طرح تحول زیر پوشش بودجه سالانه

نویسنده

حمید احدی ‏

با پایان یک دور حملات تند خیابانی و تبلیغاتی علیه رییس مجلس، که توسط روزنامه ها و هواداران دولت برنامه ‏ریزی و اجرا شد، آخرین خبرها حاکی است که رییس جمهور از تقدیم لایحه تحول اقتصادی به مجلس منصرف شده و ‏تصمیم گرفته با تغییراتی در بودجه سالانه کشور مقصود خود را که پرداخت های نقدی به مردم قبل ازبرگزاری ‏انتخابات ریاست جمهوری است در قالب بودجه سالانه به اجرا بگذارد. بودجه ای که تنظیم آن زیر مجموعه ای از دفتر ‏رییس جمهور سپرده شده که قرار است علی کردان - که ماه گذشته با استیضاح مجلس از وزارت کشور برکنار شد- از ‏جمله همکاران ارشد آن باشد.‏

با افشای این خبر، علت اتفاقاتی روشن می شود که سه شنبه شب افتاد و موجب شد که رییس جمهور ساعتی بعد از ‏برنامه زنده تلویزیونی خود، از حضور در مجلس و تقدیم لایحه تحول اقتصادی منصرف شود و بی اعتنا به قراری که ‏با مجلس گذاشته شده بود، دستور دهد که هواپیمای اختصاصی دولت را صبح زود آماده کنند تا راهی آذربایجان شود.‏

در واکنشی به این تحولات، سایت اصولگرای “الف” که مدیریت آن با عهده احمد توکلی رئیس مرکز پژوهش‌های ‏مجلس است، از احتمال تصمیم دولت برای اجرایی کردن طرح حذف یارانه‌ها در قالب بودجه سال 88 به جای ارائه ‏لایحه مستقل (تحول اقتصادی) خبر داد.‏

به نوشته این منبع دولت تصمیم گرفته است به جای ارائه لایحه دو فوریتی طرح تحول اقتصادی که قرار بر آن بود، ‏حذف یارانه سوخت را در لایحه بودجه سال 88 بگنجاند. ‏

در چهارماه گذشته که تصمیم دولت برای تهیه طرح تحول اقتصادی آشکار شد، چند بار شکل و نحوه عمل دولت تغییر ‏یافته و هر بار دولت با این استدلال که حذف یارانه پیش بینی برنامه چهارم است و نیازی به تهیه لایحه جدید ندارد ‏کوشیده از ارائه لایحه ای به مجلس فرار کند؛ اما در تمام دفعات با مقاومت مجلس، احمدی نژاد ناموفق مانده است. ‏

یک کارشناس اقتصادی شب گذشته در گفتگوئی با روز گفت تمایل اولیه رییس دولت این بود که طرح را بدون بردن به ‏مجلس به اجرا بگذارد، اما علاوه بر این که مجلس به شدت با این کار مخالفت کرد نمایندگان هوادار دولت در جلساتی ‏با معاون پارلمانی رییس جمهور خبر دادند که گروهی از نمایندگان به دنبال طرحی دوفوریتی هستند که مانع از هر ‏نوع دستکاری در یارانه ها بدون مجوز مجلس شود.‏

همین کارشناس معتقد است یکی از دلایل رای هواداران دولت به علی لاریجانی همین بود که دولتیون اطمینان یافتند که ‏رییس جدید مانع اجرای طرح یارانه مستقیم نخواهد شد. اما زمانی که گفتگو ها برای جلب موافقت مجلس به بن بست ‏رسید و دولت ناگزیر شد به دادن لایحه ای تن بدهد، در حقیقت از دید دولتی ها علی لاریجانی متهم شده که وعده و عهد ‏خود را زیر پا گذاشته است.‏

به نظر می رسد آن چه نمایندگان دولت را به شدت از لاریجانی رنجانده تاکید وی در مصاحبه های مطبوعاتی اش در ‏این باره است که مجلس خبر از طرح دولت ندارد و این طرح نمی تواند فوریت داشته باشد و بهترست بعد از انتخابات ‏به اجرا گذاشته شود. ‏

‎ ‎طرح تبلیغاتی - انتخاباتی‎ ‎

منقدان دولت معتقدند از آن جا که پرداخت ماهانه های نقدی به حساب مردم بزرگ ترین نقشه تبلیغاتی محمود احمدی ‏نژادست که قصد دارد با آن هر رقیبی را به شکست نزدیک کند، عدم موافقت مجلسیان با چنین زمان بندی مشخص و ‏معلومی، احمدی نژاد را به شدت رنجانده و تا جائی رسانده که به نوشته فاطمه رجبی وی را در صندلی دشمن اصلی ‏ملت نشانده است. ‏

آن چه از نوشته های ایران روزنامه دولت و گفته های رییس جمهور که به بیرون درز می کند بر می آید همایش سی ‏سال قانونگزاری و دادن امکان ظاهر شدن هاشمی رفسنجانی در قامت مقام دوم کشور، هر نوع زمینه اشتی بین ‏لاریجانی و احمدی نژاد را از بین برد.‏

به نوشته این سایت خبری رئیس جمهور تصمیم دارد اجازه قانونی برای حذف یا هدفمند کردن یارانه‌های سوخت را به ‏طور ضمنی و در ضمن لایحه بودجه سال 88 از مجلس اخذ کند و برای این کار یکی از سناریوها افزودن تبصره‌ای به ‏لایحه بودجه سال ‏‎88 ‎است که به موجب ‌آن، دولت یارانه گاز، آب و فاضلاب، برق، ‌بنزین، نفت خام، نفت کوره و ‏گازوئیل را کاملا حذف و از فروش ‌آن مالیات نیز اخذ کند و درآمدهای حاصله را برای پرداخت نقدی به هفت دهک ‏پایین جامعه، جبران کسر بودجه ‌و پرداخت به صنایع آسیب‌دیده از این کار اختصاص دهد.‏

این اجازه کلی در صورت تصویب به دولت امکان خواهد داد مطابق نقشه قبلی خود پرداخت های نقدی ماهانه را قبل ‏از انتخابات شروع کند. ‏

‏‌نمایندگان کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی در مجلس پیش از این با اشاره به حساسیت نقدی یا ‌هدفمندکردن ‏یارانه‌ها از دولت خواسته بودند قبل از اجرای تصمیم خود، مطالعات کافی انجام داده و به ‌سوالات اقتصاددانان و ‏نمایندگان مجلس درباره این طرح پاسخ دهد.‏

‏‌چگونگی مهار تورم ناشی از حذف یارانه‌ها، جایگاه تورم انتظاری در پیش‌بینی‌های دولت از تورم ناشی از ‌حذف ‏یارانه‌ها، چگونگی حمایت دولت از صنایع انرژی‌بر که سال‌هاست بر اساس انرژی‌های ارزان در ‌ایران طراحی شده و ‏کار می‌کنند و نیز ضمانت‌نامه‌های اجرایی پرداخت به موقع به خانواده‌های فقیر که از ‌حذف یارانه‌ها شدیدا آسیب ‏می‌بینند، از جمله سوالات اقتصاددانان و نمایندگان مجلس درباره طرح تحول ‌اقتصادی است. کمیسیون ویژه طرح تحول ‏اقتصادی در شهریور و مهرماه، طی دو گزارش جداگانه به نمایندگان مجلس یادآوری کرد که دولت تاکنون به سوالات ‏مطرح شده درباره طرح تحول اقتصادی پاسخ ‌روشنی نداده است.‏

‎ ‎سابقه قهر‎ ‎

سفر قهرآمیز رییس جمهور به تبریز و منتظر گذاشتن نمایندگان مجلس، دومین حرکت احمدی نژاد علیه رییس مجلس ‏ظرف دو روز بود. در حرکت اعتراضی اول احمدی نژاد از شرکت در همایش سی سال قانونگذاری که روسای سابق ‏مجلس هاشمی کروبی ناطق نوری و حدادعادل سخنرانان آن بودند که احمدی نژاد همه آن ها را دشمن دولت خود می ‏شناسد.‏

همزمان با این حرکت خبرگزاری دولتی و روزنامه های هوادار دولت حمله ای یکدست را علیه طراحان وحدت ملی و ‏نجات ملی آغاز کردند که به جز هاشمی که پیامش موجب حرکت تازه ای در کارگزاران سازندگی شد، و ناطق نوری ‏که ماه قبل طرح نجات ملی را مطرح کرده بود، بیش تر متوجه علی لاریجانی می شد.‏

در حملات رسالت و کیهان و حزب الله نامی از علی لاریجانی برده نشد و این کار به عهده فاطمه رجبی افتاد که در ‏مقاله ای به شدت به رییس مجلس تاخت. ‏

چهارشنبه هفته گذشته دفتر رئیس جمهور با صدور یک اطلاعیه بسیار کوتاه اعلام کرد حضور احمدی نژاد در مجلس ‏به وقت دیگری موکول شده است. علی لاریجانی رئیس مجلس هم با اشاره به اینکه برنامه حضور رئیس جمهور در ‏مجلس از دو هفته قبل تنظیم شده بود علت احتمالی عدم حضور احمدی‌نژاد را ایجاد هماهنگی و مطالعه بیشتر در مورد ‏طرح تحول دانست.‏