در حالی که حسن روحانی در سکوت مشغول انتخاب اعضای کابینهی خود است و دفتر وی خواسته رسانهها از گمانهزنی در این زمینه بپرهیزند٬ هر روز اخبار جدیدی از اعضای احتمالی کابینهی وی منتشر میشود. همزمان گروههای مختلفی مدعیاند که در زمان انتخابات٬ مسوولیت ستادهای روحانی را بر عهده داشته اند و اکنون خواستار سهم خود هستند.
دفتر امور رسانهای حسن روحانی٬ با صدور اطلاعیهای نوشته است: “از همگان، اعم از شخصیتها ورسانههای محترم درخواست می شود، گمانه زنی ها درباره ترکیب دولت یازدهم وکمیته ها و کارگروههای بررسی کننده در این زمینه را متوقف کنند و اجازه دهند رییس جمهور منتخب با دقت و آرامش بررسی های خود را در مهلت مقرر قانونی به فرجام رساند”.
روحانی خود نیز پیش از این درباره برخی گمانهزنیها پیرامون کابینهی دولت خود چنین گفته بود: “برخی امروز با گمانهزنیها هم خود و هم دیگران را خسته میکنند و گاهی هم توقعات نابجا در جامعه به وجود میآورند و گاهی برخی از سخنان و گفتارها خیلی با اخلاق اسلامی سازگار نیست، رسانهای کسی را به عنوان کاندیدای یک وزارتخانه معرفی میکند، رسانهای دیگر آن را نقد میکند، رسانهای دیگر نیز برای او شرط و شروط میگذارد، این جز خستگی ذهنی و فکری چیز دیگری نخواهد داشت”.
وی همچنین اضافه کرده بود که “برخی رسانه ها گمانه زنی هایی در خصوص افراد کابینه آینده مطرح کرده اند که به صراحت می گویم اینها صرفا گمانه زنی است و نسبت به هیچ فردی از اعضای کابینه هیچ تصمیم گیری نشده است”.
در هفتههای گذشته٬ اظهارات مختلفی پیرامون کابینهی حسن روحانی مطرح و لیستهای مختلفی نیز در این زمینه منتشر شده بود. در این میار کار بدانجا رسید که افرادی نظیر علی مطهری - که از وی به عنوان یکی از گزینههای اصلی برای وزارت ارشاد نام برده میشود - هم گفت که در صورت دعوت روحانی٬ پست وزارت را خواهد پذیرفت.
در این میان بسیاری معتقدند که کابینهی روحانی بیشتر شامل افراد نزدیک به وی در مرکز تحقیقات استراتژیک و برخی اعضای حزب اعتدال و توسعه خواهد بود؛ نیروهایی که تفکراتی نزدیک به کارگزاران سازندگی دارند و از حامیان هاشمیرفسنجانی نیز هستند.
در این میان٬ مجلس نهم مشغول بررسی طرحی است که در صورت تصویب٬ نحوهی انتخاب وزرا و رای اعتماد به آنها تغییر خواهد کرد. غلامرضا کاتب٬ نایب رییس اول کمیسیون تدوین آییننامه داخلی مجلس٬ در این زمینه گفته است: “طبق این مصوبه و در صورتی که در صحن علنی هم به تصویب برسد، وزرای پیشنهادی باید شرایطی که در قانون ذکر میشود را داشته باشند و همچنین نحوه رأی اعتماد به کابینه نیز تغییر میکند.طبق مصوبه کمیسیون، وزرای پیشنهادی باید حداقل ده سال سابقه تجربی مرتبط با وزارتخانه مربوطه را داشته باشند. دارا بودن حداقل مدرک فوق لیسانس یا معادل آن برای وزرای پیشنهادی را از دیگر مصوبات کمیسیون است. در سنوات و دورههای گذشته دارا بودن مدرک تحصیلی شرط نبود.برای آنکه نگاههای سیاسی در دولت آینده کاسته شود، در کمیسیون تدوین آییننامه مصوب کردیم کمیسیونهای تخصصی باید برنامهها، سوابق اجرایی و تحصیلات وزرای پیشنهادی را ارزیابی و نظرات مشورتیشان را ارائه کنند. طبق این مصوبه، هر کمیسیون تخصصی باید نظر مشورتیاش را درباره هر وزیر پیشنهادی به مجلس ارائه دهد؛ با این مصوبه، بحثهای لابیگری در رأی اعتماد به کابینه کاهش مییابد و از طرفی منجر به تشکیل کابینهای کارآمد و با تجربه و تخصص بالا میشود”.
اما این اطلاعیه به نکتهی دیگری نیز اشاره کرده است. در هفتههای گذشته و در شهرهای مختلف٬ برخی افراد با عنوان “رییس ستاد مردمی دکتر روحانی” اقدام به سخنرانی و یا مصاحبه با رسانههای اصولگرا کرده و در موارد مختلفی علیه اصلاح طلبان سخن گفته بودند. اکنون اما در اطلاعیه دفتر امور رسانهای روحانی آمده است: “با تشکرمجدد از همه کسانی که در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با تشکیل ستادهای مردمی از دکتر حسن روحانی حمایت دلسوزانه و صمیمانه کردند، اعلام می کند که فعالیت همه ستادهای مردمی انتخاباتی دکتر روحانی پایان یافته و تمامی احکام صادره ملغی شده است. رییس جمهوری منتخب تاکنون سخنگویی تعیین و معرفی نکرده و مطالبی که افراد تحت عنوان اعضای ستاد یا افراد مرتبط با ایشان درباره برنامهها و تصمیمات وی یا دولت آینده مطرح میکنند، به هیچ وجه رسمیت ندارد”.
به نظر میرسد که این مساله برای جلوگیری از حجم زیاد اظهارنظرها پیرامون مواضع روحانی و نحوهی برخورد وی با مشکلات کشور توسط اعضای ستاد او باشد که در هفتههای گذشته در رسانهها به وفور یافت شده است.
در این فضا، حسن روحانی٬ با حضور در شهر قم به دیدار برخی از مراجعتقلید رفت؛ دیدارهایی که شامل مراجعی بود که از آنها به عنوان مراجع نزدیک به اصولگرایان یاد میشود.از میان نزدیکان اصلاح طلبان در قم٬ تنها آیتالله موسویاردبیلی بود که با روحانی دیدار کرد٬ آن هم به عنوان آخرین نفر. علاوه بر موسویاردبیلی٬ صافی گلپایگانی، ناصر مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، جعفر سبحانی و نوری همدانی دیگر مراجعتقلیدی بودند که با روحانی دیدار کردند.
دیدار نکردن روحانی با مراجعی نظیر بیات زنجانی و صانعی٬ البته با اعتراض برخی حامیان اصلاحطلبان در شبکههای مجازی هم مواجه شد و آنها خواستار آن شدند که روحانی با این دو مرجعتقلید هم دیدار کند.اما روزنامه کیهان٬ که مدیرمسوول آن توسط آیتالله خامنهای منصوب میشود٬ در اینباره نوشت: “حجتالاسلام والمسلمین روحانی در سفر به قم با مراجع عظام دیدار کرد و به دبیرخانه مجلس خبرگان رفت و با بزرگان طیف اصولگرا ملاقات کرد اما به ملاقات با برخی چهرههای شبه اصلاحطلب و حامی فتنه نرفت”.
وبسایت مباحثات نیز در این زمینه نوشت: “حجتالاسلام والمسلمین روحانی در ابتدای ورود به قم به زیارت حرم حضرت معصومه(س) رفت و در نخستین برنامه کاری خود ترجیح داد به دبیرخانه مجلس خبرگان در کوچه آمار خیابان صفائیه برود… در این دیدار که بدون اطلاع خبرنگاران برگزار شد وی با حضرت آیتالله یزدی دیدار و گفتگو کرد؛ دیداری که با حضور آیتالله استادی و حسینی بوشهری نیز همراه بود. سپس در معیت آیتالله استادی به دیدار آیتاللهالعظمی صافی گلپایگانی رفت. این اقدام معنادار روحانی از آن جهت قابل توجه است که آیتالله یزدی از بزرگان طیف اصولگرا بوده و ریاست جامعه مدرسین را برعهده دارد؛ جامعه مدرسینی که در سالهای گذشته منتقد جدی اصلاحطلبان بوده و تا مرحله نامشروع خواندن سازمان مجاهدین انقلاب نیز پیش رفت. دکتر روحانی با درک صحیح از مسائل درون حوزوی در نخستین گام ترجیح داد با بزرگان جامعه مدرسین از جمله آیتالله یزدی دیدار داشته باشد”.
حسن روحانی، در دیدار با مراجعتقلید٬ گفته است که “هیچ زمانی به سختی امروز نبوده است. اکثر کارخانهها تعطیل و نیمه تعطیل هستند و وضعیت کشاورزی نابسامان است”.
درخواستهای مراجعتقلید از روحانی اما بیشتر حول و حوش مسایل اقتصادی بود. صافی گلپایگانی در این دیدار از دولت جدید خواست تا “وضعیت اشتغال و معیشت را سامان دهد” و افزود: “در سیاست خارجی باید رویکرد تعامل و گفتوگو را در پیش بگیریم و نباید با دیگر کشورها دعوا داشته باشیم”.
نوری همدانی نیز با اشاره به مشکلاتی نظیر گرانی و بیکاری گفته که “برای حل مشکلات باید برگ سبزی به مردم نشان داده شده و اقدامی انجام شود”.
موسوی اردبیلی هم از حسن روحانی خواست تا “قبل از شروع به کار دولت یازدهم، گزارشی از وضعیت کنونی کشور در بخشهای مختلف به مردم ارائه دهد و بعد در فواصل زمانی مناسب، عملکرد دولت یازدهم به اطلاع مردم برسد”.
روحانی خود اما در این دیدارها پیرامون وضعیت کشور چنین گفته است: “دولت در شرایطی میخواهد شروع به کار کند که وضع اقتصادی وضع خوبی نیست، تغییر در روابط خارجی نیز زمانبر است و باید در چنین شرایطی با منطق و تدبیر به سمت کاهش مشکلات و بهبود شرایط حرکت کرد. شاید هیچ دولتی در جمهوری اسلامی کار خود را در چنین شرایطی آغاز نکرده باشد. مشکلات امروز ما از زمان جنگ هم بیشتر است، امروز دهها کشور در حال جنگ اقتصادی، سیاسی و تبلیغی با ما هستند”.
دیدار روحانی با این مراجعتقلید در حالی صورت گرفته که اظهارنظرهای اصولگرایان پیرامون حسن روحانی همچنان ادامه دارد. احمد خاتمی٬ امام جمعه موقت تهران و عضو مجلس خبرگان٬ با اشاره به شعار “اعتدال” حسن روحانی٬ گفته است: “در انتخابات سال ۸۸ نیز موضع مقام معظم رهبری مقابله با فتنه بود و شما مردم هم معتدل بودید که پیروی کردید و حماسه ارزشمند نهم دی سال ۸۸ را آفریدید در آن عرصه کسانی که فتنهگری کردند، تندروی افراطی بودند و آنها هم که در آن عرصه سکوت کردند، کندرو بودند. اعتدال در عرصه سیاسی همراهی با مواضع رهبری است”.
از سوی دیگر غلامعلی حدادعادل٬ کاندیدای انصراف داده انتخابات نیز٬ در گفتوگویی تلویزیونی پیرامون حسن روحانی چنین گفته است: “من از قبل انقلاب روحانی را میشناسم و اولین آشنایی من با ایشان از طریق شنیدن نوار سخنرانی وی در مسجد ارک در چهلم شهید مصطفی خمینی بود ما با هم رفیق هستیم. وقتی آقای روحانی تبلیغات خود را شروع کرد قطعهای از آن را گذاشت که به همسرم گفتم روحانی همان فرد است و به خود روحانی هم گفتم ما انتظار داریم شما با همان مشی آن زمان عمل کنید. تقابلی که بین ما و اصلاحطلبان بوده هیچ وقت بین ما و روحانی نبوده و پس از انتخابات نیز مواضع خوبی داشته است. اگر ایشان با همین فرمان جلو برود و اعتدال را رعایت کند هیچ مشکلی نداریم. اگر وی افراد مومن انقلابی با تجربه را به مجلس معرفی کند و کابینهای انقلابی و اسلامی بصیر تعیین کند مشکلی نداریم”.