حاشیه‌های پیاده‌روی محمدجواد ظریف و جان کری، قرار نیست به پایان برسد. اصول‌گرایان پس از چند روز انتقاد از اقدام ظریف، اکنون اقدام به احضار وی به مجلس کرده‌اند. هم‌زمان یک وب‌سایت نزدیک به اصلاح‌طلبان گفت‌وگوی محرمانه و ناگهانی سعید جلیلی و ویلیام برنز در جریان مذاکرات هسته‌ای را افشا کرده است.
بیست و یک تن از نمایندگان مجلس، ضمن سوال از ظریف،او را به مجلس احضار کرده‌اند. این نمایندگان در سوال خود از ظریف پرسیده‌اند: “ علت ۲ خطای دیپلماتیک شما در حاشیه مذاکرات اخیر چیست؟ چرا به نشانه اعتراض به توهین نشریه فرانسوی، سفر خود را به فرانسه لغو نکردید”؟
این نمایندگان خطاب به ظریف نوشته‌اند: “پیاده‌روی نمادین شما با وزیر امور خارجه آمریکا و سفر به کشور فرانسه آن هم در زمان هتاکی چندباره نشریه شارلی ابدو به مقدسات مسلمانان هیچ یک شایسته شأن وزیر خارجه ایران نبود”.
آنها افزوده‌اند: “شما بیش از همه از کارشکنی کشور استکباری آمریکا در روند مذاکرات هسته‌ای با خبر هستید و حتماً خاطرات زیاده‌خواهی‌های شیطان بزرگ را در طول مذاکرات بخصوص مذاکرات مسقط فراموش نکردید، پس نمی‌توان صمیمیتی میان وزرای خارجه، ایران و آمریکا متصور بود تا منتهی به پیاده‌روی در خیابان‌های ژنو شود”.
این بیست و یک نماینده مجلس - که عضو یا نزدیک به جبهه پایداری هستند - از ظریف پرسیده‌اند: “چرا به این رفتارهای خارج از عرف سفیر جمهوری اسلامی پایان نمی‌دهید و بدون حاشیه به پیشبرد اهداف والای انقلاب اسلامی در انجام مذاکره نمی‌پردازید”؟
طی هفته گذشته اصول‌گرایان بارها به انتقاد از ظریف پرداخته و اقدام او در پیاده‌روی با جان کری را نامناسب دانسته‌اند. از آن جمله کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران، در خطبه‌های نمازجمعه گفت: “مذاکره‌کنندگان غربی در مذاکرات با نخست‌وزیر صهیونیستی تماس می‌گیرند که «ما امنیت شما را تامین می‌کنیم»، اما در عین حال ما باید در انظار عمومی با اینها قدم بزنیم؟ این کار در شان دیپلماسی نظام اسلامی نیست و ملت ما این را نمی‌پسندد”.
اعتراض به پیاده‌روی ظریف و کری - که ۲۴ دی ماه و در شهر ژنو اتفاق افتاد - با سرمقاله حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان آغاز شد. او در سرمقاله این روزنامه نوشت: “هیات مذاکره‌کننده کشورمان می‌توانست و وظیفه داشت با اعتراض به اهانت کشورهای غربی که ۴ کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، اعضای اصلی گروه ۱+۵ هستند، از حضور در میز مذاکره خودداری کند و دستکم اینکه زمان آن را به بعد موکول کند که نکرد! مگر نه این که اساس تقابل قدرتهای غربی با ایران در هویت اسلامی انقلاب و کشورمان است؟ بنابراین ترک میز مذاکره و یا موکول‌کردن آن به زمانی دیگر با انگیزه دفاع از حریم رسول خدا(ص) و اعتراض علیه اهانت شرم‌آور به ساحت مقدس آن حضرت، کمترین انتظاری است که مردم این مرز و بوم و همه ملت‌های مسلمان از تیم مذاکره‌کننده کشورمان داشته‌اند”.
در جریان برگزاری تجمع مقابل سفارت فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام در نشریه شارلی‌ابدو، نیز این ماجرا مورد اشاره معترضان قرار گرفت. آنها شعارهایی علیه ظریف سر دادند و در بیانیه پایانی خود نوشتند: “در حالی که ملت شریف ایران منتظر برخورد قاطع دستگاه دیپلماسی کشورمان با دولت فرانسه بودند، جناب آقای ظریف وزیر خارجه دولت یازدهم در اقدامی نسنجیده و مغایر با اصول انقلاب اسلامی و حتی مغایر با اصول شناخته شده و مورد پذیرش دیپلماتیک، تنها دو روز پس از انتشار این کاریکاتورهای ننگین، به پاریس سفر کرده و با وزیر امورخارجه دولت فرانسه دیدار کرد”.
هم‌زمان احمد توکلی، از نمایندگان اصول‌گرای مجلس نیز در اعتراض به عمل‌کرد ظریف و دولت روحانی پرسیده بود : “آیا باید مقامات وزارت امور خارجه آن رفتار را انجام می‌دادند؟ رهبر انقلاب شما را فرزند انقلاب خواند و شما نیز باید اقدام متناسب انجام دهید. آیا آن اهانت به ساحت پیامبر یک «آخ» از سوی وزارت امور خارجه نمی‌خواست که شما آن سفر غیرخوشایند را انجام دادید”؟
محمدرضا نقدی، رییس سازمان بسیج مستضعفین، دیگر منتقد این پیاده‌روی بود که گفت: “بنده تا حالا سعی کرده ام در خصوص وزارت امور خارجه اظهار نظر نکنم تا موضع ایشان در مذاکرات را تضعیف نکرده باشم ولی بعضی اشتباهات، دیگر قابل تحمل نیست و به صراحت می گویم که آقای ظریف از چشم و نظرم افتاد”.
او قدم زدن با “وزیر خارجه خبیث آمریکا” در خیابان و نشان دادن صمیمیت با “دشمن بشریت” را حرکتی “کاملا غلط و ناپسند” دانسته و اضافه کرد: “قدم زدن ظریف با وزیر خارجه آمریکا زیر پا گذاشتن خون شهدا بود”.
در حالی که انتقادات از پیاده‌روی وزرای خارجه دو کشور افزایش یافته بود، روزنامه دولتی ایران با انتشار خبری، علت این پیاده‌روی را برخی ملاحظات امنیتی دانست. این روزنامه نوشته بود: “منابع آگاه و رسانه‌ها گفته‌اند این پیاده روی غیر مترقبه، ابتکاری برای گریز از امکان شُنودهای بین‌المللی بوده است. محدوده این پیاده‌روی در یکی از نقاط مرکزی شهر و در محدوده نسبتاً قدیمی و کم مساحت شهر است که از قضا از پرترددترین مناطق برای وسایل نقلیه عمومی و نیز عابران پیاده به شمار می‌آید.”
همچنین، محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، در پاسخ به خبرنگاری که درباره انتقادات مطرح شده درباره پیاده‌روی مزبور پرسیده بود کنایه زد: “مثلا اینکه چرا پیاده رفته‌اند و سوار ماشین نشده‌اند؟” او با تاکید براینکه “خیلی سخیف است که مباحثی همچون قدم زدن مطرح شود، و گفته شود این ناشی از دیپلماسی ضعیف است،” گفت: “عده‌ای چون می‌بینند مذاکرات با جدیت و قاطعیت دنبال می‌شود به این مسائل می‌پردازند. اما باید بدانند که این نوع واکنش‌ها جایی در بین مردم ندارد.”
محمدجواد ظریف نیز در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد: “به دلیل این که جلسه صریح و جدی داشتیم شاید نیاز بود که چند دقیقه ای بحث ها متوقف شود و به شکل دیگری ادامه یابد؛ این کارها در بحث های دیپلماسی خیلی طبیعی است؛ ژنو دو ایراد داشت، یکی اینکه هتل باغ و حیاطی نداشت و دیگر اینکه کوچه های کنار هتل که چند دقیقه ای در آن قدم زدیم پر از خبرنگار بود و آنها هم اینگونه سوژه ها و عکس ها را می پسندند.” او اضافه کرد: “پرداختن بیش از اندازه به این حواشی کمکی نمی کند؛ حرکتی که آنجا شد بدون حاشیه سازی بود و فقط به دلیل این بود که مذاکرات از حالت تنش آلودی که پیدا کرده بود، خارج شود تا بتوان با استفاده از هوای پاک مقداری فضای مذاکرات تغییر پیدا کند.”
ظریف در عین حال گفته بود: “فکر می کنم دوستانی که بیش از ظرفیت موضوع در این زمینه استفاده سیاسی می‌کنند اشکالی ندارد، ما آمادگی داریم که دوستان استفاده سیاسی کنند”.
