آیت الله سیدموسی شبیری زنجانی چندی پیش طی سخنانی نسبت به ترویج دهه های پیاپی عزاداری هشدار داد و گفت: “افراط در عزاداری ها به تفریط می انجامد. از آنجا که جامعه نمی تواند نسبت به همه عزاداری های پیاپی مراقبت داشته باشد سرانجام به انکار مجموع عزاداری روی میاورد.” او تاکید کرد: “همین طور پشت سر هم دهه درست کردن،توسط جامعه قابل پذیرش نیست و به مرور زمان زمینه انکار مجموعه عزاداری ها را به وجود می آورد.افراط در عزاداری ها به تفریط می انجامد.” او چند روز بعد در گفتگو با خبرگزاری مذهبی شفقنا به مداحان توصیه کرد: “در ایام عزاداری برای مردم از کتاب های معتبر مطلب نقل کنند نه هرچیزی را که با آن کارشان بهتر می گیرد بیان کنند، بالاخره چهار نفر انسان باسواد دروغ بودن مطلب را می فهمند و مسایل صحیح و راست هم زیر سئوال می رود.”
حجت الاسلام محمد تقی فاضل میبدی در یادداشتی با اشاره به سخنان آیت الله شبیری زنجانی نوشت: “ضرورت می نماید عالمان دین در همدردی با آیت الله شبیری زنجانی وآیت الله سیستانی نظارت بیشتری بر این روضه خوانیها ومداحیها داشته باشند، تا جلوی تحریفها ومطالب تفرقه انگیز گرفته شود.چرا که اسلام دین برادری وبرابری ومحبت وانسان دوستی است.در تعجبم برخی آقایان اگر اندک لغزشی از دولت ویا در مسایل اجتماعی ببیبنند ویا در مورد شبکه های ار تباطی نظر می دهند ویا سیزده بدر را بدعت می دانند ولی در مورد روضه های دروغ وتحریف وتفرقه در تاریخ ودین ساکتند.”
در این میان سایت شیعه آنلاین، در گزارشی با عنوان “انتقاد غیر مستقیم از اظهارات آیت الله شبیری زنجانی” خبر داد که آیت الله سید محمود بحرالعلوم میردامادی از روحانیون اصفهان با انتقاد از مخالفین برگزاری مجالس دهگی گفته است: “دهه برای این است که مردم احکام، اخلاق و اعتقادات را یاد بگیرند و بدانند معنویت و آخرتمان بستگی به مجالس اباعبدالله الحسین علیه السلام دارد و سعادت دنیا و آخرت ما در گروه این اشک‌ها و این مجالس است.” یکی از خوانندگان سایت ذیل این خبر نوشته بود: “اصلا این آقای موسی شبیری زنجانی باید در امورشان تجدید نظر نمایند: این از شبهه عزاداری و اون هم ازاینکه توی اذان اشهد ان علیا ولی الله را نمیگوید.. وای وای وای، این مرجعیته این فقاهته…بقول آیت الله العظمی وحید فقهاء مردند. ما دانشجوها و هیاتی ها و پا برهنه ها از آیت الله حاج سید بحرالعلوم دفاع میکنیم و هر شخصیتی که فدائی و لایت باشد برامون فرق نمیکنه حتی اگر یک روضه خون یا شاعر و مداح باشه. فقیه و فقاهتی که پیوند به امامت داره کارش بیسته والا بقیش تعطیله”.
نفوذ مداحان در ایران چنان است که حتی انتقادات مراجع تقلید نیز تغییری در روش آنان نمیدهد و موجب خشم حامیان آنها میشود. با اینهمه شیوه مداحان حتی واکنش رهبر جمهوری اسلامی را نیز در پی داشته است.
آیت الله علی خامنه ای چند روز پیش در دیدار با “جمعی از مداحان ” با اشاره به آنچه “مسئولیّت سنگین جامعه‌ی مدّاحان” می نامید، گفت: “در مقابلِ این تلاشی که دشمن میکند، ما امکانات منحصربه‌فردی داریم. بله، از راه اینترنت هم میشود جواب آنها را داد، از راه‌های مشابه آنها هم میشود مقابله کرد - البتّه حجم کار آنها بمراتب بیشتر است - امّا ما وسیله‌هایی داریم که این وسیله‌ها منحصربه‌فرد است؛ یکی از آنها همین شما هستید، یکی از آنها همین جامعه‌ی مدّاحند.”
او سپس با اشاره به اینکه “هزاران نفر” مداح در ایران مشغول فعالیت هستند، از آنان خواست از این فرصت درست استفاده کنند و اضافه کرد: “بارها ما گفته‌ایم، برای آدمهای آگاه و مطّلع از اوضاع جهان و جهان اسلام هم این مثل روز روشن است که امروز اختلافات مذهبی در میان مسلمانان، یک وسیله و برگه‌ای است در دست دشمنان ما. یک شمشیر در دست دشمنان ما، همین اختلافات مذهبی است. علنی کردن اختلافات، صریح کردن مخالفتهای اعتقادی، به زبان آوردن مطالبی که کینه‌ها را برمی‌افروزد، یکی از وسایلی است که دشمن ما از آن بیشترین استفاده را دارد میکند.” او همچنین از مداحان خواست “در محیطهای مراسم مذهبی، مراقب باشید هیچ کاری که از حدود ضوابط شرع ممکن است بیرون برود، رخ ندهد.”
نفوذ مداحان و تعزیه خوانها در جمهوری اسلامی ایران چیزی نیست که پنهان مانده باشد. مداحان در دوران رهبری آیت الله خامنه ای از نفوذ بیشتری برخوردار شدند و بسیاری از گروه های فشار از میان هیاتهای مذهبی محلات یارگیری کردند. این گروه در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد قدرت بیشتری گرفت. زمانی که محمود احمدی نژاد به شهرداری تهران رسید بیشترین کمکهای مالی او به هیاتهای مذهبی تهران بود و گفته می شد که یکی از بزرگترین حامیان او در انتخابات ریاست جمهوری همین هیاتها بودند. در تمامی ناآرامی ها و اعتراضهای خیابانی هم این هیاتها نقشی تعیین کننده داشتند و گروه های لباس شخصی از هیاتها و حسینیه های مذهبی سازماندهی می شدند. اما پس از بروز اختلاف میان احمدی نژاد و آیت الله خامنه ای، مداحان از دولت فاصله گرفتند. کار به جایی رسید که منصور ارضی، یکی از سردسته های مداحان تهران، با یهودی خواندن اسفندیار رحیم مشایی گفت: “این یهودی امت را گفتم هر کی بکشتش پولشو من می‌دم! خداشاهده”
در ماجرای تیراندازی محمود کریمی، یکی دیگر از مداحان مشهور تهران که چند ماه پیش خبرساز شده بود، مشخص شد که برخی از آنان حتی اجازه حمل اسلحه هم دارند.
رقابت مداحان با روحانیون در دستگاه مذهبی حاکم اما ماجرایی دیگر دارد. با وجود تاکیدها و توصیه های مکرر مقامات بلند پایه مذهبی درباره محتوی و شیوه مداحی تعزیه خوانان، آنان کار خود را می کنند و توجهی به این توصیه ها ندارند.
