توافق دولت و تلگرام؛ پایان پیام‌رسانی در ایران؟

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» "نمی‌توانیم مانع فعالیت در شبکه‌های اجتماعی شویم"

بر اساس گزارش‌های رسمی از ایران پس از صحبت‌های محمود واعظی وزیر ارتباطات مبنی بر مکاتبه با مدیران شرکت پیام رسان تلگرام برای فیلتر کردن آنچه “کانال‌های مستهجن” در این شبکه خوانده شده، تلگرام دسترسی کاربران ایرانی به برخی از این کانال‌ها را مسدود کرده است.

مدیر تلگرام نیز با انتشار پیامی ادعای دو هفته پیش خود در مورد مسدود شدن تلگرام در ایران را نادقیق خوانده و از این بابت رسما از جمهوری اسلامی “عذرخواهی” کرده است.

روز چهارشنبه، ۱۳ آبان‌ماه، کاربرانی که از ایران قصد ورود به برخی کانال‌های تلگرام را داشتند با این پیام روبرو شدند: “متاسفیم، دسترسی به این کانال به دلیل محدودیت‌های کشور شما امکان‌پذیر نیست.”

نیما اکبرپور، گزارشگر بی‌بی‌سی فارسی در توییتر از آقای پاول دوروف، مدیر تلگرام از معنای این پیام پرسید. آقای دوروف در پاسخ گفته که تلگرام کانال‌های پورنو را در داخل و خارج ایران مسدود کرده است.

چند هفته پیش بعد از فیلتر شدن موقت تلگرام، پاول دوروف گفته بود که درخواست ایران برای همکاری در زمینه “جاسوسی از شهروندان” این کشور را رد کرده‌ است. او در توییتر خود از این موضوع به عنوان دلیل “فیلتر شدن” تلگرام در ایران یاد کرده بود.

اما موسس تلگرام حالا در پیام جدید خود می‌گوید مقامات جمهوری اسلامی ارسال پیام را انکار کرده و گفته‌اند ایمیل‌هایی که با مضمون درخواست محدودیت به تلگرام رسیده جعلی هستند.

 وزارت ارتباطات ۲۸ مهرماه اعلام کرد که آنها اقدامی برای فیلترینگ انجام نداده‌اند. با این حال همان روز سایت “گرداب”، وابسته به مرکزی بررسی جرائم سازمان‌یافته، در مورد برخی امکانات در “تلگرام”، هشدار داد.

در واکنش به اخبار مربوط به فیلترینگ شبکه تلگرام روز چهارشنبه، ۱۳ آبان ماه، حسین نوش‌آبادی، معاون حقوقی وزیر ارشاد گفت: “فیلتر کردن نرم‌افزار پیام‌رسان تلگرام راه‌حل نیست و ما نمی‌توانیم مانع فعالیت شبکه‌های اجتماعی شویم.”

او صراحتا این تصور که با فیلترینگ می توان مانع فعالیت شبکه‌های اجتماعی شد را “اشتباه” توصیف کرده و گفته: “اگر بخواهیم یک شبکه‌ای را فیلتر کنیم شبکه‌های دیگری در کنار آن وجود دارند. بنابراین آن افرادی که فکر می‌کنند می‌توان با فیلتر کردن تلگرام جلوی شبکه‌های اجتماعی را گرفت در اشتباه هستند.”

به گفته این سخنگوی وزارت ارشاد«فیلتر و عدم تلگرام یک تصمیم جمعی است و این وزارتخانه هیچ گونه درخواستی مبنی بر فیلتر این نرم افزار پیام رسان را ارائه نداده است.»

 

” تلگرام دیگر یک پیام‌رسان امن نیست”

هفته گذشته قرار بود کارگروه فیلترینگ در ایران با دستور کار ایجاد فیلتر برای تلگرام جلسه‌ای برگزار کند اما به علت به حد نصاب نرسیدن اعضا این جلسه برگزار نشد.

روز چهارشنبه، ۱۳ آبان‌ماه برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی ادامه استفاده از این اپلیکیشن محبوب را مورد سئوال قرار دادند. برخی از کارشناسان وب نیز در صفحات توییتر خود به مخاطبان خود گفته‌اند از نظر آنها تلگرام دیگر یک پیام‌رسان امن نیست.

برخی از این ناظران سایبری از احتمال رواج پیام رسان جدیدی به نام سیگنال در ایران خبر داده‌اند. دسترسی به شبکه ارتباطی تلگرام که نسبت به سایر شبکه‌ها سرویس‌های مناسب‌تری به کاربران ارائه می‌داد طی چند ماه گذشته در ایران با اختلالاتی روبرو و شایعه‌هایی هم در مورد احتمال مسدود شدن آن بین گروهی از کاربران منتشر شد.

این شبکه به ویژه بعد از محدودیت‌ها و اختلالات شبکه وایبر به یکی از محبوب‌ترین شبکه‌های ارتباطی برای تبادل پیام در ایران تبدیل شد. تلگرام در ایران فیلتر نیست و امکاناتی نظیر انتقال فایل‌های تصویری بدون کاستن از کیفیت و سرعت جابه جایی آنها را به کاربران ارائه می‌کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم بیش از یک پنجم ترافیک سرورهای شبکه تلگرام در دست کاربران ایرانی‌ است.

محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به صورت رسمی گفته است که ۱۳ تا ۱۴ میلیون نفر در ایران از اپلیکیشن پیام‌رسانی تلگرام استفاده می‌کنند.

پیشتر کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران به نقل از یک منبع آگاه گزارش کرده بود که شرکت تلگرام در پی درخواست مقامات ایرانی دسترسی برخی کاربران این شبکه پیام‌رسان را محدود کرده است.