یک هیات ایرانی امروز وارد استانبول می شود تا در کنفرانس بین المللی افغانستان، علی رغم تنش در روابط ایران وترکیه در هفته های اخیر، شرکت کند. گرمی روابط طیب اردوغان و محمود احمدی نژاد، که در زمان پیشنهاد تبادل اورانیوم ایران در سال گذشته به اوج خود رسید، اکنون رو به سردی رفته است.
شکاف میان دو کشور بخصوص در باره وضعیت سوریه به خوبی نشان می دهد که منافع دو کشور در تقابل مستقیم با یکدیگر قرار گرفته است. مقامات ترکیه به من گفتند اطمینان دارند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نقش مهمی در سرکوب مخالفان سوریه بازی می کند، درحالیکه ترکیه به طور قاطع ار مخالفان حمایت کرده و با گروه های مخالف رژیم سوریه مذاکراتی را انجام داده است؛ گفته می شود ترکیه به ارتش آزادیبخش سوریه هم کمک کرده است.
با این وجود، خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که محمد علی فتح الهی، معاون وزارت خارجه ایران در امور آسیا، در راه استانبول است؛ مقامات ترکیه گفتند نام وی در فهرست مدعوین است. باید منتظر اتفاقات این نشست بود که با حضور هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا انجام می شود. به احتمال زیاد کلینتون از هر گونه دیده شدن با مقامات ایرانی، پس از موضوع اتهامات اخیر توطئه ایران در واشنگتن، پرهیز خواهد کرد.
از سوی دیگر انتظار می رود ایران هر گونه نتیجه حاصل از کنفرانس استانبول را، که نقش آمریکا در برقراری ثبات در افغانستان، قبل از خروج نیروهای این کشور را تقویت خواهد کرد، مختل کند. مقامات ترکیه معتقدند هیات ایرانی همچنین بیشترین تلاش را خواهند کرد تا از تبدیل آنکارا به عنوان مرکز ثقل در حال ظهور منطقه جلوگیری کند.
در روند آماده سازی برای کنفرانس استانبول، ایران خواسته بود در نشست مقدماتی سه جانبه ترکیه، افغانستان و پاکستان شرکت کند اما گفته شده آنکارا این تقاضا را رد کرده است. در مورد کنفرانس بین المللی استانبول هم مقامات ترکیه گفتند تهران تنها بر روی خروج فوری و کامل نیروهای خارجی از افغانستان تاکید خواهد کرد و از هیچ گونه توافقی در مورد افغانستان پیش از خروج این نیروها حمایت نخواهد کرد.
در نتیجه انتظار می رود بیانیه حاصل از این کنفرانس آنقدر رقیق باشد که هیچ گونه تاثیر عملی در بر نداشته باشد. این امر حتی نتایج بدتری بر کنفرانس برلین در مورد افغانستان در 5 دسامبر خواهد داشت، چرا که برگزار کنندگان کنفرانس برلین انتظار داشتند از “حرکت شتاب دهنده” کنفرانس استانبول استفاده کنند. به نظر می رسد کنفرانس استانبول بیشتر در جهت مخالف این انتظار قدم بردارد. تعجبی ندارد که انتطار پیشرفت سیاسی در افغانستان با هر روزی که می گذرد، بیشتر به یاس تبدیل می شود.
منبع: گاردین - 31 اکتبر 2011
