پس از آیت الله خامنه ای، منصوبان وی و همچنین فرماندهان سپاه پاسداران، یکی از اعضای دولت محمود احمدی نژاد نیز از احتمال اعتراضات مردمی به شرایط بد اقتصادی کشور ابراز نگرانی و هدف تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی را ایجاد نارضایتی در میان مردم و کشاندن آنها به “درگیری با نظام” عنوان کرد.
سخنگوی وزارت امورخارجه نژاد طی نشستی با کارکنان نیروهای مسلح گفت: “ادعای غرب در مورد اینکه مردم ایران هدف تحریمها نیستند و این تحریمها را با هدف فشار آوردن به دولت ایران اعمال می‌کنند دروغ است.”
رامین مهمان پرست افزود: “راهی که غرب آن را برای ایجاد فتنه دنبال می‌کند ایجاد مسائلی است که از داخل دچار مشکل شویم. غرب دروغ می‌گوید که تحریمها را صرفا برای دولت ایجاد کرده است و مردم هدف‌شان نبوده‌اند. هدف اصلی آنها در واقع مردم هستند. آنها می‌خواهند کاری کنند که این فشارها مردم را به درگیری و نارضایتی بکشاند و در سایه‌ی این درگیری‌ها بتوانند ضربه‌ای به نظام وارد کنند.”
وی با تایید گفته های منصوبان آیت الله خامنه ای و فرماندهان سپاه درباره اهداف تحریم های بین المللی به طور تلویحی به انتقادات آنها از دولت احمدی نژاد درباره مذاکرات بر سر برنامه هسته ای جمهوری اسلامی و همچنین مذاکره با امریکا نیز پاسخ گفت.
او با اعلام اینکه “اواخر دی ماه سال جاری با گروه 1+5 مذاکرات را از سر خواهیم گرفت”، تاکید کرد که “بحث هسته‌یی صرفا بهانه‌ای است. اگر مشکل فعالیت‌های هسته‌یی ایران بحث حقوقی یا فنی بود، به سرعت حل می‌شد. بحث 1+5 با ما سیاسی است؛ زیرا آنها فکر می‌کنند به بهانه‌ی فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی کشورمان می‌توانند به ما فشار آورند و ما را تحریم کنند که این تحریمها باعث ایجاد نارضایتی بین مردم شود.”
سخنگوی وزارت خارجه همچنین این موضوع را به انتخابات آتی ریاست جمهوری ربط داده و اضافه کرده است: “آنها این فشارها را دنبال می‌کنند و تصور می‌کنند در مقطع حساس انتخابات ریاست جمهوری بعدی این فشارها می‌تواند جواب دهد. از دید آنها همه‌ی فشارها تا آن زمان باید افزایش یابد و برخی شایعاتی ایجاد می‌کنند مانند اینکه ایران مذاکرات محرمانه‌ای را با آمریکا دنبال می‌کند در این مسیر است.”
رامین مهمانپرست همچنین گفته: “باید دقت کرد که چه کسی بحث مذاکره با آمریکا را مطرح می کند. این مساله یا از جانب رسانه‌های غربی مطرح شد یا اینکه شخصیت‌های غربی آن را مطرح کردند. غرب می‌خواهد موضوع مذاکره با آمریکا را به موضوع اختلافی بین مردم ما تبدیل کند تا در زمان انتخابات بتواند از آن نتیجه بگیرد. در این شرایط باید با تدبیر عمل کرد و بر اساس احساسات تصمیم نگرفت.”
نگرانی خامنه ای و منصوبان
پیش از این رهبر جمهوری اسلامی نیز طی اظهاراتی هدف گسترش تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی را ایجاد نارضایتی در میان مردم و وادار کردن مسئولان به مذاکره با غرب بر سر برنامه هسته ای عنوان کرده بود.
در نیمه تیرماه سال جاری آیت الله خامنه ای در جمع مسئولان قضایی جمهوری اسلامی در واکنش به افزایش تحریم های بین المللی و گسترش مشکلات اقتصادی در کشور گفته بود: “هدف اصلی قدرتهای استکباری از اعمال تحریمها، مردم ایران هستند تا فشارها موجب شود که مردم به ستوه بیایند و از نظام اسلامی جدا شوند.”
او البته در ادامه تاکید کرده بود که “در این توطئه نیز شکست خواهند خورد زیرا آنها مردم و مسئولان ما را همچنان نشناخته‌اند.”
وی در ابتدای مردادماه نیز در دیداری با مقامات مختلف کشور تحت عنوان “کارگزاران نظام” اعلام کرده بود که “آنها به صراحت می گویند باید با تشدید فشارها و تحریمها، مسئولان ایران را وادار کرد که در محاسبات خود تجدید نظر کنند اما ملاحظه واقعیات باعث می شود که ما نه تنها در محاسبات خود تجدید نظر نکنیم بلکه با اطمینان بیشتر به راه مورد نظر ملت ادامه دهیم.”
در چندماه اخیر با شدت گرفتن تحریم های بین المللی جمهوری اسلامی با بحران اقتصادی مواجه و این مساله موجب شده است تا مقامات مختلف کشور، به ویژه منصوبان آیت الله خامنه ای در نهادهای نظامی نسبت به این مساله و بروز شورش های شهری محرومان و فقرا ابراز نگرانی کنند.
در همین راستا هفته گذشته سرتیپ پاسدار یدالله جوانی، معاون سیاسی سابق سپاه پاسداران گسترش تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی را “جنگ اقتصادی” خواند و اعلام کرد که “دشمنان با ترسیم این نقشه‌ها به‌دنبال ایجاد بحران اجتماعی، اغتشاش و به مخاطره انداختن امنیت ملی در ایران هستند تا واقعه تلخ سازش با استکبار رخ دهد که به فرموده امام این رابطه و این سازش، رابطه گرگ با میش و ظالم با مظلوم است.”
او که پس از قرارگرفتن نامش در فهرست تحریم های بین المللی تحت عنوان مشاور عالی نمایندگی آیت الله خامنه ای در سپاه فعالیت می کند همچنین با بیان اینکه هدف تحریم ها “فشار به توده مردم است” افزوده بود: “ما در ایستگاه آخر هستیم و این آخرین تیر دشمن است که ما باید از این مرحله با موفقیت عبور و برای پایان دادن به آن نباید عقب‌نشینی کنیم و تسلیم شویم چرا‌که تسلیم به معنی عبور از اصل انقلاب اسلامی و تسلیم در برابر دشمن است پس باید با اقتصاد مقاومتی از این مرحله نیز عبور کنیم.”
یدالله جوانی در تیرماه سال جاری و چند روز پس از آغاز اجرای تحریم های نفتی جمهوری اسلامی از سوی اتحادیه اروپا نیز با انتقاد از شرایط اقتصادی کشور گفته بود که “در آمد مردم ثابت مانده است ولی در عین حال شاهد افزایش بی رویه قیمت ها در سطح عمومی هستیم. باید دولت کنونی تمام اهتمام خود را در مقطعی که دشمنان کمر بسته اند تا به مردم فشار بیاورند بسیج کند تا «اتفاق بدی» نیافتد ولی طبیعی است که افزایش ۵۰ الی ۷۰ درصدی قیمت «در ظرف ۶ ماه» مردم را دچار مشکل خواهد کرد.”
هفته گذشته نیز علی سعیدی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه در این ارتباط گفت: “انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری در حالی برگزار می‌شود که ما مسائل مربوط به فتنه‌گران در سال 88 را پشت سر گذاشتیم و به طور قطع دشمن در این انتخابات به دنبال ارزیابی میزان تأثیر تحریمها بر جامعه است که در این میان نقش مردم بسیار مهم تلقی می‌شود و باید در این انتخابات عملکرد مثبت افراد را ملاک قرار دهد.”
وی در نیمه نخست آذرماه هم در سفری به قم در جمع فرماندهان سپاه، مردم را هدف اصلی تحریم ها معرفی کرده و گفته بود: “ما سخت ترین شرایط را اداره کرده ایم، الان وضعیت کشور با گذشته فرق کرده است، کشور نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد. جنگ کنونی جنگ اقتصادی است، بعضی ها هنوز باورشان نشده است که دشمن با این جنگ به دنبال براندازی است.”
نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه نیز همچون مشاور خود در ابتدای تابستان با ادعای اینکه محاصره اقتصادی یکی از راه های “دشمنان” برای “ساقط کردن نظام اسلامی” است “تلاش های دولت برای مقابله با گرانی ها” را ناکافی دانسته بود.
نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه گفته بود: “تلاش‌های دولت برای رفع نیازهای عمومی ناکافی است در قسمت هایی از کشور شاهد گرانی برخی از کالاها هستیم که با توجه به توانایی که از دولت در این زمینه سراغ داریم امیدواریم که مشکلات موجود، شناسایی و برطرف شوند.”
او تاکید کرده بود که “یکی از مهم ترین شیوه های دشمن در فاصله انداختن بین مردم و حاکمیت در کشورمان، مطرح کردن بحث تحریم و محاصره اقتصادی علیه ایران است.”
نگرانی قدیمی
پیش از این بولتن های داخلی سپاه پاسداران هم که زیر نظر نهاد نمایندگی رهبرجمهوری اسلامی در سپاه تهیه می شوند در تحلیل های خود از شرایط جمهوری اسلامی، روندی را برای قرار گرفتن در شرایط “بحران اقتصادی داخلی” و همچنین “شورش های شهری” و در نهایت “جنگ” از سوی امریکا و کشورهای غربی در نظر گرفته بودند.
دو سال پیش، در یکی از این بولتن ها که برای هادیان سیاسی سپاه منتشر می شود، آمده بود: “امریکا ابتدا منتظر به بارنشستن اهداف نرم افزارانه قطعنامه های زنجیره ای و سایر اقدامات نرم در ایران است. آن وقت با توجه به تضیعف دولت در ابعاد نظامی، اقتصادی، اجتماعی و پشتوانه مردمی از یک سو و قدرتمند سازی اپوزیسیون و مخالفان نظام، تغییر ساختار را از طریق شوک هایی مانند انتخابات، «شورشهای محلی» یا جنگ فراهم نمایند.”
در بولتن داخلی سپاه پاسداران همچنین آمده بود: “آنها از سوی دیگر در تلاشند تا با فشارهایی که از قبل قطعنامه های زنجیره ای بر نظام جمهوری اسلامی وارد می شود، به تدریج ناکارآمدی و مقبولیت نظام و در نتیجه مشروعیت نظام را زیر سئوال برده و بسترهای نارضایتی در داخل را از حوزه ای به حوزه دیگر منتقل نمایند تا در نهایت زمینه های «فروپاشی از درون» فراهم گردد”.
بر اساس همین تحلیل ها در سال جاری سپاه پاسداران و بسیج، همزمان با افزایش نارضایتی های مردمی از گرانی و شرایط اقتصادی کشور، به گسترش، سازماندهی و استقرار گردان های امنیتی نظامی خود در شهرهای مختلف کشور پرداختند.
در این ارتباط علاوه بر برگزاری مانورهای مختلف (هرهفته یک استان و چند شهر) با راه اندازی یک قرارگاه امنیتی نظامی تحت عنوان “قرارگاه امام هادی” و انتساب سرتیپ پاسدار علی فضلی به فرماندهی آن در صدد کنترل و اعتراضات اقتصادی احتمالی در محلات و شهرهای مختلف برآمده اند.
این همه در حالی است که طی ماه اخیر حکومت جمهوری اسلامی در اثر کاهش شدید درآمد از محل فروش نفت با بحران اقتصادی مواجه شده و از سویی دیگر به علت اختلافات موجود میان قوای مختلف نتوانسته است راهکاری برای کنترل و مهار این بحران پیدا کند.
