در حالیکه وزارت بهداشت از حذف کامل برنامه کنترل جمعیت در کشور خبر داده، وزیر اسبق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نماینده فعلی مجلس به صراحت با دستور رهبر جمهوری اسلامی برای افزایش جمعیت در کشور مخالفت کرده و گفته با حذف قانون تنظیم خانواده “مشکلی حل نمی شود”.
مسعود پزشکیان که هم اکنون عضو کمیسیون بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است در گفت و گو با خبرگزاری مهر گفته است: “راه حل مشکل کنترل جمعیت کاهش یا افزایش جمعیت نیست”.
او تاکید کرده: “اگر نتوانیم بسترهای لازم را فراهم کنیم مادران تمایلی به بچه دار شدن نخواهند داشت.”
رهبر جمهوری اسلامی اوایل این ماه در سخنرانی خود در جمع مسئولان کشور، با انتقاد از سیاست کنترل جمعیت گفت که هرچند سیاست کنترل جمعیت، در اوایل دهه هفتاد بنا بر مصالحی صحیح بوده، اما ادامه آن در سالهای بعد خطا بوده است.
سیدعلی خامنه ای در سخنان خود که از رادیو و تلویزیون پخش شد تاکید کرد: “در سیاست تحدید نسل حتما باید تجدیدنظر بشود و همه مسئولان باید این فرهنگ سازی را بکنند در جامعه [تا] از این حالتی که امروز وجود دارد، یک بچه، دو بچه، خارج بکنند کشور را.”
وی افزود: “همان طور که یک وقتی امام فرمودند، رقم ۱۵۰ میلیون و ۲۰۰ میلیون را اول امام گفتند، و درست هم هست، باید برسیم به آن رقم ها.”
افزایش جمعیت با منویات رهبری
به دنبال این سخنان، عبدالرضا عزیزی،رئیس کمیسین اجتماعی مجلس گفت که برای تحقق توصیههای رهبر جمهوری اسلامی در باره افزایش جمعیت، این موضوع در دستور کار کمیسیون مجلس قرار میگیرد.
چند روز بعد وزیر بهداشت اعلام کرد که بودجه برنامه کنترل جمعیت کشور به کلی حذف شده و سیاست کنترل جمعیتی که در گذشته وجود داشت، دیگر اعتبار ندارد.
مرضیه وحید دستجردی در باره تغییرات در قوانین برای باروری بیشتر در ایران گفت: “تلاش کردیم قوانین را در جهت افزایش جمعیت اصلاح کنیم”.
او در این باره همچنین توضیح داد که در وزارت بهداشت محدودیت تا دو فرزند برداشته شده است.
وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه سیاست جمعیتی این وزارتخانه “در جهت سیاستهای کلی نظام و منویات مقام معظم رهبری” است افزود: “سیاست کنترل جمعیت به آن معنا که در گذشته بوده دیگر وجود ندارد.”
مادران نگران سرگردانی بچهها
اما مسعود پزشکیان که در دولت محمد خاتمی وزیر بهداشت بود در بخش دیگری از گفت و گوی خود درباره موانع افزایش زاد و ولد در کشور گفته است: “مادران ما نیاز دارند تا مطمئن شوند بچه هایی که به دنیا می آورند در جامعه سرگردان نمی شوند و از امکانات حداقلی برای رشد برخوردارند.”
نماینده تبریز در مجلس افزوده: “کسانی هستند که به ما مراجعه می کنند و بالای ۳۵ سال سن دارند و هنوز دنبال کار می گردند و ازدواج نکرده اند یا عقد کرده اند و نمی توانند زیر یک سقف بروند. کسانی هستند که ازدواج هم کردند اما به دلیل بی پولی از هم جدا شدند”.
او تاکید کرده: “وقتی بسترها فراهم شد انتظار رشد جمعیت منطقی است.”
به گفته پزشکیان، قانون تنظیم خانواده “باید اجرایی شود” و از یک مادر در مراحل بارداری و قبل و بعد آن پشتیبانی کند.
وزیر سابق بهداشت افزوده برای کسانی که “بچه هایشان را با مصیبت و مشقت بزرگ می کنند باید امکانات اشتغال و ازدواج فراهم باشد”.
او سپس با طرح این پرسش که امروز خیلی ها در سن ازدواج هستند اما آیا امکان ازدواج دارند؟ گفته است: “اگر این امکان فراهم شود خود به خود زاد ولد روی می دهد.”
پزشکیان تاکید کرده: “ما برای حمایت از مادران و خانواده ها به پول و امکانات نیاز داریم و تا بسترها فراهم نشود خانواده ها علاقه ای به داشتن فرزند ندارند.”
رهبر جمهوری اسلامی در امرداد سال گذشته هم در سخنانی در جمع مسئولین نظام گفته بود: “من معتقدم که کشور ما با امکاناتی که داریم، میتواند ۱۵۰ میلیون نفر جمعیت داشته باشد. هر اقدام و تدبیری که میخواهد برای متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از ۱۵۰ میلیون انجام بگیرد.”
او تاکید کرده بود: “جمعیت کشور ۷۵ میلیون نفر است اما من معتقد به کثرت جمعیتم.”
دفاع از موضوع رسیدن جمعیت ایران به ۱۵۰ میلیون نفر، پیش از آن از جانب محمود احمدی نژاد صورت گرفته بود، ولی تا قبل از اظهار نظر سال گذشته آیت الله خامنه ای، واضح نبود که مواضع رئیس جمهور در این زمینه، در راستای دیدگاه های سید علی خامنه ای است.
از ۷۵ میلیون تا حداقل ۱۵۰ میلیون
بر اساس نتیجه آخرین سرشماری عمومی در کشور که توسط مرکز آمار ایران انجام شده، جمعیت کشور در سال ۱۳۹۰ به ۷۵ میلیون و ۱۴۹ هزار و ۶۶۹ نفر رسیده است.
محمود احمدی نژاد مدتی پس از روی کار آمدن به عنوان رئیس جمهور، بر لزوم افزایش جمعیت کشور تاکید کرد.
او پنجشنبه نهم اردیبهشت ۱۳۸۹ در مراسم روز ملی شوراها در تهران گفت که اجرای شعار “دو بچه کافی است” به این معنا است که “۴۰ سال دیگر نامی از ملت ایران باقی نماند.”
او همچنین گفت: “کسی نمی تواند مردم را وادار به چیزی بکند، مردم می خواهند بچه دار شوند و خدا روزی را می دهد، عده ای با حرف های روشنفکری عزا گرفته اند.”
احمدی نژاد سیاست های کنترل جمعیت را “سیاستی غربی” توصیف کرد و با اشاره به اجرای “چشم بسته” این قانون از سوی عده ای در ایران گفت: “در این ارتباط قانون وضع کردند و گفتند که سه بچه را بیشتر بیمه نمی کنیم، در صورتی که نگاه و اعتقاد ما با آنها فرق می کند و معیارهای ما با آنها متفاوت است.”
او با تاکید بر اینکه ایران گنجایش ۱۵۰ میلیون نفر جمعیت را دارد، گفت: “در این ارتباط قانون وضع کردند و گفتند که سه بچه را بیشتر بیمه نمی کنیم، در صورتی که نگاه و اعتقاد ما با آنها فرق می کند و معیارهای ما با آنها متفاوت است.”
سیاست دولت محمود احمدی نژاد برای افزایش جمعیت کشور با واکنش منفی کارشناسان حوزه های مختلف روبرو شد که با اشاره به آمار بالای ناهنجاری های اقتصادی و اجتماعی موجود در کشور، اضافه شدن جمعیت را باعث افزایش این ناهنجاری های عنوان می کردند.