شیرین کریمی
وزیر دفاع فرانسه گفت که در مورد سلاح هسته ای ایران مدرک دارد؛ سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم این سخنان را لفاظی خواند و به این ترتیب مناسبات دو کشور که بعد از انتخاب رئیس جمهورجدید فرانسه بر سر مساله هسته ای بحرانی شده است، وارد مرحله تازه ای شد.
فرانسه که بعد از انتخاب نیکولای سرکوزی به ریاست جمهوری در کنار آمریکا قرار گرفته، معتقد است جمهوری اسلامی انرژی هسته ای را برای مقاصد نظامی می خواهد و دستکم یک بار اقدام نظامی را برای جلوگیری از این امر ضروری اعلام کرده است.
البته موضعگیری دولت جدید فرانسه در برابر مساله هسته ای ایران، حتی پیش از انتخابات ریاست جمهوری آغاز شده بود. در آن زمان به نوشته هفته نامه اکونومیست “ژاک شیراک در آخرین ماه زمامداری خود کمابیش این نظر را مطرح کرد که شاید در مجموع دستیابی ایران به بمب اتمی چندان هم خطرناک نباشد”. نظری که آقای سارکوزی که در همان هنگام در واشنگتن بسر می برد آن را “هراس آور” توصیف کرد و با حمایت از موضع جورج بوش، گفت که ”برای جلوگیری از دستیابی ایران به اسلحه اتمی باید تمامی گزینه ها را در نظر داشت.“
در دوران مبارزات انتخاباتی فرانسه هر چهارنامزد اصلی در باره مساله هسته ای جمهوری اسلامی موضع گیری کردند. در میان کاندیداها، لوپن نماینده جناح راست افراطی فرانسه که به پیروی از نظریات فاشیستی متهم است، تنها موافق جمهوری اسلامی بود و سه نامزد دیگر نظر متفاوتی داشتند.
در آن دوران به نوشته خبرگزاری فرانسه “آقای سارکوزی تحریم های شدیدتر علیه ایران را، حتی بدون پشتیبانی سازمان ملل، رد” نکرد، و در عین حال هشدار داد که “اقدام نظامی علیه برنامه هسته ای ایران ممکن است عواقب جدی برای این منطقه به همراه داشته باشد. سگولن رویال، کاندیدای دیگر ریاست جمهوری فرانسه از حزب سوسیالیست ها و فرانسوا بایرو، از حزب میانه، با این نقطه نظر” موافق بودند.
بعد از انتخابات
موضع گیری نیکولا سر کوزی بعد از انتخاب به ریاست جمهوری تندتر شد و اولین بار در سخنان کوشنر، وزیر خارجه اش انعکاس یافت.او گفت: “در مورد ایران باید برای بدترین وضعیت آمادگی داشت و بدترین وضعیت، جنگ است.” موضعی که به نوشته رویترز از “از اظهارات جورج بوش نیز تند و تیزتر بود.” و خبرگزاری دولتی ایران در مورد آن چنین اظهار نظر کرد: “مستاجران جدید کاخ الیزه می خواهند بنایی با معماری کاخ سفید بنا کنند.“
این اظهار نظر با واکنش احزاب دیگر فرانسه روبه رو شد و حتی کار به لزوم بررسی این مسئله در پارلمان این کشور کشید؛ بعد از آن بود که رئیس جمهوری فرانسه در سخنان خوداندکی سیاست وزیر خارجه اش را تعدیل کرد، با این وجود سیاست فرانسه در قبال مساله هسته ای جمهوری اسلامی سختگیرانه باقی ماند وبه این شکل در گزارش اکونومیست انعکاس یافت: “نیکولا سارکوزی، رییس جمهور جدید فرانسه، در مقایسه با سلف خود، ژاک شیراک، همواره از اتخاذ موضعی سختگیرانه تر در برابر ایران و نزدیکی بیشتر به دیدگاه آمریکا حمایت کرده است.“
بر اساس همین سیاست بود که “آقای سارکوزی با صراحت گفت می خواهد از قرار گرفتن در وضعیت انتخاب بین «بمب ایرانی یا بمباران ایران» اجتناب ورزد.” و “آقای کوشنر در صدد تشدید فشار بر ایران « فعالیت در اتحادیه اروپا برای تحریم ایران» را آغاز کرد”. فرانسویان، همزمان “با فعالیت در چارچوب اقدامات سازمان ملل، برای وضع تحریم هایی فراتر از تحریم های سازمان ملل علیه ایران، بر اتحادیه اروپا فشار وارد کردند با این هدف که کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم مانند آمریکا، شرکت های خود، از جمله بانک های اروپایی را از معامله با ایران منع کنند.“
در همین راستا برنار کوشنر، وزیر امورخارجه فرانسه در نامه ای به وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا خواهان تشدید تحریم های “مالی و اقتصادی” ایران شد. او در نامه خود نوشت: “در آغاز ما می توانیم برخی موسسات مانند بخش بانکی و افراد را به لیست کسانی که توسط اتحادیه اروپا اموال و دارایی هایشان مسدود می شود، اضافه کنیم، همچنین می توان ممنوعیت صدور ویزا [برای مقام های ایران] را نیز افزود.“
دور تازه
جنگ سرد چند ماهه ایران و فرانسه روز دوشنبه وارد مرحله تازه ای شد. هروه مورن، وزیر دفاع فرانسه که در ریاض سخن می گفت، با رد اظهارات محمد البرادعی درباره نظامی نبودن برنامه اتمی ایران گفت: “فرانسه مدارکی دارد که خلاف نظر آقای البرادعی است.”
وزیر دفاع فرانسه با اشاره به سخنان محمد البرادعی افزود: “اگر سخنان البرادعی درست است، پس دلیلی وجود ندارد که مقامات ایران در خواست بازرسی از تاسیسات اتمی ایران را رد کنند.”
آقای مورن ادامه داد: “این تعجب آور است که ایران از بازرسی ها جلوگیری کند، اگر واقعا فعالیت های اتمی این کشور تنها برای مصارف صلح جویانه است.”
سیدمحمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم درواکنش به اظهارات وزیر دفاع فرانسه گفت: “اظهارات وزیردفاع فرانسه درریاض و ابوظبی تکرار سخنان غیرمسوولانه‌ای است که وی دو ماه پیش در دوحه بیان کرده بود. ادعاهای واهی با هدف القای شبهه و تردید در فضای امنیت و ثبات خلیج فارس و مرعوب ساختن کشورهای منطقه برای مقاصد تجاری و فروش سلاح و گسترش مسابقه تسلیحاتی صورت می‌گیرد.“