صدا♦ چهارفصل

نویسنده
بهرام تقوی

صدای خشن، خش دار و با صلابتی دارد که بارها روی چهره بازیگران مشهور خارجی و ایرانی شنیده اید. متولد ‏‏1320 است و از جوانی شروع به گویندگی کرده است. تجربه چهار دهه گویندگی از او مدیردوبلاژ و دوبلوری توانا ‏ساخته که دقت و ظرافت از ویژگی های کار اوست. نصرالله(ناصر) مدقالچی مردی است که بسیاری از فیلم ها، کارتون ‏ها یا سریال ها بدون صدای او آنی نمی شد که اینک هست… ‏

metghalchib.jpg

گفت و گو با نصرالله مدقالچی

‎ ‎ژان والژان را دوست دارم‎ ‎

در یکی از مصاحبه هایتان درمورد اورسن ولز و توانایی های او درمورد دوبله گفته بودید. چرا برخی از ‏گویندگان تا به این حد می توانند تاثیرگذار باشند و برخی کمتر؟

بله.همان طور که در آن مصاحبه هم گفتم اورسن ولز به گونه ای نقش ها را قرائت می کرد که مخاطب را دچار توهم ‏واقعی بودن موجود فضایی می کرد. این شیوه دوبلوری به تلاش و زحمت خود شخص بستگی دارد.عده ای در کار ‏دوبله فقط از صدایی که خداوند در اختیارشان قرار داده استفاده می کنند،عده ای هم که ماندگارترند علاوه بر صدا روی ‏تکنیک های خود تاکید می کنند و آن را پرورش می دهند.‏

این تکنیک ها مستلزم چه نوع تمرین هایی است؟

شناخت فرد بر روی صدای خود و قدرت مانور صدا مهم ترین است.هیچ کسی به غیر از خود دوبلور نمی تواند به او ‏آموزش دهد که مثلا خوب بخواند یا بد. البته وام گیری از آموزش های دیگران بسیار حیاتی است اما مهم ترین قسمت ‏تلاش خود شما به عنوان دوبلور تاثیرگذار است.‏

فاصله دوبلورها با گویندگان صرف خبری چقدر است؟

خب این دو با یکدیگر فرق دارند. گوینده خبر باید تسلط کافی را برروی خط و مرزهایی که برایش قائل شده اند داشته ‏باشد.همچنین دارای صدای گرم و خوبی هم باشند. ولی دوبلورها باید برروی صدای خود مطالعه و زوایا و قسمت های ‏تاریک صدای خود را کشف و بروز کند.‏

تا به حال برایتان پیش آمده که مثلا از دوبله فیلم یا مجموعه ای پشیمان شده باشید؟

بله. بارها این اتفاق افتاده و آنها را جزو تجارب خود قرار داده ام و تمام تلاشم این بوده که بار دیگری رخ ندهد.به ‏هرحال هر انسانی در کار خود دچار اشتباهاتی می شود که همین ها باعث پیشرفت می شود.اصلا اشتباه است که ‏پیشرفت می آورد به دلیل اینکه در آن دچار کشف و تحول می شوی.‏

مهم ترین نقش هایی که به نظر خودتان دوبله کردید چه بودند؟

نقش ژان والژان را بسیار دوست دارم. با تمام روحم آن را دوبله می کردم و تاثیرات زیادی را تا مدت ها برروی رفتار ‏و گفتار من گذاشته بودید.‏

پس دوبله یک فیلم و یا سریال می تواند بر زندگی شخصی دوبلور هم تاثیرگذار باشد؟

البته. به شرط آنکه نقش خوب باشد. بازیگر آن را به خوبی اجرا کرده باشد و مهم تر از همه اینکه تو به عنوان دوبلور ‏آن را دوست داشته باشی. آن وقت است که با تمام سلول های بدنت به ایفای آن می پردازی و از کنار مسائل آن به ‏راحتی نمی گذری.‏

یکی از ویژگی های دوبلورهای بزرگی چون شما توجه به ریزه پردازی های یک شخصیت است. با این ‏حرف موافقید؟

این درمورد همه کارها و هنرها مصداق دارد. وقتی یک فیلم یا تئاتر بر شما تاثیر می گذارد به آن خوب فکر می کنید.به ‏چه چیزی از آن می اندیشید؟مجموع و کلیت را که به خاطر دارید.اما این ریزه کاری های بازیگر و کارگردان آن است ‏که در ذهن تان جای گرفته و برایتان لذت آور است. دوبله هم همین است.درعین اینکه باید به تصمیمات مدیر دوبلاژ ‏توجه کنی باید ویژگی های رفتاری نقش را هم درک کنی.شاید در برخی موارد کارگردان خارجی نکته ای را برای ‏فرهنگ ایرانی ننوشته و نساخته باشد.اینجاست که با هماهنگی می توانی دخل و تصرف کنی و آن را به فرهنگ و ‏قومیت خودت نزدیک تر کنی. البته این نباید به مجموعه اثر صدمه وارد کند.اگر کار به آن مرحله برسد وقت شکست ‏توست.باید باهوش باشی.‏

نکته همین جاست.برخی از دوبلورهای محترم با وارد ساختن جملات یا کلماتی که به شدت ایرانی است ‏کلیت فیلم را زیر سوال می برند.

نه. این کار دوبلور نیست.اینجاست که باید به سراغ مدیر دوبلاژ رفت و از او توضیح خواست. دوبلور فقط اجرا کننده و ‏گهگاه پیشنهاد دهنده است.او نمی تواند سر خود کلمه ای را به اثر اضافه کند.‏

برای نقشی که دوبله می کنید مطالعه هم می کنید؟

بله.البته خیلی ها هم این کار را نمی کنند و کار را در استودیو ضبط تمام می کنند ولی تجربه نشان داده است که آنهایی ‏که این کار را می کنند راحت تر به نقش می رسند و دوبله برایشان همچون زندگی در جای دیگران می شد.‏

به نظرتان مناسب ترین سن برای کسانی که علاقمند به دوبله هستند چه وقتی است؟

‏20سال به بالا در این هنر درک بیشتری می توانند داشته باشند.‏

خودتان از چند سالگی کارتان را شروع کردید؟

‏17سالگی(می خندد)‏