برنامه هسته ای ایران بار دیگر هفته آینده، با گزارش آژانس بین المللی انرژی هسته ای سازمان ملل در باره شواهدی بر تلاش های تهران برای توسعه فعالیت های نظامی هسته ای، در صدر اخبار قرار خواهد گرفت.
بحران برنامه هسته ای ایران از اکتبر سال 2009، پس از اینکه کوشش بین المللی برای تعویض اورانیوم غنی شده ایران شکست خورد، از عناوین خبری حذف شد، ولی به نظر می رسد گزارش جدید آژانس، که هفته آینده در وین ارائه خواهد شد، دوباره مساله برنامه هسته ای تهران را در اخبار قرار خواهد داد.
برخی از متخصصین مسائل هسته ای بین المللی می گویند این امر امکان اعمال تحریم های بین المللی بیشتر علیه ایران و نیز حمله نظامی به رهبری اسرائیل و آمریکا علیه تاسیسات هسته ای این کشور را افزایش داده است.
یک دیپلمات غربی که به شرط ناشناس ماندن سخن گفت، می گوید: “آژانس بین المللی انرژی هسته ای اطلاعات جدیدی در مورد برنامه های تهران ارائه می دهد و لحن آن به نحو آشکاری خشن تر شده است.” وی گفت اگر شواهد ارائه شده قابل اثبات باشد “باید اقدامات خیلی جدی تری در مورد ایران انجام شود.”
این گزارش آژانس، که توسط یوکیا آمانو، دبیر کل این سازمان تهیه شده، نوعی “ارزیابی” از برنامه ها، آزمایشات و تولیدات ایران است که در مجموع نشان می دهد که این فعالیت ها هیچ هدف دیگری جز تولید و ساخت سلاح هسته ای نمی تواند داشته باشند.
در این گزارش که پیش از نشست حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای در 17 و 18 نوامبر ارائه می شود، جزئیات تحقیقات ایران در فیزیک هسته ای و آزمایشاتی با استفاده از “دئوتراید اورانیوم” توضیح داده شده است؛ فعالیت هایی که به گفته متخصصین هسته ای مقدمات تولید بمب هسته ای به شمار می آیند و هیچ گونه کاربرد مدنی یا پزشکی ندارد.
قدرت های غربی همواره تاکید کرده اند که برنامه هسته ای ایران پوششی برای تولید بمب هسته ای است. مقامات ایران این امر را انکار می کنند و می گویند فعالیت های آنان صرفا برای مقاصد صلح آمیز صورت می گیرد.
محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران هفته گذشته به شبکه سی ان ان آمریکا گفت دوره تولید سلاح های کشتار جمعی سپری شده است و کشورهایی که به دنبال تولید آن هستند از نظر “سیاسی عقب مانده” هستند.
متخصصین می گویند یکی دیگر از مواردی که باید بدان توجه کرد این است که ایران این آزمایشات را در چه زمانی انجام داده است . ممکن است اطلاعات نشان دهد که چنین آزمایشاتی صورت گرفته ولی مربوط به دوره های قبل بوده است و نتوان ثابت کرد که این نوع فعالیت ها ادامه یافته باشد.
چنین امری به افزایش تنش میان غرب و ایران خواهد انجامید.
در سال 2007 گزارش سازمان امنیت ملی آمریکا نشان داد که ایران فعالیت تولید بمب هسته ای خود را در سال 2003 متوقف کرده ، ولی در همان زمان کشورهای اروپایی، از جمله بریتانیا موضوع را به نحو دیگری نگاه می کردند و متوجه شدند ایران آزمایشات نظامی خود را در سال 2004 به مکانی مخفی انتقال داده است.
با این وجود آمریکا و اروپا هر یک جداگانه تحریم های اقتصادی را علیه ایران اعمال کرده اند و اکنون نیز کنگره آمریکا درحال بررسی تحریم بانک مرکزی ایران است.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، درحاشیه نشست سران کشورهای جی-20 گفت امیدوار است ایران به تعهدات خود در چهار چوب پیمان منع توسعه سلاح های هسته ای عمل کند.
اوباما گفت: “آژانس بین المللی انرژی هسته ای گزارشی را در مورد برنامه هسته ای ایران منتشر خواهد کرد، و سارکوزی و من مصمم هستیم تا ایران را وادار کنیم به تعهدات بین المللی خود عمل کند.”