در شرایطی که طی سه سال اخیر نمایندگان رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت های مختلف خواستار “اطاعت کامل” اعضای سپاه پاسداران و بسیج از آیت الله خامنه ای شده اند، آیت الله ناصر مکارم شیرازی از جمله مراجع تقلید حکومتی، ضمن تاکید بر اینکه اعضای سپاه علاوه بر ارتباط تنگاتنگ با رهبر جمهوری اسلامی “با مرجعیت هم باید ارتباط داشته باشند”هشدار داده است که” مبادا طوری باشد که اینها یک طرف قرار گیرند و آنها طرف دیگر.”
آیت الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار با فرمانده و مقامات سپاه علی ابن ابیطالب استان قم با تاکید بر “لزوم تقویت ارتباط سپاه با مرجعیت” گفته است: “سپاه همان گونه که با رهبر بزرگوار انقلاب ارتباط تنگاتنگ دارد با مرجعیت هم باید ارتباط داشته باشد. گاهی دیده میشود در برخی مواقع ارتباط بعضیها نسبت به مرجعیت تضعیف میشود. مبادا طوری باشد که اینها یک طرف قرار گیرند و آنها طرف دیگر.”
وی همچنین تصریح کرده: “اگر سپاه از مرجعیت جدا شود ضرر میکند، چراکه تجربه نشان داده مردم مرجعیت را رها نمیکنند و اگر خدای نکرده در یک جا ولو نادر مقابله شد مرجعیت را ترجیج میدهند و برای خودشان مشکل ایجاد میشود.”
او همچنین با اشاره به تحولات ساختاری سپاه و حضور نسل جدید در این نهاد نظامی افزوده: “نسل فعلی که در سپاه هستند غیر از فرماندهان، جوانانی هستند که دوران پیروزی انقلاب و جنگ را درک نکردهاند و تا ندانند که این انقلاب به چه قیمتی به دست آمده قدر آن را نمیدانند، از این رو لازم است برنامههایی که در انقلاب و جنگ بوده به آنها یادآوری شود تا روحیه اولیه که در سپاه آن زمان بود به سپاه این زمان هم منتقل شود.”
وی خطاب به مقامات سپاه قم خاطرنشان کرده: “باید از آن روز ترسید که خدای ناکرده شبهات عقیدتی و مفاسد اخلاقی که دشمن بر روی آن فعالیت میکند ولو به صورت کم به سپاه سرایت کند و امیدواریم با بیداری شما هرگز چنین چیزی رخ ندهد.”
اظهارات آیت الله مکارم شیرازی در شرایطی مطرح شده که سایر روحانیون حکومتی و نمایندگان منصوب آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران و بسیج طی سه سال گذشته آیت الله خامنه ای را جانشین “امام زمان” و “محور حقانیت” دانسته وتنها خواستار “اطاعت” و “تبعیت کامل” از او شده اند.
در همین راستاحجت الاسلام علی سعیدی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه مردادماه سال گذشته گفته بود: “در عصر غیبت امام زمان اصل ولایت فقیه نماد محورحق، سکاندار اسلامی و حجت خدا بر روی زمین است… تبعیت از فرامین و منویات ولایت فقیه امری لازم و ضروری است که هماکنون نماد محور حق در نظام مقدس انقلاب اسلامی حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای است.”
همچنین در 24 مهرماه سال 88 در اوج سرکوب های خشونت بار معترضان پس از انتخابات، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی در دیدار با اعضای بسیج و سپاه با این توجیه که “هیچ کس حق حاکمیت و امر و نهی به دیگر انسانها را ندارد مگر اینکه این حق از طرف خدا به او اعطا شوددر این صورت، این حاکمیت خداست که از مجرای وجود این شخص اجرا می شود” اعضای بسیج و سپاه را کسانی نامیده بود که “به دستور خدا و نماینده او به فعالیت های نظامی می پردازند.”
از سوی دیگر اشاره مکارم شیرازی به نسل جدید سپاه و تاکید بر انتقال تجربیات نسل اول انقلاب سپاه به نسل جدید درحالی است که در دو سال گذشته به دستور شخص رهبرجمهوری اسلامی مقامات سپاه پاسداران به جایگزینی نیروهای جوان به جای نیروی های قدیمی و بعضا ناراضی در این نهاد نظامی اقدام کرده اند.
اختلافات و نارضایتی ها در سپاه پاسداران پس از آن افزایش یافته که این نهاد نظامی تحت عنوان پاسداری از انقلاب و ولایت فقیه در همه عرصه های کشور (سیاسی، اقتصادی، فرهنگی) ورود علنی کرده و حتی به گفته ی حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران سپاه و بسیج “با اتصال به ولایت فقیه فتنه های داخلی را سرکوب کرده است.”
هشدار آیت الله ناصر مکارم شیرازی نخستین هشدار مراجع همسو با حکومت جمهوری اسلامی در مورد “ارتباط تنگاتنگ” سپاه و بسیج با آیت الله خامنه ای و قطع ارتباط با سایر روحانیون شیعه است که تاکنون منتشر شده است.
البته پیش از این نیز آیت الله مکارم شیرازی در 1 آذر سال 1389 در مورد نیروهای بسیج نیز به محمدرضا نقدی فرمانده این نهاد نظامی هشدار داده و تاکید کرده بود که “باید مراقب آسیبهای بسیج بود، چرا که دشمن با ایجاد شبهات و تفکرات ضد اخلاقی، عقاید و اخلاق جامعه را هدف گرفته است و اگر مراقب نباشیم ممکن است بسیج، بسیج سابق نماند. باید کاری کرد بسیج دست نخورده و آماده بماند تا دشمن همیشه هراسان باشد.”
این هشدارها در شرایطی است که منصوبان آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران همچون محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران منتقدان رویه کنونی در سپاه و بسیج را مروج “اسلام آمریکایی” می دانند. جعفری در دی ماه 1388 تاکید کرده بود که “امروز اختلاف بر سر دو دیدگاه اساسی یعنی راه اسلامی، انقلابی، قرآنی و علوی با راه دنیایی، غربی و آمریکایی است و این دو نگاه در همه جا خودش را نشان میدهد.”
وی همچنین اضافه کرده بود: “کسانی هستند که لباس روحانیت بر تن دارند، اما ولایت فقیه و حکومت دینی را قبول ندارند و معتقدند که حکومت دینی مربوط به امام معصوم است. البته آنها جرأت بیان این تفکر را ندارند و از همین جهت تلاش میکنند تا در عمل ماهیت دینی حکومت کمرنگ شود. این افراد تنها راه رسیدن به اهداف خود را تضعیف ولایت فقیه میدانند.”
این همه در حالی است که مقامات اداره سیاسی سپاه پاسداران در آذرماه سال 88 با انتشار تحلیلی در بولتن ویژه هادیان سیاسی خود از “گسل مردم –ـ حاکمیت”، “گسل مردم – مردم”، “گسل ارکان حاکمیتی” در کنار “گسل مراجع و روحانیت با ولایت فقیه” و “گسل مردم و روحانیت” به عنوان پنج گسل تهدید کننده جدی جمهوری اسلامی نام برده و تاکید کرده بودند که این پنج گسل یا شکاف سیاسی- اجتماعی “بستر جنگ نرم دشمن با نظام اسلامی” در جهت تلاش نابودی حکومت جمهوری اسلامی است.
در تحلیل بولتن داخلی سپاه ادعا شده بود که “رسانه های داخلی و خارجی با انتشار نظرات روحانیان بر شکاف مراجع تقلید و روحانیان با ولی فقیه دامن می زنند و هرجا یک روحانی به نظام و اسلام نقدی می زند، این شبکهها آن را برجسته می کنند و با تبلیغ مداوم آن را به ارزش تبدیل می کنند.”
مقامات اداره سیاسی سپاه پاسداران که تحت نظر نماینده آیت الله خامنه ای اداره می شود همچنین درباره “گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” ادعا کرده بودند که این گسل “ناشی از تقابل آراء فقهی در احکام عبادی مثل رویت هلال و مسایل قضایی و حقوقی، شکاف ناشی از تقابل نظریه حکومت در فقه شیعه، و شکاف ناشی از تقابل احکام حکومتی با برخی نظرات مدیریتی و اجرایی و سیاسی خارج از قدرت بروز پیدا می کند.”