نزدیک به دو هفته پس از “یکشنبه سیاه” در مجلس و درگیری میان علی لاریجانی و محمود احمدی‌نژاد، روسای دو قوه، آیت‌الله خامنه‌ای، در یک سخنرانی عمومی به انتقاد از هر دوی این افراد پرداخت و تلاش مجلس برای استیضاح وزیر کار را، با اشاره به نزدیک بودن پایان کار دولت، “نادرست” توصیف کرد. هم‌زمان مرتضی آقاتهرانی گفت که در جمهوری‌اسلامی کسی به حرفهای آیت‌الله خامنه‌ای اعتنا نمی‌کند و علی مطهری سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی درباره غلط بودن استیضاح را رد کرد.
رهبر جمهوری اسلامی روز گذشته در یک دیدار عمومی، اتفاق‌های رخ داده در مجلس شورای اسلامی را “بد و نامناسب” توصیف کرد و آن را باعث “تاثر” خود دانست. وی در این سخنرانی با اشاره به پخش فیلمی از سوی محمود احمدی‌نژاد علیه فاضل لاریجانی، گفت: “رئیس یک قوه به استناد یک اتهامِ ثابت نشده و مطرح نشده‌ای در دادگاه، دو قوه‌ی دیگر را متهم کرد؛ این کار بدی بود، این کار نامناسبی بود؛ اینجور کارها، هم خلاف شرع است، هم خلاف قانون است، هم خلاف اخلاق است، هم تضییع حقوق اساسی مردم است… اگر یک فردی متهم به فساد است، نمیشود به خاطر او انسان دیگران را متهم کند؛ حتّی اگر ثابت هم میشد، چه برسد به اینکه ثابت نشده است، دادگاهی نرفته، محاکمه‌ای نشده. به استناد متهم کردن یک نفر، انسان بیاید دیگران را، مجلس را، قوه‌ی قضائیه را متهم کند؛ این کار درست نیست، این کار غلط است”.
وی با تاکید بر اینکه “بنده فعلاً نصیحت میکنم”، نمایندگان مجلس و علی لاریجانی را نیز مورد خطاب قرار داد: “اصل این استیضاحی که در مجلس انجام گرفت، غلط بود. خب، استیضاح باید یک فایده‌ای داشته باشد. چند ماه به پایان کار دولت، استیضاح یک وزیر، آن هم باز با یک علت و دلیلی که مربوط به خود آن وزیر نیست، چه معنی دارد؟ چرا؟ این هم غلط بود. این هم که شنیدم در داخل مجلس کسانی حرفهای نامناسبی بر زبان آوردند، این هم غلط است. همه‌ی این قضایا، قضایای نامتناسبی است با نظام جمهوری اسلامی؛ نه آن متهم کردن، نه آن برخورد کردن، نه آن استیضاح. دفاعی هم که رئیس محترم قوه از خودش کرد، آن هم یک قدری زیاده‌روی بود؛ لزومی نداشت”.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین در سخنرانی خود گفت: “من از مسئولان قوا و مسئولان کشور همیشه حمایت کردم؛ باز هم هر کسی که مسئولیتی بر دوش دارد، بنده از او حمایت میکنم، به او کمک میکنم؛ اما این کارها را نمی‌پسندیم؛ این کارها متناسب با تعهدها نیست؛ با سوگندهائی که خورده شده، مناسب نیست”.
ساعاتی پس از سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی، علی لاریجانی، در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای، از سخنان وی تشکر کرد و نوشت: “آنچه از تذکرات به رعایت مصالح کشور توسط این بنده اشارت داشتید با جان و دل پذیرا و آن را نصب العین کار خویش قرار خواهم داد و مطمئن هستم نمایندگان استیضاح کننده و قاطبه نمایندگان اندرزهای مشفقانه حضرتعالی را مبنای عمل خویش قرار خواهند داد و این نگاه بلند، بار دیگر عظمت و شوکت جایگاه تاثیرگذار ولایت فقیه را در نظام مقدس جمهوری اسلامی نشان می دهد”.
اما علی مطهری، یکی از نمایندگان منتقد احمدی‌نژاد در مجلس و از مطرح‌کنندگان بحث استیضاح شیخ‌الاسلامی، گفت که “غلط بودن” این استیضاح را – آن‌گونه که رهبر جمهوری‌اسلامی توصیف کرده، قبول ندارد: “اینکه استیضاح امری غلط بود را قبول ندارم، اما اگر رهبری قبل از استیضاح نظرشان را می‌فرمودند، ما این کار را انجام نمی‌دادیم… در جایی که دولت قانون شکنی می‌کند مجلس نمی‌تواند به بهانه همدلی سکوت کند”. وی اما ادامه داده: “التزام به ولایت فقیه به معنای التزام عملی است یعنی ممکن است با بعضی از نظرات ولی فقیه موافق نباشیم، اما در عمل تابع باشیم”.
در جلسه استیضاح عبدالرضا شیخ‌الاسلامی، وزیر کار، به دلیل انتصاب سعید مرتضوی به سمت مدیرعاملی سازمان تامین اجتماعی، محمود احمدی‌نژاد ضمن انتقاد از قوای مختلف در جمهوری اسلامی، اقدام به پخش فیلمی از دیدار فاضل لاریجانی – برادر علی و صادق لاریجانی - با سعید مرتضوی کرد. لاریجانی در این دیدار از مرتضوی می‌خواهد که وی را به برخی سرمایه‌داران متصل کند. پس از پخش این فیلم، علی لاریجانی به تندی پاسخ احمدی‌نژاد را داد و به رییس دولت دهم اجازه پاسخگویی مجدد را نداد. مساله‌ای که موجب شد احمدی‌نژاد با حالت قهر مجلس را ترک کند.
بسیاری از اصول‌گرایان پس از پایان جلسه استیضاح، به انتقاد از رفتار احمدی‌نژاد پرداخته و آن را مخالف توصیه‌های رهبر جمهوری‌اسلامی برای پرهیز از درگیری میان مسوولان قوا در ملاء عام دانستند.
آیت‌الله خامنه‌ای حدود دو ماه پیش و پس از درگیری لفظی میان احمدی‌نژاد با برادران لاریجانی، گفته بود: “از امروز تا روز انتخابات، هرکسی که بخواهد اختلاف ها را به میان مردم بکشاند و از احساسات آنها در جهت اختلافات استفاده کند، قطعاً به کشور خیانت کرده است”.
وی پیش از حضور محمود احمدی‌نژاد در مجلس نیز، جلسه‌ای با حضور برخی اعضای دولت، هیات رییسه و روسای کمیسیون‌های مجلس برگزار کرده بود که به گفته حمید رسایی مهم‌ترین عامل بی‌حاشیه بودن جلسه مذکور “تذکرات شب قبل رهبر معظم انقلاب خطاب به تیم اقتصادی مجلس، نوّاب و رئیس مجلس و همچنین تذکرات ایشان به رئیس دولت و تیم اقتصادی وی” بود.
جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز سپس فاش کرد که “رهبر معظم انقلاب در جلسه‌ای که شب قبل از حضور رئیس‌جمهور در مجلس برگزار شد، بر چند نکته تاکید کردند: اینکه روسای دو قوه باید گذشته را فراموش کنند و گله‌ای از هم نداشته باشند”. وی با اشاره به اینکه رهبر جمهوری اسلامی گفته است “اگر به اختلافات ادامه بدهید خیانت کرده‌اید”، اضافه کرده بود: “رهبر معظم انقلاب دردمندانه در جلسه فرموده بودند که اگر در قیامت خداوند از من بپرسد چه کردی؟ من می‌گویم که کسی جز اینها را نداشتم”. جواد کریمی قدوسی همچنین درباره اختلاف‌های میان سران قوا گفته بود: “اداره دنیا برای رهبر معظم انقلاب یک طرف، اداره این چند تا مسئول داخل نظام یک طرف”.
این اتفاق طی دو هفته گذشته عرصه سیاست ایران را تحت تاثیر خود قرار داده بود. پس از جلسه استیضاح دادستانی تهران، اقدام به بازداشت سعید مرتضوی کرد. آن‌گونه که دادستانی تهران در بیانیه‌ای اعلام کرده بود، مرتضوی “پس از اعلام جرم” به دادستانی احضار و “پس از تحقیق و تفهیم اتهام توسط بازپرس پرونده، به زندان معرفی” شده بود و در نهایت با “صدور قرار تأمین مناسب” آزاد شد. دادستانی تهران در بیانیه خود همچنین اضافه کرده بود که فاضل لاریجانی نیز احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفته است و “رسیدگی به پرونده هر دو نفر فوق ادامه دارد”. آزادی مرتضوی پس از دیدار غیرمنتظره صادق لاریجانی با آیت‌الله خامنه‌ای رخ داده بود.
صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه، پس از دیدار با رهبر جمهوری اسلامی، سخنان محمود احمدی‌نژاد و “نسبت های رئیس‌جمهور در مورد قضات و نمایندگان مجلس و روسای قوا” را “کذب و افترا و برخلاف تمام موازین شرعی و قانونی و جرم” دانسته و گفته بود که در شرایط فعلی “به خاطر مصالح نظام و تبعیت از اوامر مقام معظم رهبری سکوت میکنم”، اما وعده داده بود که “ در فرصتی دیگر به تفصیل درباب آن سخن خواهم گفت و ماهیت جریان انحرافی و فتنه و فساد اقتصادی و عقیدتی و عملی آنان را فاش خواهم کرد”.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین در بخشی از سخنرانی خود به اعتراض در سخنرانی علی لاریجانی اشاره و آن را محکوم کرده بود: “این کارهائی که در قم اتفاق افتاد، بنده با اینجور کارها مخالفم. آن کارهائی که در مرقد امام اتفاق افتاد، بنده با اینجور کارها مخالفم. بارها به مسئولین و کسانی که میتوانند جلوی این چیزها را بگیرند، تذکر داده‌ام. آن کسانی که این کارها را میکنند، اگر واقعاً حزب‌اللّهی و مؤمنند، خب نکنند. می‌بینید که تشخیص ما این است که این کارها به ضرر کشور است، این کارها به نفع نیست. با احساساتشان راه بیفتند اینجا، آنجا، علیه این شعار بدهند، علیه آن شعار بدهند؛ این شعاردادن‌ها کاری از پیش نمیبرد. این خشمها را، این احساسات را برای جای لازم نگه دارید”.
یک هفته پس از درگیری در مجلس و در روز ۲۲ بهمن، سخنرانی علی لاریجانی در شهر قم نیز ناتمام ماند. سخنرانی رییس مجلس نهم اما با شعارهای گروه صد نفره ای از حاضران نیمه‌تمام ماند و برخی از افراد اقدام به پرتاب کفش، مهر و نعلین به سمت وی کردند.
پیش از این سایت مجلس، معترضان را “عده‌ای اندک” توصیف کرده و مدعی شده بود که این افراد “برای ایجاد آشوب از قبل ساماندهی شده بودند”. این سایت همچنین اقدام به انتشار عکس‌هایی از این افراد کرده بود، اما ایرنا – خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی - معترضان را “ولایت‌مدار” خوانده بود. ایلنا هم نوشته بود که صبح روز ۲۲ بهمن، و پس از حضور لاریجانی در تظاهرات شهر قم، “جمعی از حامیان محمود احمدی‌نژاد که در چهارراه شهدای قم پوسترهایی از محمود احمدی‌نژاد و رهبر مقام معظم انقلاب را با شعار زنده باد بهار و تو به ما جرأت طوفان دادی را به دست داشتند؛ به دنبال علی لاریجانی شعارهای لاریجانی بصیرت بصیرت و رئیس بی‌ولایت نمی‌خواهیم سردادند”.
چند روز پس از این اتفاق‌ها برخی نمایندگان مجلس خبر از دست داشتن استانداری قم و برخی نهادهای امنیتی در این واقعه دادند. اصول‌گرایان مجلس نیز از “جریان انحرافی” به عنون عامل اصلی این اتفاق یاد کردند و گفتند که فیلمی از جلسه تشکیلاتی برگزار شده برای به هم زدن این سخنرانی را در اختیار دارند. حضور کارگردان فیلم “ظهور نزدیک است” در میان معترضان، یکی از استنادهای این افراد بود.
هم‌زمان با سخنان رهبر جمهوری اسلامی، مرتضی آقاتهرانی، استاد اخلاق دولت و رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، گفته است: “متاسفانه اشکالی که ایجاد می شود این است که اولا گفته‌های مقام ولایت را جدی نمی‌گیریم و هر کدام‌مان تفسیر به رای می‌کنیم که این غلط است. ما باید ببینیم آقا چه می‌فرمایند و همان را عمل کنیم که این کمترین کار است”.
در تحولی دیگر سایت شبکه ایران، متعلق به موسسه دولتی ایران، در یادداشتی با طرح این سوال که “چه کسانی بداخلاقی میکنند”، به انتقادها از سخنان احمدی‌نژاد پرداخته و اصول‌گرایان منتقد رییس دولت را به عنوان مخالفان سخنان رهبر جمهوری اسلامی معرفی کرده و نوشته است: “مخالفان سیاست باز که بنابر مصالح و منافع‌شان با هر عنوان و از هر اردوگاهی در کنار هم، متحد و یکپارچه شده‌اند، این بارسعی در تسری و القای این تفکر دارند که سخنان ۲۲ بهمن ماه احمدی‌نژاد، خوشایند ملت ایران نبوده است”.
هنوز بسیاری از رسانه‌های اصول‌گرایان تحلیل آن‌چنانی درباره سخنان رهبر جمهوری اسلامی منتشر نکرده‌اند، هم‌چنان که برخلاف رییس مجلس، محمود احمدی‌نژاد واکنشی به عتاب آیت‌الله خامنه‌ای نشان نداده است. برخی از روزنامه ها پیش بینی کرده اند شاید روزهای آینده آبستن حوادثی باشد.
