شکست بوش در جلب حمایت اعراب

نویسنده

busharab.jpg

برزو درگاهی

علیرغم استقبال گرم خانواده سلطنتی سعودی از بوش و همراهانش در هفته جاری، سیاست ‏خشونت آمیز بوش علیه ایران با انتقاد سخت مهمترین روزنامه انگلیسی زبان عربستان روبرو ‏شد. این روزنامه طرحی از اردک لنگی را نشان داد که یک شمشیر تزیین شده به همراه دارد. ‏

سرمقاله بدون امضای روزنامه عرب نیوز روز چنین است “ایران هر تهدیدی هم که باشد، چه ‏حالا و چه در آینده، باید با گفتمان و به روش صلح آمیز با او برخورد کرد.“‏

این روزنامه نوشت: “ در رویارویی بوش با ایران، اثری از هویج مشوق ها یا مصالحه به ‏چشم نمی خورد، فقط یک چماق بزرگ آمریکایی وجود دارد. این یک دیپلماسی در پی صلح ‏نیست. این دیوانگی به دنبال جنگ است.“‏


تحلیلگران می گویند هرچند ممکن است بوش باعث توقف معاملات تجاری یک بانک در خلیج ‏فارس با تهران شده باشد، ولی آنها بعید می دانند که وی موفق به ایجاد یک چرخش در ‏خاورمیانه شده باشد. ‏

ترکی راشد، یک تاجر در ریاض که مدیریت یک سازمان غیر انتفاعی به نام انتخابات سعودی ‏را برعهده دارد، گفت: “همه سیاستمداران به بوش لبخند زیبایی می زنند و به او مدال می دهند ‏ولی وی را با یک لبخند مرگ بدرقه می کنند. هر کس با چنین فلسفه ای حرکت کند، از دور ‏خارج می شود.“‏

دیدار بوش از منطقه با حمله تازه اسراییل به نوار غزه از یک سو و حمله موشکی فلسطینی ‏ها به جنوب لبنان از سوی دیگر همراه شد. تصاویر خونین و چشمان گریان کودکان فلسطینی ‏که به بیمارستان منتقل می شدند در سراسر کانال های خبری اعراب نمایش داده می شدند. ‏

همزمان با ورود بوش به منطقه خلیج فارس، شبکه تلویزیون جهانی الجزیره که برنامه هایش ‏را از قطر پخش می کند، یک مصاحبه مستقیم با منوچهر متکی- وزیر امورخارجه ایران- ‏ترتیب داد که مشغول تاخت و تاز علیه ایالات متحده بود. چند روز بعد هم وزیر خارجه کویت ‏وارد ایران شد. ‏

شیخ محمد سالم الصباح روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت: “کشور من می داند دوست کیست ‏و دشمن چه کسی است.“‏

تحلیلگران معتقدند بوش درباره سه مساله اصلی مورد نظرش، واکنش های ضد و نقیضی را ‏از رهبران عرب دریافت کرده است: او درباره پیشبرد صلح اعراب-اسراییل مورد پشتیبانی ‏قرار گرفت، در مورد تشویق حقوق دموکراتیک جدی گرفته نشد، و در مورد مقابله با ایران ‏به شدت پس زده شد. ‏

مارینا اتاوی، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز خیریه کارنیگی برای صلح بین الملل در یک ‏مصاحبه تلفنی از بحرین، گفت: “اصولاً بوش برای حل مشکل یک راه دارد، و آن هم ادامه ‏رویارویی است. پیامی که او از عربستان سعودی و امارات متحده دریافت کرد این است که ‏این راهی نیست که ما باید درباره مشکل ایران پیش رو بگیریم.” ‏

هرچند دولت بوش، دعوت عربستان سعودی از محمود احمدی نژاد برای شرکت در مراسم ‏حج را تقبیح کرد، حدود یکسال است که پادشاهی سعودی تحت افکار مستقل شاه عبدالله به ‏پیگیری توسعه همکاری های دیپلماتیک با ایران ادامه می دهد. ‏

مایکل ماکینسکی، یک کارشناس خاورمیانه از مدرسه پویترز فرانسه در مدیریت تجاری، می ‏گوید: “یک احساس قوی در آنها وجود دارد مبنی بر اینکه همسایگان ایران هستند، و به همین ‏دلیل باید روابط مثبتی را برقرار سازند.” ‏

بانک یونایتد اهلی بحرین که روابط محکمی با ایران دارد به خبرگزاری رویترز گفت در ‏نتیجه دیدار بوش از منطقه مجبور به تعلیق همکاری با ایران شده است. ماه هاست که شواهد ‏نشان می دهد بانک های بیشتری در خلیج فارس، که منافع مشترکی با ایالات متحده دارند، در ‏آستانه قطع ارتباط با ایران هستند. این بانکها عامل سیستم های بانکی منطقه ای در محدوده ‏مالی صادرات و واردات هستند. ‏


رهبران عرب از این نگران هستند که تاوان پیامدهای هر گونه ابتکار دولت بوش چه در ‏مساله فلسطینیان و چه درباره ایران را آن ها باید پرداخت کنند. به گفته تحلیلگران و همزمان ‏با سفر بوش به منطقه، این دلیلی شده تا از سایر قدرت های غربی برای جلب حمایتشان دعوت ‏به عمل آید. پذیرایی از نیکلاس سارکوزی- رییس جمهور فرانسه- در عربستان سعودی، ‏امارات متحده و قطر در همین راستا ارزیابی می شود. ‏

اتاوی گفت: “ پیام آنها این است که مشغول ایجاد تنوع در حامیان خود هستند. یک نگرانی ‏واقعی وجود دارد. این فقط یک بازی نیست. نگرانی جدی از این است که آیا ایالات متحده می ‏تواند یک چتر امنیتی فراهم نماید؟”‏


منبع: لوس آنجلس تایمز- 19 ژانویه ‏