روز شنبه یک مقام آمریکایی گفت، به رغم اینکه مهلت توافق برای پایان دادن به تحریمها علیه ایران، در عوض محدود شدن برنامه هستهای در حال اتمام است، موضع این کشور در مذاکرات هستهای با شش قدرت جهانی “نامناسب و غیرعملی” است.
این مقام ارشد دولتی به خبرنگاران گفت: “ما در مورد برخی از مسایل اختلاف زیادی با هم داریم.”
یک مقام ارشد دیگر آمریکا افزود، سخت است بدون مشاهده “پیشرفت چشمگیر در مورد مسایل کلیدی” در مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی، مهلت مذاکرات را تمدید کنیم.
وزرای خارجه روسیه و چین در مذاکرات آخر هفته حضور ندارند. جان کری وزیر خارجه آمریکا پس از میانجیگری در مسئله انتخابات ریاستجمهوری افغانستان به وین پرواز کرد.
معاون وزارت خارجه ایران، روز شنبه، از اختلافات “بزرگ و عمیق” بین دو طرف گفت. اما عباس عراقچی به تلویزیون ایران گفت: “اگر به پیشرفتی هم دست پیدا نکنیم، به این معنی نیست که مذاکرات شکست خورده است.”
غیبت سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، با توجه به بیانات فرانسه مبتنی بر اینکه، روسیه در حال کجروی از مذاکرات با ایران است، میتواند قابل توجه باشد. همچنین میتواند به این معنی باشد که طرفین با هم اختلاف زیادی دارند و مذاکرات باید تمدید شود. مهمترین مناقشه بر سر اینکه ایران باید چه میزان از برنامه هستهای خود را برای کاهش تحریمها متوقف کند، موضوعی است که باید بین ایران و آمریکا حل شود، پس حضور کری مهم است. او میتواند با محمدجواد ظریف که پیشاپیش در وین حضور دارد، به صورت مستقیم دیدار کند.
ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه و والتر اشتاینمایر، وزیر امور خارجه آلمان نیز در مذاکرات حاضرند. اما غیبت لاوروف و وانگ یی، وزیر خارجه چین، میتواند زیانبار باشد، چون برای توافق اولیه در ماه نوامبر نیز به وزاری خارجه یا معاونان آنها نیاز بود.
لاوروف در سفر آمریکای جنوبی است که به نشست ۱۵ ژوئیه برزیل ختم میشود. این نشست به اقتصادهای بزرگ در حال ظهور، از جمله چین، میپردازد. عدم حضور او در زمان سختی اتفاق افتاده. فابیوس چند روز قبل، مسکو را به خاطر “برخورد متفاوت” نسبت به جریان اصلی مذاکرات مورد انتقاد قرار داد. فابیوس وارد جزئیات نشد. اما تحلیلگران تحت حمایت کرملین، آمریکا را با خواستههای غیرواقعگرایانه خود مقصر ایجاد بنبست در مذاکرات دانستند.
ولادمیر اوسیف از موسسه سی آی اس CIS روسیه گفت، موضع واشنگتن که ایران باید تجهیزات غنیسازی اورانیوم خود را تعطیل و در مورد برنامه موشکی خود مذاکرات کند، با مفاد توافقی که هدف مذاکرات را تعیین کرده منافات دارد. وی گفت، آمریکا میخواهد مذاکرات “طولانی و سخت” باشد تا بخاطر برنامه سیاسی این کشور، تحریمها بر جای خود باقی بماند.
دیپلماتهای آشنا با مذاکرات میگویند، مسکو هم مانند واشنگتن خواستار دستیابی به توافق است. اما آمریکا خواستار محدود شدن شدید برنامه غنیسازی ایران است و روسیه به نظارت شدید و گسترده بسنده میکند.
مارک فیتزپاتریک، از مقامات پیشین وزارت خارجه آمریکا گفت، غیبت روسیه میتواند نشانگر این باشد که مسکو دستیابی به توافق را تا ۲۰ ژوئیه ممکن نمیبیند. اما “اگر نشانههای توافق ظاهر شود، تعجب نمیکنم که لاوروف با هواپیمای بعدی به وین بیاید.”
منبع: گاردین - 13 ژوئیه