سرانجام وعده سیداحمد خاتمی عضو هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری عملی شد و بین الاجلاس مجلس خبرگان رهبری پس از ۲۳ سال با غیبت محمدرضا مهدوی کنی رییس این مجلس و با سخنرانی محمد یزدی نایب رییس وی برگزار شد.خبرگزاری های داخلی اشاره ای به دیگر اعضای شرکت کننده در این اجلاس اضطراری نکرده اند.
سید احمد خاتمی پیش تر در گفتگویی با خبرگزاری فارس اعلام کرده بود: “نشستی با عنوان «بین‌الاجلاسین خبرگان رهبری» با هدف رفع مشکلات و پربارتر کردن دستورات اجلاس خبرگان به زودی برگزار می‌شود.” به گفته وی این نشست طبق یکی از مصوبات مجلس خبرگان رهبری، قرار بود در روز 21 تیر ماه برگزار شود.
وی گفته بود همانطور که از نام “بین‌الاجلاسین خبرگان رهبری” مشخص است این نشست بین دو اجلاس برگزار می‌شود و اعضای آن را روسای کمیسون‌ها، هیات رئیسه خبرگان و ۵ نفر از اعضای منتخب خبرگان رهبری تشکیل می‌دهند. عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری در آن گفتگو تاکید کرده بود که “هدف از این اجلاس فعال کردن، رفع مشکلات کمیسیون‌ها و البته پربارتر کردن دستورات اجلاس خبرگان که در شهریور ماه برگزار می‌شود است.”
گرچه احمد خاتمی به مصوبه خبرگان که براساس آن قرار بود بین الاجلاسین تشکیل شود اشاره نکرده بود اما براساس ماده ۱۹ آیین نامه اجرایی مجلس خبرگان رهبری “در مواردی که هیات رییسه لازم بداند یا ده نفر از اعضا کتبا پیشنهاد کنند اجلاسیه فوق العاده تشکیل می شود.”
محمد یزدی نایب رییس مجلس خبرگان رهبری و دبیر جامعه مدرسین و محققین حوزه علمیه قم اما به جای محمدرضا مهدوی کنی سخنران اصلی این نشست اضطراری بود. وی همان ابتدا به واژه “اضطراری” واکنش نشان داد و با بیان اینکه تعبیر اجلاس اضطراری صد در صد غلط است، یادآور شد: “این اجلاس یک روال و مصوبه قانونی است و هدف روشنی دارد و مسئولان داخلی و رؤسای کمیسیون‌ها بررسی‌های لازم را انجام می‌دهند. اجلاس خبرگان به عنوان مصوبه‌ای در مجلس خبرگان است که در فاصله دو اجلاس اصلی برگزار می‌شود؛ در این اجلاس تعدادی از رؤسای کمیسیون‌ها، هیات رئیسه و اشخاصی که مربوط به مسائل هستند، دعوت شده و مسائل بررسی می‌شود.”
محمد یزدی اما اشاره ای نکرد که این مصوبه قانونی در کدام نشست خبرگان تصویب شده است زیرا اجلاس آخر خبرگان که یازدهمین گردهمایی این مجلس در دوره چهاردم محسوب می شد در اسفندماه سال گذشته برگزار شد و هیچ خبری از مصوبه ای درباره بین الاجلاسین مطرح نشد.
وی در این نشست همچنین به غیبت سئوال برانگیز محمدرضا مهدوی کنی رییس مجلس خبرگان رهبری هم اشاره کرد: “آیت‌الله مهدوی کنی کاری برایشان پیش آمد و تشریف نمی‌آورند، مشکل خاصی نبوده و برنامه‌ای داشتند که قرار شد بنده به ایشان کمک کنم.”
محمد یزدی اما “تحریم ها” و “اختلاف سران” جمهوری اسلامی را به عنوان دو محور اصلی سخنان خود انتخاب کرد تا این نظر را تقویت کند که نشست اضطراری خبرگان حول همین دو موضوع تشکیل شده است.
یزدی افزوده: “مسئله بعدی تحریم‌ها و تأثیری است که بر روی گرانی، مشکلات مردمی، و دستگاه‌های تولیدکننده داشته و خواهد داشت. شکی نیست که دشمن از همان روزهای اول پیروزی انقلاب تاکنون از هر فرصتی برای برخورد با جمهوری اسلامی ایران استفاده کرده است و جمهوری اسلامی نیز تقابل مناسب را انجام داده و تاکنون در این زمینه موفق بوده است….این مشکلات و تحریم‌ها حل می‌شود و هیچ مشکلی که آنها تصور کنند ابزاری برای عقب‌نشینی جمهوری اسلامی است تصور صددرصد غلطی خواهد بود چرا که جمهوری اسلامی ایران به هیچ‌وجه از مواضع خود چه هسته‌ای و چه غیر هسته‌ای عقب‌نشینی نمی‌کند.”
اظهارات نایب رییس خبرگان در حالی بیان می شود که چند روز پیش خبرهایی در خصوص عقب نشینی ایران از مواضع هسته ای و پذیرفتن تعلیق اورانیوم 20 درصدی منتشر شده بود. از سوی دیگر در نظرسنجی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ۶۲ درصد ایرانیان به این گزینه رای داده بودند که ایران با چشم پوشی از غنی سازی اورانیوم در برابر لغو تدریجی تحریم ها از سوی غرب، به بحران هسته ای که چندسالی است مشکلات زیادی برای کشور ایجاد کرد خاتمه دهد.
اختلاف عمیق میان مسئولان جمهوری اسلامی که طی ماه های اخیر به اوج خود رسیده، دومین محور سخنان محمد یزدی در نشست اضطراری خبرگان رهبری یا همان بین الاجلاسین بود. وی با تایید این اختلافات اعلام کرد: “اختلاف نظر بین افراد طبیعی است اما در اهداف مشترک هیچ اختلاف‌نظری وجود ندارد و مسئولان عالیرتبه کشور روسای ۳ قوه و سازمان‌های وابسته به این قوا درصدد پیدا کردن راه‌حل‌هایی هستند تا بتوانند مقابله با تحریم ها را دقیق‌تر انجام داده و راه‌های توفیق را پیدا کنند.”
به گفته دبیر جامعه مدرسین و محققین حوزه علمیه قم اختلاف نظرهایی بین مقامات وجود دارد که باید با نشست و گفت‌وگو به توافق برسند تا آثار سویی وجود نداشته باشد. وی همچنین یادآور شد: “با مقایسه زمانی که بنده مسئولیت قضایی داشتم و جلسه ۳ قوه را برگزار می‌کردیم، متوجه می‌شوم که آقایان تصمیم جدی دارند تا کارهای مهم تری انجام دهند.”
اظهارات یزدی در حالی است که افزایش تورم و گرانی های بی سابقه پس از اعمال تحریم های نفتی و اجرای هدفمندی یارانه ها موجی از انتقادها به دولت و مجموعه نظام جمهوری اسلامی را در پی آورده است.
یزدی در عین حال اعلام کرد “ما باید این مطالب را برای مردم روشن کنیم که مقاومت نتایج خوبی دارد و تجربه گذشته نشان داده در این مرحله از مبارزه نیز پیروز هستیم. البته فشارهایی وجود دارد و جای تردیدی نیست که عوارضی نیز به همراه خواهد داشت اما ملت ایران با تحمل این عوارض در برابر اهداف ارزشمند عالی خود ایستاده و به آنها عادت کرده است.”
انتشار اظهارات یزدی در حالی است که براساس آیین نامه خبرگان رهبری مفاد مذاکرات و نتایج خبرگان رهبری “محرمانه”و ممنوع و محدود به موارد خاص است. آخرین نشست اضطراری خبرگان رهبری یا به تعبیر یزدی “بین الاجلاسین” ۲۳ سال پیش و پس از مرگ آیت الله روح الله خمینی رهبر سابق جمهوری اسلامی در ۱۴ خرداد سال ۱۳۶۸ برگزار شد و در پی آن سیدعلی خامنه ای به رهبری جمهوری اسلامی برگزیده شد.
هنوز هیچ کدام از اعضای خبرگان رهبری از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس سابق این نهاد حکومتی درباره نشست اضطراری خبرگان یا عدم حضور محمدرضا مهدوی کنی اظهار نظری نداشته اند. دوازدهمین نشست از دور چهارم خبرگان رهبری شهریورماه سال جاری برگزار می شود.
