کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش‌های ماهانه خود به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران در آخرین ماه ۱۳۹۳ پرداخت. این کانون که ریاست آن بر عهده شیرین عبادی است در گزارش خود با اشاره به سخنان وزیر کشور که از احتمال ورود پول‌های کثیف در بحث‌های انتخاباتی و تصمیم‌سازی‌ها ابراز نگرانی کرده بود، بر لزوم شفافیت در امور سیاسی به‌ویژه انتخابات و اعلام میزان هزینه‌های انتخاباتی هر داوطلب تأکید کرده است.
کانون مدافعان حقوق بشر در گزارش خود هشدار داده است که با وجود فقر در نقاط مختلف کشور، این امکان وجود داشت و دارد که افرادی با پول‌های کثیف از جمله پول‌های حاصل از قاچاق مواد مخدر، درصدد خرید رأی‌ها برآیند یا حتی در دستگاه‌های اجرایی و نظارتی نفوذ کرده و رأی بسازند.
این سازمان مردم نهاد همچنین براساس گفته وزیر کشور، یکی از دلایل موفق نبودن دستگاه‌های مسئول در مبارزه با مواد مخدر را وجود مافیای سیاسی و نظامی عنوان کرد که پول‌های قاچاق را ابزار رسیدن به قدرت می‌کند.
در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می‌شود، همچنین در سه بخش “حقوق مدنی و سیاسی و فرهنگی”، “حقوق اقتصادی و اجتماعی” و “میراث فرهنگی و محیط زیست” به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته شده است.
در بخشی از این گزارش که بیست و هشتم اسفند ماه ۱۳۹۳منتشر شده، با اشاره به افزایش میزان آعدام‌ها در ایران آمده است: “طبق گفته‌های مسئولان جمهوری اسلامی ایران، بیشترین تعداد اعدام‌ها به مرتکبان قاچاق مواد مخدر مربوط است. تعداد اعدام‌ها به علت قاچاق مواد مخدر آنچنان بالا است که در گزارش‌های متعدد سازمان ملل متحد و همچنین آخرین گزارش احمد شهید- گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران- از ایران خواسته شده است با کاهش اعدام‌ها، راه حل مناسب‌تری برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر پیدا کند. بدیهی است سود سرشاری که از قاچاق مواد مخدر به‌دست می‌اید- به ویژه زمانی‌که درصد بیکاری در کشور بسیار بالاست-، می‌تواند برای تعدادی از افراد آنچنان جذابیت داشته باشد که با قبول خطر مرگ، حاضر به ادامه همکاری با قاچاقچیان بین المللی شوند. از سوی دیگر طبق آماری که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام داشته است، سن اعتیاد درایران به ۱۳ سال تنزل یافته و میزان معتادان روز به روز رو به افزایش است”.
در ادامه این گزارش با اشاره به سخنان عبدالرضا رحمانی فضلی- وزیر کشور- در مورد رابطه مواد مخدر و پول‌های کثیف، از احتمال “ورود این پول‌های کثیف در بحث‌های انتخاباتی و تصمیم‌سازی‌ها” ابراز نگرانی شده و آمده است: “هرچند نحوه ورود این پول‌های کثیف به دنیای سیاست به‌صراحت بیان نشده و گویا روشنگری بیشتر به آینده موکول شده است اما همین میزان از اظهارات یک مقام رسمی که مسئول برگزاری انتخابات نیز است، نشان از فاجعه‌ای دارد که اثرات آن‌را در گذشته شاهد بوده‌ایم.”
در ادامه این گزارش با یاداوری انتخابات مسأله‌ساز ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ و حوادث پس از آن آمده است: “پس از برگزاری این انتخابات، عده ای که در سلامت انتخابات شک کرده بودند به اتهام تشویش اذهان عمومی، دچار عقوبت قانونی و زندانی شدند.این در حالی است که با وجود فقر در نقاط مختلف کشور، این امکان وجود داشت و دارد که افرادی با پول‌های کثیف از جمله پول‌های حاصل از قاچاق مواد مخدر، درصدد خرید رأی‌ها برآیند یا حتی در دستگاه‌های اجرایی و نظارتی نفوذ کرده و رأی بسازند. بنابراین پول‌های کثیف، می‌توانست و می‌تواند رقابت‌های آزاد و سالم در دنیای سیاست را از بین ببرد.حال یک مقام رسمی دولتی به صراحت از لطمه‌های ویرانگر ورود پول‌های کثیف به حوزه اقتصاد و در نتیجه قدرت، سخن گفته است. این سخن با توجه به قدرت نیروی‌های امنیتی، انتظامی و نظامی در مبارزه با هر امری که امنیت ملی را به مخاطره می‌اندازد، زمانی جدی‌تر می‌شود که این نیروها در کنترل قاچاق مواد مخدر موفق نبوده‌اند.
بنابراین براساس گفته وزیر کشور، یکی از دلایل موفق نبودن دستگاه‌های مسئول در مبارزه با مواد مخدر را می‌توان وجود مافیای سیاسی و نظامی عنوان کرد که پول‌های قاچاق را ابزار رسیدن به قدرت می‌کنند.”
این گزارش در پی می آید:
وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه اسفند ۱۳۹۳
بخش اول – حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی
الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
۱) در این ماه حدود ۳۸ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: صالح الدین مرادی، داوود نصیری، جعفر احمدی، مرتضی کنگرلو، مسعود احمدی و ذبیح الله کرد‌پور- ۶ درویش گنابادی-، ناصرالدین قاضی زاده- عضو حزب اعتماد ملی-، کاوان محمدپور- روزنامه‌نگار-، کورش بخشنده- فعال کارگری-، حسین ابراهیمی، محمد عباسی، جلال خسروی و فواد مردخ- ۴ فعال مذهبی اهل سنت-.
از سوی دیگر برخی خبر‌ها از بازداشت مختار زارعی- فعال سیاسی-، میلاد درویش، امیر حمزه عسگری- ۲ فعال صنفی-، احمد عسگری- دانشجو-، لاله مهدی‌نژاد، روحیه باقردخت، صفا فرقانی، مونا مهرابی، الهام کرم پیشه، مهرداد فرقانی، خسرو دهقانی، ناصر باقری و فائز باقری- ۹ شهروند بهایی-، ایرج علی محمدی، جلیل عباسی، یوسفعلی رضایی، موسی علیزاده و علیرضا جهانشاهی- ۵ فعال مذهبی-، پیشوا صالح‌زاده، علیرضا فرشی، آیدین ذاکری، فرید صادقی، عاطفه نوید، سعید سویدی، سعید میهن‌آرا – ۷ فعال مدنی- حکایت دارد.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از چند روز با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
۲) خسرو منصوریان- عضو نهضت آزادی ایران- برای گذراندن ۸ سال حبس، علی مقامی- فعال فرهنگی- برای گذراندن ۴ ماه حبس، نغمه فارابی- شهروند بهایی- برای گذراندن دو سال حبس، فریبرز باغی- شهروند بهایی- برای گذراندن دو سال حبس، فریبا اشتری- شهروند بهایی- برای گذراندن دو سال حبس بازداشت و به زندان منتقل شدند. همچنین حسین رونقی ملکی- فعال مدنی- با وجود گواهی عدم تحمل کیفر از پزشکی قانونی برای گذراندن ادامه حبس‌اش به زندان بازگردانده شد. از سوی دیگر اعظم مطهری- شهروند بهایی- برای گذراندن یک سال حبس، احضار شد.
۳) محمدرضا پورشجری- وبلاگ‌نویس زندانی- به یک سال زندان، دو سال تبعید و چهارمیلیون تومان جریمه نقدی، معصومه ضیا- فعال مدنی- به یکسال حبس و ۷۴ ضربه شلاق، جعفر عظیم‌زاده- فعال کارگری به شش سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیت در فضای مجازی و رسانه‌ها و مطبوعات، عدنان رحمت‌پناه- شهروند بهایی- به یک سال و شش ماه حبس، مجید مقدم- فعال مدنی زندانی- به ۶ سال حبس، جمیل محمدی- فعال کارگری- به سه سال و شش ماه حبس و ۵ میلیون ریال جریمه نقدی و شهرام امیری- پژوهشگری که قبلاً به امریکا پناهنده شده بود و بعد از مدتی به ایران بازگشت- به ده سال زندان و پنج سال تبعید به شهرستان خاش محکوم شدند. همچنین رضا شهابی که در زندان به‌سر می‌برد بار دیگر به یکسال حبس تعزیری، کامران ایازی و امید زارعی علی‌نژاد که هر دو در زندان به‌سر می‌برند بار دیگر هر کدام به ۹۱روز حبس تعزیری محکوم شدند.
۴) جلسه رسیدگی به اتهامات آرش صادقی، امید علی‌شناس، آسو رستمی و آتنا دایمی- ۴ فعال مدنی زندانی- برگزار شد. ابراهیم فیروزی- نوکیش مسیحی زندانی- نیز مجدد با اتهامی جدید به دادرسی فراخوانده شد. همچنین علی حسینی، محمد فرجی و عزت نصری- سە فعال مدنی- به وزارت اطلاعات احضار و بازجویی شدند. از سوی دیگر علی یونسی - دستیار ویژه رییس‌جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی- به دادسرا احضار و با تأمین قرار آزاد شد.
۵) مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی- روحانی اهل سنت- باردیگر ممنوع‌الخروج شد. همچنین مقام‌های مسئول از اهدای “تندیس مهر” کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری کرمانشاه و ایلام به مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی ممانعت به عمل آوردند.
۶) عامر ارمغان- فعال دانشجویی- با یک ترم ممنوعیت از تحصیل و صابر خراسانی، میلاد کلارستاقی‌نژاد و فرزاد غیبی- سه فعال دانشجویی- با اخطار کتبی از سوی کمیته انضباطی مواجه شدند.
ب- وضعیت حقوق فرهنگی
۱) در پی انتشار فیلم تک خوانی مهدیه محمدخانی، قوه قضاییه این خواننده را به همراه مجید درخشانی- آهنگساز- جهت بازجویی به دادسرا احضار کرد.
۲) مقام‌های مسئول باردیگر از برگزاری نشست ادبی کانون نویسندگان ایران جلوگیری کردند.
۳) نمایش “پاییز” توسط مقام‌های مسئول توقیف شد.
۴) مجوز چاپ کتاب سپیده جدیری به‌نام مجموعه شعر “و غیره” توسط مقام‌های مسئول ضبط شد و از توزیع نسخه‌های چاپ شده این کتاب ممانعت به‌عمل آمد.
۵) مقام قضایی از برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در شهرستان چناران جلوگیری کرد. همچنین مقام‌های مسئول از برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در دانشگاه شهید بهشتی و کنسرت سیروان خسروی در بوشهر جلوگیری کردند.
۶) علی یوسفی- معاون دانشگاه فردوسی مشهد- در پی صدور مجوز برای برگزاری کنسرت علیرضا قربانی بازداشت شد.
۷) افرادی بدون آنکه نیروهای انتظامی مانعشان شوند با ضرب و شتم از انجام سخنرانی علی مطهری- نماینده مجلس شورای اسلامی- در دانشگاه شیراز جلوگیری کردند.
۸) دو سایت “جماران” و “بهارنیوز” با دستور مقام قضایی برای مدتی فیل‌تر و از دسترس خارج شدند.
۹) هیأت منصفه دادگاه مطبوعات، مدیر مسئول روزنامه “اعتماد” و مدیران مسئول کنونی و سابق سایت “تابناک” را مجرم دانست. همچنین هیأت نظارت بر مطبوعات به روزنامه “قانون” و نشریه “یالثارات” تذکر داد و پرونده روزنامه “وطن امروز” را به دادگاه ارسال کرد.
پ- سایر موارد نقض حقوق بشر
۱) در این ماه حداقل تعداد ۳۹ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام‌های قضایی یا رسانه‌های وابسته به دولت ایران یا سایت‌های خبری اعدام آن‌ها را تأیید کرده‌اند، به شرح زیر است: “«م. ک» در بندعباس، «م. ر»، «ع. ز» و «ر. ک» در رشت و «ح. م» و «ح. ر» در استان گیلان اعدام شدند. مقام‌های قضایی اتهام این افراد را قتل عمد عنوان کردند. روزنامه خراسان از اعدام یک نفر در مشهد به اتهام قتل عمد خبر داد.”
حامد احمدی، کمال ملایی، جمشید دهقانی، جهانگیر دهقانی، صدیق محمدی و سیدهادی حسینی- شش زندانی اهل سنت- در زندان رجایی شهر به اتهام محاربه اعدام شدند. مقام‌های مسئول، اجازه حضور اعضای خانواده اعدام‌شدگان را در مراسم دفن آنان ندادند.
“محمد. م” “احسان. ج”، “امیرحسین. گ” و “رضا. ز” در اراک و “د. ف” و محمد رضا رنجبر کرمانی در رشت اعدام شدند. مقام‌های قضایی اتهام این افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند. همچنین مقام قضایی از اعدام سه نفر در اردبیل به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر خبر داد. واحد مرکزی خبر نیز از اعدام سجاد قوچانی، محمد غلامی، محمد کاظم یزدانی دوبرون، علیرضا رزمی، مهدی شهدادی، موسی نکوی‌زاده، قاسم مرادی‌زاده و حمید محمدی در بندرعباس و یک نفر در کهگیلویه و بویراحمد و یک نفر در مشگین شهر به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر خبر داد. از سوی دیگر رسانه‌های وابسته به دولت ایران از اعدام دو نفر در کرمانشاه و در ملاء عام و “عادل. پ” در نظرآباد کرج و “لف. ل” در ساوجبلاغ به اتهام تجاوز به عنف خبر دادند. خبرگزاری ایلنا نیز از اعدام باباخان ولی‌پور در خرم‌آباد به اتهام اختلاس خبر داد.
همچنین برخی خبر‌ها از اعدام افرادی به‌نام‌های سعید بلوچی در یاسوج به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر و منصور کارگر در بندرعباس به اتهام تجاوز به عنف حکایت دارند.
۲) مقام قضایی از صدور حکم اعدام برای مته‌مان قتل‌های خواهران دوقلو و دختر جوان در شهرستان جیرفت در ملاء‌عام خبر داد.
۳) سایت تابناک از اجرای حکم قصاص یک متهم اسیدپاش خبر داد.
۴) وضعیت زندانیان سیاسی هم چنان ناگوار گزارش می‌شود، به گونه‌ای که تعدادی از آنان مانند ساجده عرب‌سرخی و محمد حسن یوسف پورسیفی بیمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آن‌ها اقدامی جدی صورت نگرفته است. همچنین کیوان صمیمی، مسعود باستانی، سراج‌الدین میردامادی و محمد‌امین هادوی بدون پایان فرآیند لازم درمانی به زندان بازگردانده شدند. همچنین با وجود دستور پزشکی، مقام‌های مسئول از اعطای مرخصی پزشکی به عبدالفتاح سلطانی خودداری کردند.
۵) مهدی کروبی که در حبس خانگی به‌سر می‌برد اجازه نیافت تا در مراسم دفن و ختم برادرش شرکت کند. علیرضا رجایی نیز که دوران محکومیت خود را در زندان می‌گذراند اجازه نیافت تا در مراسم ختم پدرش حاضر شود.
۶) مقام‌های مسئول مانع ورود خانواده اعدام‌شدگان دهه شصت به گورستان «خاوران» در آخرین جمعه سال ۱۳۹۳ هجری شمسی شدند.
۷) سعید شیرزاد، حمید بابایی و مسعود عرب‌چوبدار- سه زندانی زندان اوین- به زندان رجایی شهر کرج منتقل شدند. لازم به توضیح است که این انتقال‌ها بدون ذکر علت مشخص و خلاف آیین نامه امور داخلی زندان‌ها صورت گرفته است. همچنین محسن رحمانی- زندانی سیاسی- به بیمارستان روانی منتقل شد.
۸) منزل‌های آرش کایدی، پیمان روحانی، کیوان روحانی و معین روحانی – ۴ شهروند بهایی- مورد تفتیش مقام‌های مسئول قرار گرفت و لوازم شخصی آنان ضبط شد.
۹) نیروهای امنیتی از تجمع حامیان محمدعلی طاهری- بنیانگذارعرفان حلقه- جلوگیری کردند.
۱۰) روزنامه شرق از رد صلاحیت قاسم اکسیری‌فرد برای تدریس در دانشگاه به دلیل داشتن صدای زنانه خبر داد.
۱۱) سایت‌های خبری نزدیک به حکومت ایران از دستگیری چهل نفر مرد و بیست نفر زن در تهران، ۳۵ زن و چهل نفر مرد در سلماس و ۱۴زن و ۶ مرد در مشهد در پی شرکت در یک مهمانی شبانه خبر دادند.
بخش دوم: – حقوق اقتصادی و اجتماعی
وضعیت اقتصادی در ایران همچنان نامناسب گزارش می‌شود، به عنوان مثال، پرداخت‌های حقوق و مزایای ۸۲۰ کارگر دو کارخانه “کنتور سازی ایران” و “صنایع کم مصرف ایرانیان” در قزوین برای پنج ماه و ۱۰۰ کارگر معدن کوشک برای دو ماه به تعویق افتاد.
بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست
اخبار منتشر شده از میراث فرهنگی و محیط زیست در اسفند ماه نیز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعیت این حوزه دارد.
۱) یک مقام دولتی از سرازیر شدن سالانه ۲۰ تن روغن به دریای خزر خبر داد.
۲) معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد که ۳۰ میلیون نفر در کلان‌شهر‌ها تحت تأثیر اثرات ناشی از آلودگی هوا هستند.
۳) جلال بهرام‌زاده در پی انفجار مین در قصر شیرین کشته و احمد رسولی بر اثر انفجار مین در سردشت مجروح شدند.
خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در پایان گزارش ماه اسفند ۱۳۹۳ با اعلام این‌که ورود پول‌های کثیف در دنیای سیاست از طریق انتخابات صورت می‌گیرد، بر لزوم شفافیت در امور سیاسی به‌ویژه انتخابات و اعلام میزان هزینه‌های انتخاباتی هر داوطلب تأکید می‌کند؛ چراکه آن‌را کمکی برای استقرار دموکراسی در کشور می‌داند.
توضیح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بیشر در خصوص این گزارش به سایت ها و خبرگزاری های زیر مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سایت های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حامیان حقوق بشر، جرس، الف، کمیته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نیوز، سنی آنلاین، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکریان، ندای سبز آزادی، رادیو زمانه، رادیو فردا، بی بی سی و روزآنلاین.
