پیام های متفاوت از ایران

آلن کوول

 

در آستانه نشست از پیش تعیین شده قدرت های بزرگ حهان با ایران، یکی از مقامات ارشد ایران در مورد نگرانی های غرب درباره برنامه غنی سازی اورانیوم توسط کشورش، لحنی مصالحه جویانه به خود گرفته بود.

علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، گفت که ایران هیچ پیش شرطی را برای مذاکرات نمی پذیرد. گذاشتن پیش شرط قبل از جلسه، به معنای ترسیم یک نتیجه است که کاملا بی معناست و هیچ یک از طرفین آن را نمی پذیرند.

پیش از این فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرده بود که ایران آماده است اورانیوم با غلظت 20 درصد را فقط به اندازه ای تولید کند که برای استفاده در رآکتور های تحقیقاتی لازم است.

آقای عباسی در جای دیگر گفته بود که تهران به محض اینکه به میزان لازم اورانیوم غنی سازی شده دست پیدا کند، تولید آن را متوقف می کند و به تولید اورانیوم با غلظت کم برای تولید انرژی می پردازد.

غرب واکنش سریعی به این اظهارات نشان نداده است. چنین پیشنهاداتی در گذشته با بدبینی مواجه می شد. تفاوت آشکار میان اظهارات آقای عباسی و آقای صالحی نشان می دهد که دو بحث در میان رهبران سیاسی ایران در مورد نحوه برخورد در این نشست، جریان دارد. اما مشخص نیست که این پیام های متفاوت یک استراتژی مشخص را دنبال می کند یا نه.

گفتگو ها زمانی صورت می گیرد که ایران زیر فشار تحریم های اقتصادی که شامل تحریم نفتی هم می شود، قرار دارد. نشست قرار است همین هفته در استانبول برگزار شود.

گزارش هایی که در این هفته منتشر شد نشان می دهد که در مورد این گفتگو ها تا چه اندازه بی نظمی وجود دارد. روز دوشنبه، حتی در مورد روز برگزاری نشست هم بی نظمی وجود داشت: مقامات ایران زمان گفتگو را روز جمعه و مقامات اتحادیه اروپا زمان دیدار را روز شنبه اعلام کرده بودند.

در این نشست ایران در کنار اعضای دائمی شورای امنیت، آمریکا، انگلستان، چین، روسیه، فرانسه و آلمان که گروه موسوم به 1+5 را تشکیل می دهند، قرار می گیرد.

دیپلمات های آمریکایی و اروپایی می گویند که یکی از درخواست های دولت اوباما و متحدانش، توقف غنی سازی اورانیوم است که یکی از قدم های رسیدن به سلاح اتمی است.

قدرت های غربی همچنین خواستار بسته شدن فوری تاسیسات اتمی فودرو در نزدیکی شهر قم هستند. آقای عباسی در این مورد هیچ پاسخی نداده است.

ایرنا از قول وی نوشت: “ما نیازی به غنی سازی اورانیوم بیش از 20 درصد نداریم.” شاید این پاسخی باشد به قدرت های غربی که ابراز نگرانی کرده اند از اینکه ایران توان غنی سازی اورانیوم تا 90 درصد را دارد که در تولید سلاح اتمی بکار می رود.

عباسی گفت: “ما تصمیم گرفتیم برای بالابردن ضرایب اطمینان، توان خود را درغنی سازی 20درصداز نظر وزنی افزایش دهیم”. وی در مورد چگونگی این کار توضیحی نداد.

ایران تا کنون 100 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد تولید کرده است که کمتر از میزان مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی است اما اعلام کرده است که قصد دارد در ماه های آینده تولید اش را افزایش بدهد.

ایران همچنان اصرار دارد که تولید اورانیوم 20 درصد برای استفاده از آن در راکتور های کوچک در تهران است که ایزوتوپ های پزشکی تولید می کنند. مقامات ایران ماه گذشته اعلام کردند تصمیم دارند در ماه های آینده اورانیوم 20 درصد مورد نیازشان را تولید کنند. یک دیپلمات اروپایی که برنامه های اتمی ایران تحقیق می کند، در ماه فوریه گفت: “ایران برای بیست سال آینده اورانیوم 20 درصد تولید کرده است.”

ایران می گوید که برنامه های اتمی اش صلح آمیز است و این درحالی است که کشور های غربی می گویند که ایران قصد دارد به توانایی تولید سلاح اتمی برسد.

مجادله بر سر محل نشست به این دلیل بود که ایران ترکیه را کشوری بی طرف نمی داند. ایران گفت موضعگیری ترکیه در مورد بحران در سوریه، نزدیک ترین متحد ایران، و حمایت این کشور از ناتو نشان می دهد که بی طرف نیست. ایران پیشنهاد کرده بود که این نشست در بغداد یا پکن برگزار شود.

اما فارس نیوز اعلام کرد: “بعد از هفته ها بحث، شش قدرت بزرگ جهان توافق کردند که اولین دیدار در استانبول برگزار شود و اگر در این دیدار پیشرفتی حاصل شد، دیدار بعدی در بغداد صورت بگیرد.”

پرزیدنت اوباما تلاش می کند از طریق تحریم و گفتگو، به همان نتیجه ای برسد که جنگ طلبان آمریکایی و اسرائیلی قصد دارند با حمله نظامی به تاسیسات اتمی ایران به آن برسند.

نیویورک تایمز، 9 آوریل