سخنان یک روحانی نزدیک به حکومت درباره قلابی بودن دو امام زاده مشهور تهران، واکنش تند مسئولان سازمان اوقاف و امور خیریه را به دنبال داشت.
معاون “بقاع و اماکن متبرکه” سازمان اوقاف و امور خیریه در مصاحبه با خبرگزاری مهر ـ– وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی ـ– که روز گذشته منتشر شد، با “کذب” خواندن ادعای کسانی که “امام زاده قاسم” در دربند و “بی بی شهربانو” در شهر ری را جعلی خوانده بودند، گفت: “این مدعیان چه سندی در رد شیاع محلی دارند که قرنها بر وجود امام زاده در آن مکانها تأکید دارند.”
حجت الاسلام محمد غلامی با بیان اینکه “وجود این امام زادگان سینه به سینه و از نسلی به نسل دیگر از گذشته های دور به ما منتقل شده است” افزود: “چگونه فردی و یا برخی یک دفعه بدون مدرک ادعا می کنند که نخیر چنین مطلبی جعلی است؟ و این همه سابقه تاریخی را نادیده می گیرند؟ اگر سازمان اوقاف و امور خیریه که مرجع اصلی امور بقاع و امام زادگان است چنین مطلبی را عنوان کند جای تأمل دارد اما اگر از اهالی آن منطقه سؤال کنید نسل اندر نسل بر وجود امام زاده در این مکان تأکید دارند.”
این سخنان در واکنش به اظهارات چندی پیش حجت الاسلام امیرحسین ملک پور که از او به عنوان محقق دانشنامه 14 جلدی امام حسین نام می برند، بیان شد.
خبرگزاری فارس، نزدیک به نهادهای نظامی و امنیتی، با انتشار این سخنان از قول ملک پورنوشت که امام زاده قاسم در شمال تهران و بی بی شهربانو در شهر ری جعلی و قلابی هستند.
این دو محل از مشهورترین اماکن زیارتی تهران هستند که سالهاست هزاران نفر به طور سالانه از آنها بازدید و با نذر و پرداخت پول،خواندن دعا و عبادات دینی، به اصطلاح “طلب حاجت” می کنند.
محقق دانشنامه امام حسین اما با تاکید بر جعلی بودن این امامزاده ها، ریشه اماکن فوق را در کتاب “اسرار الشهادة” دانست و با “انحرافی و خرافی” خواندن این کتاب گفت: “چون امام حسین تنها دو دختر شوهردار به نام‌های فاطمه و سکینه داشت، یک دختر خیالی برای امام حسین به نام زبیده درست می‌کنند که در هیچیک از منابع تاریخی این نام وجود ندارد. نه در منابع معتبر و نه حتی در منابع ضعیف.”
ملک پور افزود: “اسرار الشهادة می‌گوید که زبیده با شهربانو بعد از واقعه کربلا به ایران می‌آید که شهربانو اصلاً در کربلا نبوده و هنگام تولد امام زین‌العابدین به شهادت رسید ـ چون زن اگر هنگام زایمان از دنیا برود، شهید است ـ به هر حال این زبیده خیالی با این شهربانو که در کربلا نبوده به ایران می‌آید. الآن هم در شهرری قبری به نام زبیده خاتون وجود دارد که مدعی‌اند همسر قاسم است.”
این روحانی نزدیک به حکومت در ادامه گفته بود: “حالا اگر دقت کنید، می‌بینید که دربندی نویسنده اسرار الشهادة از اهالی دربند شمیران بوده و می‌خواسته امامزاده قاسم و زبیده خاتون را درست کند و بعد وقتی سؤال می‌شود که این روایت را از کجا نقل کرده‌ای؟ می‌گوید که از یک کتاب فارسی قدیمی که چون ورق‌های اول آن پاره شده است، نویسنده آن مشخص نیست! آیا می‌شود به این گفته استناد کرد؟ وقتی شهید مطهری این مطلب را می‌بیند برآشفته می‌شود و خیلی محکم جریان عروسی قاسم را رد می‌کند. این نه با عقل و نه با نقل‌های معتبر همخوانی ندارد.”
در واکنش به این اظهارات و بازتاب گسترده آنها در رسانه های داخلی، یک معاون سازمان اوقاف و امور خیریه بر اصالت امام زاده قاسم و بی بی شهربانو تاکید کرد.
حجت الاسلام محمد غلامی با “دروغ” خواندن سخنان حجت الاسلام ملک پور گفت: “این مدعیان چگونه گفته های محلی را می خواهند رد کنند در حالیکه باید در مقابل این گفته های محلی سند بیاورند.”
به گفته او “ممکن است بگویند که شما غیر از شیاع محلی سند و مدرک بیاورید. باید پاسخ دهیم که مگر در 1200 سال قبل در کشور پهناور ایران آن زمان تحصیلات و سواد خواندن و نوشتن رایج بوده که سریع در جایی نام و مشخصات و نسل افراد با آن شرایطی که امام زادگان و نسل پیامبربا آن مواجه بودند، ثبت شود؟”
معاون سازمان اوقاف “شیاع محلی” را یکی از راههای تأیید و ثبت امام زادگان خوانده و افزوده است: “نام تمام بیش از 8 هزار امام زاده که در کشور الان وجود دارند در کتب انساب و منابع تاریخی نیامده است؛ البته همیشه این تشکیکات وجود دارد اما باید ما در برابر این شیاع محلی ادله ای محکم داشته باشیم. مگر سالروز شهادت حضرت زهرا در ایران به دو روایت و حتی در عراق به سه روایت نیست؟ این مسائل به دلیل شیوه های متفاوت ثبت تاریخی وجود دارد مثلا دو و سه را با یک دندانه اشتباه می گیرد و یا نه را هفت خوانده اند چون در زمان گذشته امکانات امروزی در ثبت وقایع نبوده است.”
او همچنین با بیان اینکه “مدعی جعلی بودن این امام زادگان باید دلیل و مدرک بیاورد” گفته: “ما می گوییم نسل اندر نسل آنجا می گویند امام زاده بوده است و حالا یک نفر بیاید بگوید که چنین چیزی نیست ادعای بدون مدرک که درست نیست. این مدعیان چه سندی در رد شیاع محلی دارند که قرنها و سالهاست بر وجود امام زاده بر آن مکانها تأکید دارند. از گذشته دور تا کنون این اماکن متبرکه بین مردم به امامزاده شهرت دارد. ما بر رد این چه دلیلی داریم که اقامه کنیم ولو اینکه در کتب تاریخی گذشته از آن ذکری نشده باشد؟”
ایران قطب امام زادگان
آمار متفاوتی درباره تعداد امام زاده ها در ایران وجود دارد اما به نظر می آید در اینکه تعداد آنها سال به سال افزایش پیدا می کند و برخی از آنها نیز جعلی هستند، تردیدی وجود ندارد.
تقی رضایار قائم مقام سازمان اوقاف و امور خیریه در مهرماه خبر داده بود که “وجود مقبره 10 هزار و 500 امامزاده و 33 پیامبر در کشور، ایران را به قطب امام زادگان در جهان تبدیل کرده است.”
او گفته بود که این تعداد امام زاده در 80 هزار و 50 بقعه مدفون هستند.
اما جنجالی ترین آمار در این حوزه به سخنانی باز می گردد که حسن ربیعی سخنگوی سازمان اوقاف و امور خیریه در مرداد ماه گذشته در مصاحبه با روزنامه شرق بیان کرده بود.
او گفته بود که تعداد امام زاده ها در سال ۹۰ نسبت به تعداد امامزاده ها در سال نخست انقلاب اسلامی، هفت برابر شده است.
او البته تعداد امام زاده های رسمی و مورد تایید سازمان اوقاف و امور خیریه را نزدیک به ۱۱ هزار اعلام کرده بود که دربیش از هشت هزار بقعه دفن شده‌اند.
به گفته سخنگوی سازمان اوقاف و امور خیریه، تمام این امام زاده ها، فرزندان و نوادگان خاندان پیامبر اسلام هستند و در سال ۸۹ بیش از صد میلیون نفر زائر به آنها مراجعه کرده‌اند.
به گفته سیف الله سهرابی مدیر کل اوقاف و امورخیریه استان مازندران، با شناسایی ۳۲ امامزاده جدید، تعداد امام زاده های این استان به ۱۰۶۲ رسیده است.
آقای سهرابی در اردیبهشت گذشته به خبرگزاری مهر گفت که مازندران هم اکنون از نظر تعداد امام زاده ها در کشور در جایگاه دوم قرار دارد؛ استان گیلان از این نظر جایگاه اول را دارد.
بر اساس گزارش های منتشر شده در رسانه های رسمی جمهوری اسلامی، یکی از دلایل افزایش تعداد امام زاده ها در کشور، “خواب نما” شدن برخی افراد است.
در سال های اخیر تعداد زیادی از افراد، عمدتا در مناطق محروم کشور، مدعی شده اند که فردی به خواب آنها آمده و از وجود محلی مقدس در روستا یا شهر محل سکونتشان خبر داده است.
بدین شکل بر اثر استقبال تعدادی از مردم، امام زاده جدیدی در آن محل تاسیس شده است. رسانه های ایران می گویند که مسئولان محلی و بخصوص روحانیون این مناطق معمولا مقاومتی در برابر تاسیس این امام زاده ها نشان نمی دهند و با سکوت خود زمینه اقبال به آنها را فراهم می آورند هرچند در پاره ای موارد هم وضعیت متفاوتی رخ داده است.
مدیرکل اوقاف استان گیلان که بر اساس آمار بیشترین آمار امام زاده را دارددر آذر ماه 1389 از تخریب 13 امام زاده جعلی در این استان خبر داد.
او گفت که پرونده 26 بقعه دیگر نیز در دست بررسی است.
حجت الاسلام سیدکاظم میرحسینی اشکوری پیش از آن و در خرداد 1387 هم از برداشتن ضریح نصب شده بر روی یک امام زاده قلابی در این استان و تبدیل آن به حسینیه خبر داده بود.
او محل دقیق این امام زاده قلابی را مشخص نکرده بود.
