نادر ایرانی
به دنبال اقدام قاطع نظامی روسیه علیه گرجستان، اکنون این سوال بین ناظران سیاسی مطرح شده که دلیل برخورد نرم آمریکا با روسیه درماجرای گرجستان چیست؟ به عبارت دیگر چه توافق پشت پرده ای به این موضوع منجر شده و آیا این مسئله به وضعیت ایران ارتباط پیدا می کند؟
براساس گزارش خبرگزاری ها هرچند وزیر امور خارجه روسیه با انتقاد شدید از سخنان بوش درهشدار به روسیه تاکید کرد که “واشنگتن با پشتیبانی از میخاییل ساکاشویلی وارد بازی خطرناکی شده است. ما متوجه هستیم که رهبری کنونی گرجستان، پروژه ویژه ایالات متحده است، اما ایالات متحده، باید از میان دفاع از پر ستیژ خود بر سر یک پروژه مجازی یا همکاری واقعی که نیازمند عمل مشترک است، یکی را برگزیند” ولی میخاییل ساکاشویلی، رئیس‌جمهور گرجستان در مصاحبه تلویزیونی با شبکه “سی.ان.ان” از سطح واکنش‌های آمریکا به مورد هجوم نیروهای روسی به کشورش انتقاد کرد. وی گفت که در آغاز عملیات‌های نظامی روسی در اوستیای جنوبی، بیانیه‌هایی که از سوی آمریکا صادر شد، بسیار ضعیف و ملایم بود.
اما سخنان ساکاشویلی مانع از آن نشد که رایس وزیر امورخارجه آمریکا بلافاصله پس از پایان کنفرانس خبری جورج بوش که وی نیز در آن حضور داشت، اعلام کند مسأله گرجستان موضوعی نیست که بتواند روابط آمریکا با روسیه را دچار مشکل کند. سایت تابناک در همین ارتباط و درتحلیل این رفتار آمریکا به برخی گمانه زنی های بدبینانه اشاره دارد که مواضع دوگانه مقامات آمریکایی در مورد اشغال گرجستان را نوعی توافق نانوشته بین روسیه و آمریکا و زمینه ساز نرمش روسیه در پرونده هسته‌ای ایران برآورد کرده‌اند.
همزمان ناظران سیاسی سفر دوروزه رییس جمهوری ایران به ترکیه و مواضع عبدالله گل رییس جمهوری ترکیه را در این باره حایز اهمیت دانسته اند. ترکیه اگر چه عضو نیرومند ناتو و داوطلب پیوستن به اتحادیه اروپاست، ولی در عین حال، از عواقب حمله احتمالی اسرائیل و یا آمریکا به ایران نگران است و می کوشد بین ایران و غرب مصالحه ای بوجود آورد.
روزنامه حریت چاپ ترکیه، در همین ارتباط و از قول عبدالله گل، خطاب به احمدی نژاد نوشته است: “ما از آخرین بسته (مشوق ها) که از سوی پنج عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد بعلاوه آلمان ارائه شده است، استقبال و پشتیبانی می کنیم. ما این (بسته) را همچون پنجره یک فرصت می دانیم. شما بهتر است این بسته را بپذیرید و بر توسعه اقتصادی کشورتان تمرکز کنید.“
حریت در ادامه به گفته رییس جمهوری ترکیه به رییس جمهور ایران مبنی بر”رواج گمانی زنی هایی درباره حمله ایالات متحده به ایران” اشاره وتاکید کرده است که: “عبدالله گل با هشدار نسبت به اقدام نظامی واشنگتن به محمود احمدی نژاد گفته است: جرج بوش، رییس جمهوری ایالات متحده، می تواند به کشور شما درست پیش از ترک دفترش حمله کند. این حمله می تواند به کشور و مردم شما و نیز منطقه آسیب جدی برساند.“
حریت می نویسد: “رییس جمهوری ترکیه به رییس جمهوری ایران همچنین گفته است که نباید به اظهارات صلح طلبانه باراک اوباما، کاندیدای دموکرات ها در ریاست جمهوری آینده آمریکا، دل ببندد.“
رئیس جمهور ترکیه در شرایطی این توصیه ها را به احمدی نژاد کرد که خود مجبور شد امضای قرارداد چند میلیارد دلاری صدور گاز ایران به ترکیه را مسکوت بگذارد.