با گذشت یک هفته از اعلام کشته شدن یک فرمانده ارشد سپاه قدس در سوریه، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در این واحد عملیانی ویژه و همچنین فرمانده نیروی زمینی سپاه، در مراسم تازه ای که برای بزرگداشت وی برگزار شده، بدون اشاره به دلایل حضور وی در سوریه، صرفا به فعالیت های وی در جنوب لبنان پرداخته و او را “خدمت گذار” شبه نظامیان حزب الله لبنان توصیف کرده اند.
نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه قدس، در مراسم بزرگداشت سردار حسن شاطری در تهران، وی را فردی معرفی کرد که پس از جنگ اسرائیل و لبنان در تابستان ۱۳۸۶ به لبنان سفر کرد تا “خدمتی به حزب الله” کرده باشد. حزب الله گروه شیعه شبه نظامی و یکی از گروه های سیاسی لبنان است که در دهه هشتاد میلادی توسط جمهوری اسلامی بنیان نهاده شد. علی شیرازی در اظهارات خود گفته است: “در همین وادی به دست صهیونیستها به شهادت رسید.”
خوش نویس زحمت کش بود
همزمان سردار محمد خاکپور که فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران را عهده دار است در این مراسم با لحنی متاثر و ادبیات دردمندانه این فرمانده ارشد سپاه قدس را “فردی زحمت کش” برای لبنان توصیف کرد، آنچنان که به گفته وی خودش “شاهد” بوده است که “مردم لبنان مانند شمع به دور شهید شاطری میگشتند.”
پنج شنبه هفته گذشته مقامات جمهوری اسلامی با تاخیر بسیار سرانجام تایید کردند که رئیس ستاد بازسازی جمهوری اسلامی در جنوب لبنان به قتل رسیده است. البته سردار شاطری در زمان کشته شدن نه در لبنان بلکه در سوریه به سر می برد. از همین رو گفته می شود او که در لبنان به “حسام خوشنویس” معروف بود، برای کمک به ارتش بشار اسد برای سرکوب مخالفان تحرکات ویژه ای در سوریه داشته است.
وی سه ماه پیش در جریان گردهمایی بسیجیان شرکتکننده در رزمایش “الی بیتالمقدس” که در اردوگاه قدس سمنان برگزار شد علنا کمک نظامیان و شبه نظامیان جمهوری اسلامی به دولت بعث سوریه را تایید کرده بود. سردار شاطری با توصیف سوریه به مثابه “عمق استراتژیک محور مقاومت” تصریح کرده بود: “این معیارها برای کمک به سوریه از سوی انقلاب اسلامی ایران کافی است.”
علت مرگ ؛ یورش هوایی یا حمله مردان مسلح؟
نخستین گروهی که خبر کشته شدن سردار شاطری را اعلام کرد “ارتش سوریه آزاد ” ـ مهمترین گروه مسلح مخالف بشار اسد-ـ بود. این گروه شبه نظامی خاطرنشان کرده بود این عضو ارشد سپاه قدس در حمله هوایی اسرائیل به خاک سوریه از پای در آمده است؛ حمله ای که ظاهرا سه هفته پیش انجام شد. در آن زمان ارتش بشار اسد اعلام کرد که جنگنده های اسرائیلی با پرواز بر آسمان سوریه، یک مرکز تحقیقاتی نظامی در شمال غربی دمشق را مورد هدف قرار داده اند. این اولین تهاجم رسمی اسرائیل به سوریه از زمان آغاز ناآرامی های داخلی در سوریه در اسفند سال ۸۹ بود که در آن دست کم دو نفر کشته و ۵ نفر مجروح شدند.
با این حال سپاه قدس تا زمان فاش شدن مرگ سردار شاطری از سوی مخالفان دولت سوریه، در این ارتباط سکوت کرده بود.گرچه در آن زمان محمد علی جعری فرمانده سپاه پاسداران از ارتش بشار اسد خواسته بود تا پاسخ این “تجاوز” را بدهد.
سردار مسعود جزایری، معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح صراحتا تهدید کرده بود که حامیان سوریه در منطقه، حمله اسرائیل را تلافی خواهند کرد: “مقاومت اسلامی چشم خود را به چگونگی اقدام تلافی جویانه سوریه دوخته است.”
“مقاومت” اصطلاحی است که جمهوری اسلامی برای توصیف اتحاد علیه اسرائیل به کار می برد، سوریه، حزب الله لبنان و حماس فلسطین را اعضای آن و انقلاب اسلامی را پایه آن می داند.
خون خواهی نماینده خامنه ای
با این حال رجزخوانی سرداران و مقامات سپاه برای انتقام گیری از اسرائیل از روز جمعه آغاز شد. در این راستا علی شیرازی در حاشیه مراسم “یادواره شهدای حزبالله لبنان” به نمایندگی از آیت الله خامنه ای تاکید کرد که به زودی انتقام خون حسن شاطری از اسرائیل گرفته خواهد شد.
سفارت جمهوری اسلامی در بیروت اما روایت ارتش سوریه آزاد مبنی بر کشته شدن شاطری توسط جنگنده های اسرائیلی را رد کرده و گفته است که شاطری در مسیر دمشق به بیروت در نزدیکی شهرک زبدانی به دست افرادی که “مزدوران صهیونیست” نامید، کشته شده است.
شیوه کشته شدن وی باعث شد تا جانشین محمد علی جعفری در سپاه، از بی پاسخ نماندن قتل وی سخن بگوید. سردار حسین سلامی، تصریح کرده است: “هیچ چیزی بیپاسخ نمیماند و ملت ایران جواب ددمنشیهای رژیم صهیونیستی و دشمنان اسلام و انقلاب را در میدانهای نبرد خواهد داد.”
گفتنی است هیچ یک از سردارانی که در هفته اخیر در مدح حسن شاطری سخنرانی کرده اند، اشاره ای به این موضوع نکرده اند که وی در سوریه مشغول چه فعالیتی بوده است.
دخالت سپاه قدس در سوریه
مخالفان بشار اسد و دولت های غربی از زمان خیزش شهروندان سوریه علیه حکومت بعث این کشور بارها تاکید کرده بودند سپاه قدس به ارتش و شبه نظامیان وفادار به بشار اسد کمک می کند، اما تهران تا مدت ها این ادعا را رد می کرد تا اینکه شهریور امسال سرانجام فرمانده سپاه پاسداران در یک نشست خبری با حضور نمایندگان رسانههای داخلی و خارجی صراحتا حضور نیروهای سپاه قدس در سوریه را تایید کرد و گفت: “ما کمکهای فکری و مشاورهای به سوریه به عنوان حلقه مقاومت که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره داشتند داریم. ایران نسبت به این مساله و کمک به آن افتخار میکند.”
این اظهارات واکنش فوری میشل سلیمان، رئیس جمهور لبنان را به همراه داشت. وی با احضار سفیر جمهوری اسلامی در بیروت خواستار توضیح وی در خصوص اظهارات سردار جعفری شد. سلیمان از غضنفر رکن آبادی خواسته بود رسما توضیح دهد چرا مقام های جمهوری اسلامی اقدام به اعزام نیروهای سپاه پاسداران به لبنان می کرده اند.
از زمان خیزش شهروندان سوریه علیه دولت بشار اسد در زمستان سال ۸۹ این نخستین بار بود که مقامی در حد فرمانده سپاه پاسداران حضور نیروهای سپاه قدس در سوریه را تایید می کرد.
نیروهای سپاه قدس، نیروی ویژه برای عملیات نظامی و اطلاعاتی برون مرزی محسوب می شود. این نیرو در جریان جنگ ایران و عراق در دهه شصت تشکیل شد. لس آنجلس تایمز در مقاله ای در سال ۲۰۰۷ اعضای سپاه قدس را از کارآمد ترین نیروهای ویژه در جهان توصیف کرده بود. سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده CIA تعداد نیروهای سپاه قدس را ۲۰۰۰ نفر تخمین زده است.
پیش از این در اوایل خرداد امسال هم معاون فرمانده سپاه قدس در گفتگو با خبرگزاری ایسنا پرده از “مداخله فیزیکی” سپاه در کنترل خیزش شهروندان سوریه در دو سال اخیر برداشته بود. اسماعیل فانی که دست راست سردار قاسم سلیمانی محسوب می شود به خبرگزاری دانشجویان گفته بود: “وقتی که در سوریه نبودیم کشتارهای مردم آن توسط معارضین زیاد بود اما با حضور جمهوری اسلامی به طور فیزیکی و غیر فیزیکی جلوی کشتارهای بزرگ در سوریه گرفته شد.”