ابهام درباره نقش خامنه ای در استیضاح

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» لاریجانی: "لازم است" رای نیاورد

در روزی که استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی رای نیاورد، نطق بی سابقه رئیس مجلس در مخالفت با استیضاح، موجب شد تا مسئله دخالت رهبر جمهوری اسلامی در این مسئله از تریبون علنی مجلس مطرح شود.

بر اساس گزارش رسانه های نزدیک به اصولگرایان منتقد دولت در حالیکه فضای غالب پارلمان، نشان می داد شمس الدین حسینی شانس اندکی برای ابقا در وزارت امور اقتصادی و دارایی دارد، نطق علی لاریجانی در حمایت از او، نمایندگان را “غافلگیر” کرد.

به گزارش سایت های اصولگرا مانند الف، اعلام نام رئیس مجلس به عنوان فردی که به عنوان مخالف با استیضاح وزیر نام نویسی کرده، باعث شد تا “همهمه ای” در پارلمان به راه بیفتد.

به گزارش این سایت، قرار گرفتن غیر منتظره رئیس مجلس در تریبون حمایت از وزیر اقتصاد در شرایطی روی داد که برخی از نمایندگان پیش تر گفته بودند “لاریجانی بر استیضاح حسینی تاکید دارد و توصیه کرده است که شما سفت و سخت جلو بروید و پیگیر استیضاح باشید.”

برخی خبرنگاران پارلمانی از تهران می گویند که مخالفت غیرمترقبه و بی سابقه رئیس مجلس با استیضاح وزیراقتصاد، این زمزمه را در میان نمایندگان به دنبال داشت که لاریجانی احتمالا حامل نظر مخالف رهبر جمهوری اسلامی با استیضاح است.

این مسئله کار را به آنجا رساند که احمد توکلی، نماینده شاخص اصولگرا، رئیس مرکز پژوهش های مجلس و پسرخاله لاریجانی که نطق تندی را علیه حسینی و در موافقت با استیضاح انجام داده بود، با “ابراز تاسف” از استدلال های لاریجانی در دفاع از وزیر اقتصاد، به تماس اصغر حجازی، مسئول امور امنیتی بیت رهبری با رئیس مجلس اشاره بکند.

سایت الف نیز نوشت که تعدادی از نمایندگان، نطق حمایتی لاریجانی از حسینی را “به تبعیت او از نظر مقامات ارشد نظام” ربط دادند.

اینگونه بود که توکلی در نطق خود گفت: “دیروز [دوشنبه] آقای حجازی از بیت رهبری با آقای لاریجانی تماس گرفتند و گفتند که آقا فرمودند که در این ماجرا دخالت نمی کنند و استیضاح حق مجلس است.”

او در این لحظه خطاب به لاریجانی پرسید: “همینطور است آقای لاریجانی؟” که رئیس مجلس نیز در جواب او گفت: “بله، درست است.”

پیش از این و در هنگام استعفای ناگهانی حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات و پذیرش فوری آن از سوی احمدی نژاد، آیت الله خامنه ای با حکم حکومتی مانع این مسئله شده و مصلحی را در سمت خود ابقا کرده بود.

این مسئله به خانه نشینی و قهر 11 روزه احمدی نژاد از دولت و به تبع آن بحرانی بی سابقه در نظام سیاسی ایران و جناح حاکم اصولگرا منجر شد.

در پایان جلسه دیروز مجلس، از مجموع ۲۴۴ نماینده حاضر، ۹۳ نماینده به استیضاح وزیر اقتصاد رای موافق، ۱۴۱نماینده رای مخالف و ۱۰نماینده نیز رای ممتنع دادند تا شمس الدین حسینی همچنان وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت دهم باقی بماند.

 

هشدار درباره طرح “مباحث امنیتی”

حسینی که از سه سال پیش سکان وزارت امور اقتصاد و دارایی را در دست داشت در ماه های اخیر هدف شدیدترین انتقادها به دلیل ضعف در جلوگیری از بروز بزرگترین فساد بانکی در تاریخ ایران قرار گرفته بود.

وی که حاضر نشده بود از سمت خود کناره گیری کند هفته گذشته با طرح استیضاح ۲۸ نماینده مجلس روبرو و متهم شد که عملکرد مناسبی در ارتباط با اختلاس بانکی سه هزار میلیارد تومانی نداشته است.

محمود احمدی نژاد ساعت 8:35 صبح به همراه وزیر اقتصاد، میرتاج‌الدینی معاون پارلمانی، رحیمی معاون اول و صالح‌آبادی رییس سازمان بورس وارد مجلس شد. قشقاوی معاون پارلمانی وزارت خارجه، وحیدی وزیر دفاع، بختیاری وزیر دادگستری، بهمنی رییس کل بانک مرکزی، معاونین وزیر اقتصاد و معاونین رییس کل بانک مرکزی نیز از طرف دولت در جلسه‌ استیضاح وزیر اقتصاد حضور داشتند.

احمد توکلی نماینده‌ی تهران و عضو کمیسیون برنامه و بودجه، سیدعماد حسینی نماینده‌ی قروه و سخنگوی کمیسیون انرژی، سیدحسین دهدشتی نماینده‌ی آبادان و عضو کمیسیون انرژی، عیسی جعفری نماینده بهار و کبودرآهنگ و سخنگوی کمیسیون کشاورزی، عزیز اکبریان نماینده کرج و عضو کمیسیون صنایع، سیدناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان و عضو کمیسیون اقتصادی، مصطفی رضاحسینی نماینده شهربابک و عضو کمیسیون صنایع، عبدالله کعبی نماینده آبادان و نایب رییس کمیسیون انرژی، قاضی‌پور نماینده ارومیه و عضو کمیسیون صنایع، و هم‌چنین سید حسین نقوی حسینی نماینده ورامین و عضو کمیسیون امنیت ملی و جواد جهانگیرزاده نماینده ارومیه و عضو کمیسیون امنیت ملی ۱۱ نماینده‌ای بودند که به عنوان استیضاح‌کننده وزیر اقتصاد سخن گفتند.

در زمان نطق استیضاح‌کنندگان، وزیر اقتصاد دقایقی در هیات رییسه و در کنار رییس مجلس قرار گرفت و با او به گفت‌وگو پرداخت. او پس از آن به کنار صندلی رییس‌جمهور آمد و گپ کوتاهی هم با وی داشت. حضور یک وزیر دولت در جایگاه هیات رئیسه و گفت و گو با رئیس مجلس در حالی که در برابر او زانو زده بود، تاکنون سابقه نداشته و این مسئله توجه نمایندگان، خبرنگاران و عکاسان حاضر را به خود جلب کرد.

عدم اجرا، اجرای ناقص و یا نقض احکام قانونی مربوط به وظایف وزارت اقتصاد نسبت به بانک‌ها، نصب افراد به سمت‌های مهم بدون داشتن صلاحیت یا اهلیت لازم، عدم نظارت بر کارکرد بانک‌ها به‌رغم هشدار نهادهای نظارتی و عدم مقاومت در برابر اعمال نفوذ مقامات اجرایی، چهار دلیل عمده‌ی ۲۷ نماینده‌ی مجلس برای امضای استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی بود.

محمدرضا باهنر که روز گذشته برای مدتی اداره‌ جلسه‌ علنی را بر عهده داشت، با اشاره به اظهارات یکی از نمایندگان درخصوص پولشویی، ادعاهای نظام بین‌الملل علیه جمهوری اسلامی را در این‌باره یادآور شد و خواستار رعایت “بحث‌های امنیتی” در سخنان نمایندگان شد.

 

“النجات فی الصدق”

پیشتر، علی لاریجانی با ارسال نامه ای از احمدی نژاد برای حضور در جلسه استیضاح دعوت کرده بود و رئیس دولت نیز روز گذشته با حضور در پارلمان از وزیر خود قاطعانه دفاع کرد.

احمدی نژاد در سخنان خود گفت که “در جایی خارج از سیستم بانکی در خصوص گشایش اعتبار تقلبی صورت گرفته که از دستگاه قضایی می خواهم با هر فردی که در این زمینه مقصر است، برخورد کرده و به ملت معرفی کند.”

او تلویحا از تبدیل موضوع اختلاس بانکی به بهانه ای برای رقابت های سیاسی ابراز نگرانی کرد و گفت نباید مساله اختلاس سبب بددلی یا تضعیف همدلی بین قوای کشور شود زیرا همه مسئولان در تلاش برای ریشه کنی فساد اقتصادی در کشور هستند.

محمود احمدی نژاد ضمن اظهار این نظر که استیضاح حق مسلم نمایندگان است، گفت که استیضاح لزوما به معنی اقدام برای برکناری وزیر نیست بلکه ممکن است هدف از آن، توضیح خواستن باشد و افزود سئوالاتی مطرح شده که باید به آنها پاسخ داده شود و اسناد و مدارکی است که باید ارائه شود.

رئیس دولت در سخنان خود از فعالیت حسینی در وزارت اقتصاد و دارایی ستایش کرد و گفت که وی “از بهترین وزرای اقتصاد کشور است.”

او در پایان از نمایندگان خواست تا حسینی را با رای بالا به دولت برگردانند تا برنامه‌های تحولات اقتصادی کشور بتواند بهتر از گذشته ادامه یابد.

اما اتفاق بی سابقه و به نوشته سایت های اصولگرا “حیرت آور” جلسه دیروز مجلس، نطق رئیس مجلس در مخالفت با استیضاح بود. پیش از این معمولا سابقه نداشته که رئیس مجلس در مخالفت با استیضاح یک وزیر سخنرانی بکند. رسانه های اصولگرا می گویند که این مسئله، فضای غالب در مجلس را تغییر داد و به ابقای حسینی در وزارت اقتصاد انجامید.

او از نمایندگان خواست به وزیر “رای اعتماد مشروط” بدهند و خطاب به نمایندگان گفت: “شاید تعجب کنید که در این شرایط مواج سیاسی از وزیر اقتصاد دفاع می کنم اما با آشنایی که از فضای کشور دارم و مختصر عقلی که باقی مانده، حق می دهم که تعجب کنید.”

لاریجانی همچنین از مذاکراتش با احمدی نژاد و حسینی قبل از جلسه استیضاح پرده برداشت و گفت: “به حسینی گفته بودم که النجاتُ فی الصدق، آنچه که اتفاق افتاده را برای مردم و نمایندگان با صدق بیان کنید.”

رئیس مجلس گفت که “لازم است” این استیضاح رای نیاورد.

پس از سخنان لاریجانی، احمد توکلی رئیس مرکز پژوهش ها پشت تریبون رفت و مدارک خود را درباره آنچه که اظهارات دروغ حسینی خواند ارائه کرد.

توکلی با اشاره به عذرخواهی شمس الدین حسینی گفت: “وزیر اقتصاد بعد از اینکه استیضاح شروع شد و بعد از سه ماه کش و قوس در جامعه عذرخواهی کرد که من عرض می‌کنم این عذرخواهی دردی را از مردم دوا نمی‌کند.”

رییس مرکز پژوهش های مجلس خطاب به وزیر اقتصاد حسینی گفت: “شما مرتکب دو دروغ شده‌اید؛ اول اینکه مدعی شده‌اید که برای عدم دستگیری آقای خاوری وساطت نکرده‌اید و این در حالی است که آقای بختیاری این موضوع را قبول کردند که از طرف دفتر شما تلفنی به ایشان شده و از ایشان درخواست کرده‌اید که به دلیل بد رفتاری با آقای خاوری در اهواز ایشان را بازداشت نکنند. دروغ دیگر شما نیز در مورد انتصاب جهرمی به عنوان رئیس بانک صادرات است که مدعی شده‌اید که در این میان مسوولیتی متوجه‌ شما نیست.”

توکلی همچنین با انتقاد از دولت احمدی نژاد و با کنایه گفت: “قرار بود مزه عدالت به همه مردم چشیده شود و دکان مافیا بسته شود اما سوء تدبیر، ضعف مدیریت کار را به جایی کشانده که اکنون از جواب دادن به مردم خجالت می کشیم.”

وی همچنین برای اثبات سخنان خود صحبت های ضبط شده حسینی را در صحن علنی مجلس پخش کرد و از استدلال های لاریجانی برای دفاع از وزیر اقتصاد ابراز تأسف کرد.

شمس الدین حسینی اما در این جلسه در پاسخ به انتقادات نمایندگان گفت که در طول تصدی این سمت، توانسته است به “اقدامات اساسی” در اقتصاد ایران دست بزند.

شمس الدین حسینی در ادامه گفت که هدف نمایندگان مجلس از استیضاح او، پاسخ به ملت است و افزود: “به خودم اجازه نمی دهم که شائبه سیاسی بودن استیضاح را بپذیرم چرا که کار نمایندگان با نیت خیر بوده است.”

وزیر اقتصاد گفت که اگر از وقوع جرم اطلاع داشت، برای جلوگیری از آن اقدام می کرد و افزود: “من مجرم نیستم و فقط مسئول هستم و مسئولیت خود را ایفا می کنم”. وی سپس خطاب به نمایندگان گفت: “اگر به من رای اعتماد بدهید، همه کاستی ها را جبران می کنم و کارهای نیمه تمام را به پایان می رسانم.”

نطقی که به نظر می آید در کنار حمایت علی لاریجانی، رئیس مجلس و محمود احمدی نژاد، رئیس دولت کار خود را کرد تا شمس الدین حسینی کماکان وزیر امور اقتصادی و دارایی باقی بماند.