فریان صباحی
آیا سال جدید روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا را که در سال 1980 از هم گسسته بود، پیوند خواهد زد؟ علیرغم گفته های آیت الله خامنه ای، رهبر ایران، که زمان مناسب برای ایجاد روابط با آمریکا فرانرسیده است، زیرا ممکن است آمریکا جاسوسانش را به ایران بفرستند، این فرضیه همچنان مطرح است.
آیت الله خامنه ای این نکته را در جریان سخنرانی اش در یزد و در جمع دانشجویان مطرح کرد و گفت که بهتر است این گفتگو در زمانی صورت بگیرد که به سود ایران باشد.
در اینجا سه نکته وجود دارد:
1- مقامات ایرانی نه بر اساس اصول اسلامی، بلکه با در نظر گرفتن منافع ملی تصمیم می گیرند و با این منطق عملگرایانه به برنامه های اتمی برای تولید برق و صرفه جویی در مصرف نفت و گاز طبیعی، ادامه می دهند.
2- خامنه ای می خواست چنان نشان بدهد که حوزه سیاست خارجی، حوزه اختصاصی اوست.
3- در نهایت اینکه او در مقابل جمعی از جوانان برای جلب توجه آنان به انتخابات سخن گفت؛ ایرانیان قرار است در ماه مارس برای انتخاب مجلس جدید به پای صندوق های رای بروند و در ماه های اخیر جوانان ایرانی به اتهام گرایش به ارزشهای غربی دچار مشکلات زیادی از سوی دولت شده بودند.
در این روزها این خبر پخش شد که دانشگاه های هلند دانشجویان ایرانی را در رشته های فنی نمی پذیرند. طبق قانونی که به تصویب وزیر امور خارجه و موسسات آموزشی هلندی رسیده است، این موسسات موظفند ارائه خدمات آموزشی در زمینه فن آوری هسته ای را برای دانشجویان ایرانی متوقف کنند و نام این دانشجویان را به اداره مهاجرت این کشور بدهند. در سیستم آموزشی مانند هلند دانشجویان به همه اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی دارند. منع کردن دانشجویان ایرانی از دسترسی به این اطلاعات غیر ممکن بود، به همین دلیل دانشجویان ایرانی را از حضور در دانشگاه ها که چنین اطلاعاتی در آن آزاد است، منع کردند. این ممنوعیت شامل دانشجویان بورسیه هم می شود.
مساله تحریم در میان ایرانیان جدی شده است و این موضوع فقط شامل جوانان که 70 درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند و به سایت های اینترنتی دسترسی دارند و می خواهند در خارج تحصیل کنند، نیست، بلکه بازاری ها، که از انقلاب ایران در سال 1979 حمایت مالی کردند، نیز پس از تحریم سازمان ملل برای نقل و انتقالات مالی خود به غرب دچار مشکل شده اند.
خامنه ای که در گذر زمان، تجربه طولانی و قابل توجه سیاسی کسب کرده است، به خوبی می داند که برای زنده نگه داشتن انقلاب اسلامی باید راه ها را باز کند. در ماه دسامبر و پس از انتشار سندی مبنی بر اینکه ایران از سال 2003 برنامه تولید سلاح هسته ای خود را متوقف کرده است، تغییراتی در ایران بوجود آمد. در همین زمان بود که کاندو لیزا رایس که وزیر امور خارجه آمریکا، اعلام کرد که در صورت توقف غنی سازی اورانیوم، آماده برقراری ارتباط با آیت الله های سختگیراست.
با از بین رفتن شایعه بمباران، ایران آرام تر شد، اگرچه جورج بوش در آستانه سفرش به خاورمیانه اعلام کرد که یکی از اهدافش قطع کردن تاثیر ایران در منطقه است، زیرا این کشور همچنان خطرناک است و کشوری که برنامه های اتمی اش را می تواند تعلیق کند، براحتی می تواند برای دستیابی به سلاح اتمی آن را مجددا آغاز کند.
اظهارات بوش بر خلاف خامنه ای، مقطعی است؛ گفته او تا یک سال دیگر از اعتبار می افتد و ایجاد ترس از ایران فقط می تواند به انتخاب شدن یک جمهوری خواه دیگر بیانجامد. جورج بوش و احمدی نژاد، هردو یک هدف را دنبال می کنند: بالا بردن تنش بین دو طرف.
سخنرانی آیت الله خامنه ای برای دانشجویان در شهر یزد و حمایت تلویحی او از احمدی نژاد بی هدف نبود، زیرا شهر یزد، شهر رئیس جمهور سابق خاتمی است؛ خاتمی شخصیتی است که رسانه ها را به دنبال خود می کشد و اگر در انتخابات بعدی ریاست جمهوری کاندیدا شود، تهدید بزرگی برای محافظه کاران، خامنه ای و احمدی نژاد است. یک ضرب المثل قدیمی می گوید:« دشمن دشمن من، دوست من است».
منبع: لاستامپا 5 ژانویه