمان غالب آنهاست؛در حالیکه این گونه اقدامات مسلحانه نه تنها هیچگونه دستاوردی برای منطقه در بر نداشته بلکه به میلیتاریزه شدن منطقه کمک کرده است.”
همزمان با به عهده گرفتن مسئولیت عملیات نظامی روز 13 آبانماه از سوی پژاک، بسیاری از روزنامه نگاران، فعالان حقوق بشری، مدنی و سیاسی کرد در شبکه های اجتماعی بحث هایی را مبنی بر مشی مبارزاتی احزاب کرد در شبکه های اجتماعی به راه انداخته اند.
بسیاری از آنها با انتقاد از عملیات نظامی اخیر پژاک از هواداران این حزب خواسته اند به عملیات نظامی خود علیه جمهوری اسلامی پایان دهند. از سوی دیگر برخی عملیات نظامی پژاک را یک نوع “دفاع مشروع” در مقابل حملات پیاپی جمهوری اسلامی با پایگاه های اصلی این حزب تلقی کرده اند. هر چه باشد از ابتدای آغاز سال جدید درگیری های نظامی در کردستان شدت گرفته و بر این نگرانی افزوده است که جمهوری اسلامی از این شرایط برای محدود کردن حداقل فعالیتهای مدنی در کردستان بهره می جوید.
