حمید احدی
با پایان یک دور حملات تند خیابانی و تبلیغاتی علیه رییس مجلس، که توسط روزنامه ها و هواداران دولت برنامه ریزی و اجرا شد، آخرین خبرها حاکی است که رییس جمهور از تقدیم لایحه تحول اقتصادی به مجلس منصرف شده و تصمیم گرفته با تغییراتی در بودجه سالانه کشور مقصود خود را که پرداخت های نقدی به مردم قبل ازبرگزاری انتخابات ریاست جمهوری است در قالب بودجه سالانه به اجرا بگذارد. بودجه ای که تنظیم آن زیر مجموعه ای از دفتر رییس جمهور سپرده شده که قرار است علی کردان - که ماه گذشته با استیضاح مجلس از وزارت کشور برکنار شد- از جمله همکاران ارشد آن باشد.
با افشای این خبر، علت اتفاقاتی روشن می شود که سه شنبه شب افتاد و موجب شد که رییس جمهور ساعتی بعد از برنامه زنده تلویزیونی خود، از حضور در مجلس و تقدیم لایحه تحول اقتصادی منصرف شود و بی اعتنا به قراری که با مجلس گذاشته شده بود، دستور دهد که هواپیمای اختصاصی دولت را صبح زود آماده کنند تا راهی آذربایجان شود.
در واکنشی به این تحولات، سایت اصولگرای “الف” که مدیریت آن با عهده احمد توکلی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس است، از احتمال تصمیم دولت برای اجرایی کردن طرح حذف یارانهها در قالب بودجه سال 88 به جای ارائه لایحه مستقل (تحول اقتصادی) خبر داد.
به نوشته این منبع دولت تصمیم گرفته است به جای ارائه لایحه دو فوریتی طرح تحول اقتصادی که قرار بر آن بود، حذف یارانه سوخت را در لایحه بودجه سال 88 بگنجاند.
در چهارماه گذشته که تصمیم دولت برای تهیه طرح تحول اقتصادی آشکار شد، چند بار شکل و نحوه عمل دولت تغییر یافته و هر بار دولت با این استدلال که حذف یارانه پیش بینی برنامه چهارم است و نیازی به تهیه لایحه جدید ندارد کوشیده از ارائه لایحه ای به مجلس فرار کند؛ اما در تمام دفعات با مقاومت مجلس، احمدی نژاد ناموفق مانده است.
یک کارشناس اقتصادی شب گذشته در گفتگوئی با روز گفت تمایل اولیه رییس دولت این بود که طرح را بدون بردن به مجلس به اجرا بگذارد، اما علاوه بر این که مجلس به شدت با این کار مخالفت کرد نمایندگان هوادار دولت در جلساتی با معاون پارلمانی رییس جمهور خبر دادند که گروهی از نمایندگان به دنبال طرحی دوفوریتی هستند که مانع از هر نوع دستکاری در یارانه ها بدون مجوز مجلس شود.
همین کارشناس معتقد است یکی از دلایل رای هواداران دولت به علی لاریجانی همین بود که دولتیون اطمینان یافتند که رییس جدید مانع اجرای طرح یارانه مستقیم نخواهد شد. اما زمانی که گفتگو ها برای جلب موافقت مجلس به بن بست رسید و دولت ناگزیر شد به دادن لایحه ای تن بدهد، در حقیقت از دید دولتی ها علی لاریجانی متهم شده که وعده و عهد خود را زیر پا گذاشته است.
به نظر می رسد آن چه نمایندگان دولت را به شدت از لاریجانی رنجانده تاکید وی در مصاحبه های مطبوعاتی اش در این باره است که مجلس خبر از طرح دولت ندارد و این طرح نمی تواند فوریت داشته باشد و بهترست بعد از انتخابات به اجرا گذاشته شود.
طرح تبلیغاتی - انتخاباتی
منقدان دولت معتقدند از آن جا که پرداخت ماهانه های نقدی به حساب مردم بزرگ ترین نقشه تبلیغاتی محمود احمدی نژادست که قصد دارد با آن هر رقیبی را به شکست نزدیک کند، عدم موافقت مجلسیان با چنین زمان بندی مشخص و معلومی، احمدی نژاد را به شدت رنجانده و تا جائی رسانده که به نوشته فاطمه رجبی وی را در صندلی دشمن اصلی ملت نشانده است.
آن چه از نوشته های ایران روزنامه دولت و گفته های رییس جمهور که به بیرون درز می کند بر می آید همایش سی سال قانونگزاری و دادن امکان ظاهر شدن هاشمی رفسنجانی در قامت مقام دوم کشور، هر نوع زمینه اشتی بین لاریجانی و احمدی نژاد را از بین برد.
به نوشته این سایت خبری رئیس جمهور تصمیم دارد اجازه قانونی برای حذف یا هدفمند کردن یارانههای سوخت را به طور ضمنی و در ضمن لایحه بودجه سال 88 از مجلس اخذ کند و برای این کار یکی از سناریوها افزودن تبصرهای به لایحه بودجه سال 88 است که به موجب آن، دولت یارانه گاز، آب و فاضلاب، برق، بنزین، نفت خام، نفت کوره و گازوئیل را کاملا حذف و از فروش آن مالیات نیز اخذ کند و درآمدهای حاصله را برای پرداخت نقدی به هفت دهک پایین جامعه، جبران کسر بودجه و پرداخت به صنایع آسیبدیده از این کار اختصاص دهد.
این اجازه کلی در صورت تصویب به دولت امکان خواهد داد مطابق نقشه قبلی خود پرداخت های نقدی ماهانه را قبل از انتخابات شروع کند.
نمایندگان کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی در مجلس پیش از این با اشاره به حساسیت نقدی یا هدفمندکردن یارانهها از دولت خواسته بودند قبل از اجرای تصمیم خود، مطالعات کافی انجام داده و به سوالات اقتصاددانان و نمایندگان مجلس درباره این طرح پاسخ دهد.
چگونگی مهار تورم ناشی از حذف یارانهها، جایگاه تورم انتظاری در پیشبینیهای دولت از تورم ناشی از حذف یارانهها، چگونگی حمایت دولت از صنایع انرژیبر که سالهاست بر اساس انرژیهای ارزان در ایران طراحی شده و کار میکنند و نیز ضمانتنامههای اجرایی پرداخت به موقع به خانوادههای فقیر که از حذف یارانهها شدیدا آسیب میبینند، از جمله سوالات اقتصاددانان و نمایندگان مجلس درباره طرح تحول اقتصادی است. کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی در شهریور و مهرماه، طی دو گزارش جداگانه به نمایندگان مجلس یادآوری کرد که دولت تاکنون به سوالات مطرح شده درباره طرح تحول اقتصادی پاسخ روشنی نداده است.
سابقه قهر
سفر قهرآمیز رییس جمهور به تبریز و منتظر گذاشتن نمایندگان مجلس، دومین حرکت احمدی نژاد علیه رییس مجلس ظرف دو روز بود. در حرکت اعتراضی اول احمدی نژاد از شرکت در همایش سی سال قانونگذاری که روسای سابق مجلس هاشمی کروبی ناطق نوری و حدادعادل سخنرانان آن بودند که احمدی نژاد همه آن ها را دشمن دولت خود می شناسد.
همزمان با این حرکت خبرگزاری دولتی و روزنامه های هوادار دولت حمله ای یکدست را علیه طراحان وحدت ملی و نجات ملی آغاز کردند که به جز هاشمی که پیامش موجب حرکت تازه ای در کارگزاران سازندگی شد، و ناطق نوری که ماه قبل طرح نجات ملی را مطرح کرده بود، بیش تر متوجه علی لاریجانی می شد.
در حملات رسالت و کیهان و حزب الله نامی از علی لاریجانی برده نشد و این کار به عهده فاطمه رجبی افتاد که در مقاله ای به شدت به رییس مجلس تاخت.
چهارشنبه هفته گذشته دفتر رئیس جمهور با صدور یک اطلاعیه بسیار کوتاه اعلام کرد حضور احمدی نژاد در مجلس به وقت دیگری موکول شده است. علی لاریجانی رئیس مجلس هم با اشاره به اینکه برنامه حضور رئیس جمهور در مجلس از دو هفته قبل تنظیم شده بود علت احتمالی عدم حضور احمدینژاد را ایجاد هماهنگی و مطالعه بیشتر در مورد طرح تحول دانست.