هم‌زمان با برگزاری گفت‌وگوهای هسته‌ای در ژنو، اصول‌گرایان انتقادات خود از تیم مذاکره کننده ودولت روحانی را شدت بخشیده‌اند. جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس،گفت که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی، بزرگترین منتقد مذاکرات هسته‌ای است و حسین شریعتمداری، نماینده رهبر ایران در موسسه کیهان، از محمدجواد ظریف بابت عدم ترک میز مذاکرات، انتقاد کرد.
کریمی‌قدوسی در یک سخن‌رانی در مشهد، گفت: “بزرگترین منتقد مذاکرات مقام معظم رهبری است”. به گفته این نماینده مجلس “ایشان در دیدار با سفرا مواضع خودشان مبنی بر اینکه شما اصرار داشتید که مذاکره کنید و گرنه به دولت‌های قبلی چنین اجازه‌ای داده نمی‌شد و با مذاکرات تنها تحریم‌ها افزایش یافته است را به صراحت تمام اعلام کرده‌اند”.
این برای چندمین بار است که این نماینده مجلس، خبر از مخالفت‌های آیت‌الله خامنه‌ای با مذاکرات هسته‌ای یا انتقادهای او به روند مذاکرات و توافق‌ها می‌دهد.
سخنانی که کریمی‌قدوسی از آیت‌الله خامنه‌ای نقل کرد، هیچ‌گاه توسط دفتر رهبر جمهوری‌اسلامی تایید یا تکذیب نشد؛ در حالی که این دفتر مقابل نقل‌قول‌هایی که از رهبر ایران می‌شود، در صورت عدم صحت، موضع‌گیری می‌کند.
با وجود انتقادهای اصول‌گرایان از مذاکرات هسته‌ای و سیاست خارجی دولت روحانی، آیت‌الله خامنه‌ای به شکل کلی از این سیاست‌ها حمایت کرده. او گرچه به طور مشخص درباره توافق‌های هسته‌ای اظهارنظر نکرده و تنها به ذکر این نکته اکتفا کرده که از مذاکرات حمایت می‌کند، اما تیم مذاکره‌کننده را “بچه‌های انقلاب” توصیف کرده است.
از آن جمله تیرماه گذشته، آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با هیات دولت گفته بود که وی “از همه توانش برای کمک به دولت استفاده می‌کند و به مسوولان بلندپایه آن اعتماد دارد”، هم‌چنان که “به تیم مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که آن‌ها به دست‌اندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت ملت ایران، راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد”.
هم‌زمان حسین شریعتمداری، نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در موسسه کیهان، در سرمقاله این روزنامه نوشت: “هیات مذاکره‌کننده کشورمان می‌توانست و وظیفه داشت با اعتراض به اهانت کشورهای غربی که ۴ کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، اعضای اصلی گروه ۱+۵ هستند، از حضور در میز مذاکره خودداری کند و دستکم این که زمان آن را به بعد موکول کند که نکرد! مگر نه این که اساس تقابل قدرتهای غربی با ایران در هویت اسلامی انقلاب و کشورمان است؟ بنابراین ترک میز مذاکره و یا موکول‌کردن آن به زمانی دیگر با انگیزه دفاع از حریم رسول خدا(ص) و اعتراض علیه اهانت شرم‌آور به ساحت مقدس آن حضرت، کمترین انتظاری است که مردم این مرز و بوم و همه ملت‌های مسلمان از تیم مذاکره‌کننده کشورمان داشته‌اند”.
شریعتمداری همچنین با اشاره به پیاده‌روی ظریف و کری در ژنو، اقدام‌های ظریف در ژنو را “ناپختگی” و قدم زدن او با جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا، را “اقدامی تعجب‌آور و برخلاف عرف شناخته شده و فرموله دیپلماتیک” توصیف کرد.
او نوشت: “این اقدام آقای ظریف که خبر آن در سطح گسترده‌ای منتشر شد، زیر این عنوان قابل تعریف است که اولا؛ برخلاف نگاه رسمی و منطقی جمهوری اسلامی ایران که آمریکا را دشمن خونریز و غارتگر می‌داند و برای آن هزاران سند غیرقابل تردید ارائه می‌کند، آقای ظریف نگاهی دیگر دارد و با قدم زدن در کنار جان کری و بیرون از محل مذاکرات، در پی اعلام تفاوت نظر خود با دیدگاه رسما اعلام شده جمهوری اسلامی ایران است که البته می‌دانیم ایشان چنین منظوری نداشته است”.
بحث مذاکره و رابطه با آمریکا، همواره،در حوزه تصمیم‌گیری‌های رهبر جمهوری‌اسلامی قرار دارد. او طی سال‌های گذشته منتقد مذاکره با آمریکا بوده و کمتر اجازه این کار را داده است.
او مردادماه امسال در دیدار با سفیران و مدیران وزارت امورخارجه، مذاکره با آمریکا را رد و گفت‌وگوهای جمهوری‌اسلامی با این کشور در موارد خاص را نیز بی‌فایده توصیف کرد.
او گفته بود: “در زمینه ادامه مذاکرات هسته ای، [گفت و گو با آمریکا را] منع نمی کنیم و کاری که دکتر ظریف و دوستانشان شروع کردند و تا امروز هم خوب پیش رفتند دنبال می شود اما این، یک تجربه ذی‌قیمت دیگر برای همه بود که متوجه شویم نشست و برخاست و حرف زدن با آمریکایی ها، مطلقا تاثیری در کم کردن دشمنی آن‌ها ندارد و بدون فایده است”.
رهبر جمهوری‌اسلامی پس از سفر حسن روحانی به نیویورک و گفت‌وگوی تلفنی وی با باراک اوباما نیز گفته بود: “ما از تحرک دیپلماسی دولت حمایت می‌کنیم و به تلاش دیپلماسی اهمیت می‌دهیم و از آنچه در سفر اخیر بود حمایت می‌کنیم. البته برخی از آنچه در سفر نیویورک پیش آمد به نظر ما بجا نبود، لکن ما به هیات دیپلماسی دولت عزیزمان خوشبین هستیم ولی به آمریکایی‌ها بدبین‌ایم”.
آیت‌الله خامنه‌ای زمانی نیز مدعی شده بود که “در گذشته میان مسوولان ما و مسئولان آمریکا هیچ ارتباطی نبود”، اما پس از روی کار آمدن دولت روحانی و به دلیل “مسایل حساس هسته ای و تجربه ای که مطرح شد انجام بشود، بنا شد مسئولان تا سطح وزارت خارجه تماس ها، نشست ها و مذاکراتی داشته باشند”، گرچه به گفته‌ی وی از این مذاکرات “نه تنها فایده‌ای عاید نشد بلکه لحن آمریکایی ها تندتر و اهانت آمیزتر شد و توقعات طلبکارانه بیشتری را در جلسات مذاکرات و در تریبون های عمومی بیان کردند”.
سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی درباره عدم ارتباط با آمریکا در حالی بیان می‌شود که پیش از این برخی مسوولان جمهوری‌اسلامی و همچنین یک سایت نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بودند که ایران و آمریکا پیش از روی کار آمدن دولت روحانی، نشست‌های محرمانه‌ای با یک‌دیگر داشته‌اند.
علی‌اکبر صالحی، وزیر امورخارجه دولت احمدی‌نژاد، در گفت‌وگویی با شبکه العالم، گفته بود که برخی از مسوولان دولت احمدی‌نژاد معتقد بودند که باید با آمریکا به شکل مستقیم و دوجانبه مذاکره شود.
به گفته صالحی پس از آن، وی به عنوان وزیر امورخارجه‌ی وقت با رهبر جمهوری اسلامی در این باره گفت‌وگو کرده و رهبر جمهوری‌اسلامی به او گفته که “به آمریکایی‌ها نمی‌شود اعتماد کرد… آن‌ها عهدشکنی می‌کنند، نقض پیمان می‌کنند و قابل اعتماد نیستند و حسن نیت ندارند”.
صالحی گفته بود که ایت‌الله خامنه‌ای در نهایت به او گفته بود: “اشکالی ندارد، بروید و این کار [مذاکره با آمریکا] را انجام دهید، اما بدانید که این اتمام حجت خواهد بود. ما بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت و به مردم خودمان اعلام خواهیم کرد که از هر فرصتی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز این موضوع در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت استفاده می‌کنیم و بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت که آن‌ها با افکار عمومی بازی نکنند”.
همان زمان سایت ایران هسته‌ای، نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بود که برای مذاکره میان جمهوری‌اسلامی و آمریکا چهار شرط از سوی آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شده بود و عدم حضور وزیر امورخارجه در مذاکرات و همچنین نتایج ملموس در کوتاه‌مدت، از جمله شرط‌های او بوده است.
