همزمان با برگزاری اولین روز مذاکره میان ایران و آمریکا، با حضور کاترین اشتون و مقامات عمانی،توییتر و وب‌سایت آیت‌الله خامنه‌ای هم فعال بود. روز گذشته در حالیکه هنوز هیچ خبری از مذاکرات این جلسه منتشر نشده، توییتر انگلیسی منصوب به رهبر جمهوری‌آسلامی ابتدا نموداری از خط قرمزهای جمهوری‌اسلامی در مذاکرات منتشر و چند ساعت بعد اقدام به نشر پوستری با موضوع حمایت همه اقشار جامعه ایران از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای کرد.
همزمان وب‌سایت آیت الله خامنه‌ای هم کفت‌وگویی با عباس عراق‌چی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای درباره نقش رهبر جمهوری اسلامی در مذاکرات منتشر کرد.
عراق‌چی درباره نحوه اطلاع‌رسانی به رهبر جمهوری‌اسلامی درباره مذاکرات هسته‌ای و نقش وی گفته: “مقام معظم رهبری در سمت عالی نظام هستند و آن مواردی که باید اشراف داشته باشند را دارند و در بعضی جا‌ها که تشخیص بدهند وارد جزئیات هم می‌شوند؛ در عین حال برای سربازان و فرماندهان خودشان در خط مقدم یک محدوده‌ی اختیاراتی برای حرکت کردن و مانور دادن قائل می‌شوند. این‌که کسانی با اغراض خاص مطرح می‌کنند که فی‌المثل واو به واو مذاکرات با ایشان چک می‌شود، و یا از طرف دیگر برخی ادعا می‌کنند که ایشان در جریان مذاکرات قرار ندارند، هر دو اشتباه است”.
است.
قرار است این مذاکرات ،- که با حضور جان کری، محمدجواد ظریف و کاترین اشتون برگزار می‌شود ،- امروز نیز ادامه پیدا کند.
پیش از آغاز مذاکرات، محمدجواد ظریف گفته بود: “باید به راه حلی مبتنی بر احترام و همکاری متقابل دست پیدا کنیم” و اگر غرب به رسیدن به چنین راه حلی علاقمند باشد “امکان این که تا پیش از ۲۴ نوامبر راه حلی یافته و به تفاهم دست یابیم وجود دارد”.
همزمان با برگزاری این مذاکرات، باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا، در مصاحبه‌ای گفت که هنوز شکاف عمیقی برای رسیدن به توافق میان ایران و غرب وجود دارد.
این مذاکرات در حالی برگزار می‌شود که چند روز پیش روزنامه وال‌استریت ژورنال خبر از ارسال نامه‌ای از سوی باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا، به آیت‌الله خامنه‌ای درباره داعش داده بود.
گرچه هنوز خبری درباره توافق یا جزییات این مذاکرات منتشر نشده، اما علاالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفته احتمال دارد خروجی مذاکرات عمان نوعی توافق باشد: “احتمال این‌که خروجی مذاکرات عمان نوعی توافق باشد منتفی نیست، ولی به هیچ وجه نمی‌شود پیش‌بینی خوش‌بینانه‌ای را ارائه کرد که همه چیز در عمان به پایان خواهد رسید”.
مذاکره میان ایران و آمریکا در حالی صورت می‌گیرد که پیش از این اصول‌گرایان گفته بودند در یک سال گذشته ده‌ها ملاقات خصوصی میان مقام‌های دولت روحانی با دولت اوباما صورت گرفته.
محمود نبویان، نماینده مجلس،گفته بود که دولت حسن روحانی در یک سال گذشته “با اصرار زیاد تلاش کرده است تا از طرف نظام مجوز بگیرد تا خصوصی با آمریکا… جلساتی را در زمینه بررسی بحث هسته ای برگزار کند” و از آن زمان تاکنون “بیش از ده جلسه خصوصی با آمریکا در رابطه با مذاکرات هسته ای برگزار شده”، اما “باید بررسی کرد که حاصل این جلسات چه بوده است”.
نبویان اشاره بیشتری به مفاد این مذاکرات و یا زمان و مکان برگزاری آن نکرده. نکته قابل توجه آن است که چند ماه پیش آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مذاکره با آمریکا را رد و گفت‌وگوهای جمهوری‌اسلامی با این کشور در موارد خاص را نیز بی‌فایده توصیف کرده بود.
آیت‌الله خامنه‌ای همواره از منتقدان مذاکره با آمریکا بوده و در محافل عمومی این مساله را نفی کرده و آن را به ضرر جمهوری‌اسلامی دانسته است.
در یکی از آخرین موارد از این دست، او گفته بود که رابطه با آمریکا “به جز در موارد خاصی برای جمهوری اسلامی نه تنها هیچ نفعی ندارد بلکه ضرر هم دارد و کدام عاقلی است که دنبال کار بی منفعت برود”.
او در سخنرانی خود در نخستین روز سال جدید هم گفته بود: “مذاکره در موضوعات خاص اشکالی ندارد؛ منتها گفتم من اعتماد ندارم، خوشبین نیستم به مذاکره، لکن میخواهند مذاکره کنند، بکنند؛ ما هم به اذن‌الله ضرری نمی‌کنیم”.
رهبر جمهوری‌اسلامی پس از سفر حسن روحانی به نیویورک و گفت‌وگوی تلفنی وی با باراک اوباما نیز گفته بود: “ما از تحرک دیپلماسی دولت حمایت می‌کنیم و به تلاش دیپلماسی اهمیت می‌دهیم و از آنچه در سفر اخیر بود حمایت می‌کنیم. البته برخی از آنچه در سفر نیویورک پیش آمد به نظر ما بجا نبود، لکن ما به هیات دیپلماسی دولت عزیزمان خوشبین هستیم ولی به آمریکایی‌ها بدبین‌ایم”.
او پیش‌تر نیز درباره رابطه با آمریکا چنین اظهارنظر کرده بود: “در سال‌های گذشته عده ای اینجور وانمود می کردند که اگر با آمریکایی ها دور میز مذاکره بنشینیم بسیاری از مشکلات حل می شود، البته ما می دانستیم اینجور نیست اما قضایای یک سال اخیر برای چندمین بار این واقعیت را اثبات کرد”.
پیش از این برخی مسوولان جمهوری‌اسلامی و همچنین یک سایت نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بودند که ایران و آمریکا پیش از روی کار آمدن دولت روحانی، نشست‌های محرمانه‌ای با یک‌دیگر داشته‌اند.
علی‌اکبر صالحی، وزیر امورخارجه دولت احمدی‌نژاد، در گفت‌وگویی با شبکه العالم، گفته بود که برخی از مسوولان دولت احمدی‌نژاد معتقد بودند که باید با آمریکا به شکل مستقیم و دوجانبه مذاکره شود.
به گفته صالحی پس از آن، وی به عنوان وزیر امورخارجه با رهبر جمهوری اسلامی در این باره صحبت کرده و رهبر جمهوری‌اسلامی به او گفته که “به آمریکایی‌ها نمی‌شود اعتماد کرد… آن‌ها عهدشکنی می‌کنند، نقض پیمان می‌کنند و قابل اعتماد نیستند و حسن نیت ندارند”.
صالحی گفته بود که آیت‌الله خامنه‌ای در نهایت به او گفته بود: “اشکالی ندارد، بروید و این کار [مذاکره با آمریکا] را انجام دهید، اما بدانید که این اتمام حجت خواهد بود. ما بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت و به مردم خودمان اعلام خواهیم کرد که از هر فرصتی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز این موضوع در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت استفاده می‌کنیم و بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت که آن‌ها با افکار عمومی بازی نکنند”.
همان زمان سایت ایران هسته‌ای، نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بود که برای مذاکره میان جمهوری‌اسلامی و آمریکا چهار شرط از سوی آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شده؛ عدم حضور وزیر امورخارجه در مذاکرات و همچنین نتایج ملموس در کوتاه‌مدت، از جمله شرط‌های آیت‌الله خامنه‌ای بوده است.
این وب‌سایت همچنین نوشته بود که سیاست‌گذاری درباره این مذاکرات از سوی یک “کمیته سه نفره شامل سه تن از مسوولان ارشد دولت” انجام می‌شده، اما “محمود احمدی‌نژاد نقش چندانی در آن نداشته است”. مسوولیت این مذاکرات نیز “با یکی از معاونان کارکشته وزارت خارجه” بوده و از سوی آمریکا، جیک سالیوان مشاور جو بایدن و بیل برنز قائم‌مقام وزارت خارجه در این مذاکرات شرکت داشته‌اند.
ایران هسته‌ای نوشته بود: “تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری، سه دور مذاکره در مسقط برگزار شد… آمریکایی‌ها در همان مذاکرات رسما غنی‌سازی ایران را پذیرفتند. موضوع پذیرش غنی‌سازی توسط آمریکا در نامه‌ای مکتوب به ایران اعلام شد”.
