بهرام رفیعی
در پی اظهارات روز چهارشنبه علی رازینی، رییس دیوان عدالت اداری مبنی بر اینکه کسانی که مجوز آثارشان لغو شده است می توانند با ارایه شکایت درخواست غرامت و رسیدگی کنند، محمد حسین صفار هرندی گفت: ”وزارت ارشاد خسارت آثاری را که بعد از صدور مجوز تولید شده‌اند ولی بر حسب ضرورت‌هایی سپس لغو مجوز شده‌اند، پرداخت کرده است.“
صفار هرندی به خبرگزاری فارس گفت:” وزارت ارشاد اگر چیزی را مجوز داده باشد و بعداً بر حسب ضرورتی که ممکن است پیش بیاید آن مجوز را لغو کرده باشد، حتماً خسارتش را نیز می‌پردازد”.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت محمود احمدی نژاد درحالی چنین ادعایی را مطرح کرد که هیچ رقمی از پرداختی های وزارت ارشاد به صاحبان آثار توقیف شده را اعلام نکرده است.
رییس دیوان عدالت اداری روز چهارشنبه گذشته درباره لغو مجوزمحصولات فرهنگی از سوی وزارت ارشاد گفته بود: ”مردم انتظار ندارند دولت زیر عهد خود بزند، وفای به عهد امری است که همه‌ی حکومت‌ها اعم از عادل و ظالم به آن معتقدند. دادن مجوز هم یک عهد است که در موارد ضروری اگر نقض شد، باید ملتزم به جبران خسارت بود. این نه تنها در مورد محصولات فرهنگی؛ بلکه در همه‌ی زمینه‌ها مانند صدور پروانه‌ی ساختمان یا تولید محصولات غذایی و غیره مصداق دارد.”
این داستان ادامه دارد
از زمان روی کار آمدن محمد حسین صفار هرندی و تیم همراهش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون به گواه اظهارات خود شخص وزیر و مدیرانش و همچنین خبرهای خبرگزاری های رسمی داخل کشور، تاکنون تعداد زیادی اثر فرهنگی و هنری از کتاب و فیلم گرفته تا آثار موسیقی و نقاشی توقیف ویا مجوزانتشار آنها لغو شده و صاحبان آثار را دچار ضرر و زیان های معنوی و مادی کرده است.
سیاست توقیف و لغو مجوز آثاری که با هماهنگی و مجوز وزارت ارشاد ساخته یا تالیف شده اند درحالی از سوی مدیران صفار هرندی پی گیری می شود که هفته گذشته علی رازینی در گفت و گویی با ایسنا اعلام کرد: “کسانی که مجوز انتشار آثارشان توسط وزارت ارشاد و یا هر یک از نهاد های دولتی لغو شده است می توانند با ارایه شکایت درخواست رسیدگی و غرامت کنند.“
رییس دیوان عدالت اداری درباره لغو مجوز آثار فرهنگی و هنری از سوی وزارت ارشاد گفت: “ما باید به این قضیه نگاهی جامع داشته باشیم. اصل بر این است که وقتی به کسی مجوز دادیم، حرف‌مان را پس نگیریم؛ زیرا این امر موجب بی‌اعتمادی مردم به حکومت می‌شود. لازم است دقت‌های لازم پیش از صدور مجوز صورت گیرد تا این بی‌اعتمادی به وجود نیاید. اگر هم فردی بررسی ضعیف و غیردقیق در مورد صدور یک مجوز داشت، باید با این موارد برخورد شود و به عنوان تخلف اداری، فردی را که مجوز صادر کرده، مورد بازخواست قرار داد تا مشکلات به دوش مردم نیافتند؛ بنابراین در وهله‌ی اول باید موضوعات دقیق بررسی شود و از مجوزی که صادر شده، عدول نشود.“
علی رازینی همچنین با اشاره به اجبار قانونی پرداخت غرامت از سوی مرجع لغو کننده مجوز به ناشر یا مولف اثر گفت: ”باید برای شخصی که بر اساس مجوز صادره، اقدام به سرمایه‌گذاری کرده است، جبران خسارت شود. در مواردی ممکن است مجوزی صادر شده و حال یک استثنا یا ضرورت پیش آمده که باید از مجوز بازگشت. در این موارد نیز باید حداقل برای شخصی که بر اساس مجوز صادره اقدام به سرمایه‌گذاری کرده است، جبران خسارت شود تا ضرر به اشخاص وارد نشود؛ لذا باید رضایت فرد را جلب کرد. در این قبیل موارد اگر کسی به دستگاه قضایی مراجعه کند، حکم به ورود دادخواستش داده می‌شود؛ زیرا مجوز دادن و بعد جلو آن را گرفتن، با آن‌که از اول مجوزی صادر نشود، تفاوت دارد.“
این اظهارات رییس دیوان عدالت اداری در حالی مطرح شد که در یکی از جنجالی ترین لغو مجوزهای وزارت ارشاد در چند ماه اخیر، مجوز اکران و پخش فیلم “سنتوری” به کارگردانی داریوش مهرجویی لغو شد که هم کارگردان و هم تهیه کننده اثر را با ضرر و زیان قابل توجهی روبرو کرد. پس از آن وزارت ارشاد هیچ مسولیتی در قبال این فیلم را نپذیرفت و حتی وزیر ارشاد تاکید کرد که این فیلم هیچ وقت در جمهوری اسلامی ایران اکران یا پخش نخواهد شد.
وزیر ارشاد که در دوره سردبیریش در روزنامه کیهان یکی از نظریه پردازان تهاجم فرهنگی بود و بسیاری از پدیدآورندگان کتاب را به عنوان عامل دشمن معرفی کرد، از زمان روی کار آمدنش بارها اعلام کرده است که: ”نمی گذاریم به اسم هنر ارزشهای دینی را استحاله کنند”.
او همچنین بارها تاکید کرده است که: ”هر فعالیتی در حوزه فرهنگ و هنر راکه با ارزشهای انقلاب و نظام تعارضی داشته باشد متوقف می کنیم حتی اگر دارای مجوز باشد، مجوز آن را باطل می کنیم”.
صفار هرندی حتی روز گذشته نیزبا وجود اظهارات رییس دیوان عدالت اداری تاکید کرد که وزارت ارشاد کار خودش را می کند و گفت: ”ضرورت لغو مجوز آثار، ممکن است در آینده نیز پیش بیاید.“