توافقنامه امنیتی عراق و احتمال بمباران ایران

نویسنده


دیوید اچ یانگ

در مذاکرات بین المللی مباحث بنیادی مشخصی وجود دارد که به آسانی نمی توان آن را تغییر داد، حتی اگر این ‏مذاکرات سیاسی توسط رئیس جمهور آینده آمریکا، باراک اوباما، اداره شود.‏

در پنج سال گذشته، ایران و آمریکا برای بدست گرفتن قدرت در عراق یکدیگر را گول زده اند و هر از گاهی برای ‏تغییر دادن شیعیان عراق به آن شکلی که خودشان می خواهند و امتیاز گرفتن از این موضوع، با یکدیگر مذاکره کرده ‏اند.‏

زمانی که مسئله تولید سلاح اتمی توسط ایران، باعث بوجود آمدن نگرانی های بین المللی شد، آمریکا به امید اینکه بتواند ‏به محض اینکه وضعیت عراق تثبیت شد- که در ماه های اخیر هم این روند پیشرفت زیادی کرده است، از عهده این ‏موضوع بر بیاید گفتگو درباره برنامه اتمی را کنار گذاشت.‏

اما دو مشکل جدید حمله آمریکا به برنامه های اتمی ایران را تهدید می کند. اولین مشکل این است که رئیس جمهور ‏منتخب آمریکا، باراک اوباما، بارها وعده داده است که همه نیروهای آمریکایی در عراق را تا تابستان 2010 از این ‏کشور خارج می کند و دوم توافقتنامه امنیتی است که هفته گذشته بعد از ماه ها کشمکش توسط دولت و پارلمان عراق به ‏تصویب رسید.طبق این توافقنامه همه نیروهای نظامی آمریکا تا آخر سال 2011 از عراق می روند و از سال آینده در ‏همین موقع، مقامات عراقی کنترل همه پایگاه های نظامی و شهر ها را بدست می گیرند.‏

با این حل هر طور که این اتفاق بیافتد توافق دو جانبه خروج نیروهای آمریکایی از عراق باعث می شود که دست ‏آمریکا خالی بماند و نتواند در مقابل پایان دادن برنامه های اتمی ایران، چیزی به این کشور بدهد.‏

در حال حاضر کنترل عراق، مهم ترین برگ برنده آمریکا ست که ایران در پی آن است و آمریکا دارد آن را به رایگان ‏از دست می دهد. ایران احتیاج حیاتی دارد که دوستان شیعه اش در عراق قدرت را در دست داشته باشند و مطکئن باشد ‏که آمریکا از پایگاه هایپ در عراق برای بمباران ایران استفاده نخواهند کرد. از دید ایران توافقنامه امنیتی و وعده دولت ‏جدید آمریکا مبنی بر خروج از عراق تا 16 ماه دیگر دلیل عالی برای ایران است با خیال راحت و با فراغ بال سلاح ‏اتمی اش را تولید کند.‏

منابع اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که ایران از سال 2003 دست از برنامه های تولید سلاح اتمی کشیده است، اما ‏قبول کردن بی چون و چرای این حرف به نظر کمی فراموشکارانه می آید بخصوص در زمانی که آمریکا ابزار لازم ‏برای درخواست تضمین ها درمورد امنیت ملی نگران کننده اش را دارد.‏

‏ به محض اینکه نیروهای آمریکا از عراق خارج شوند، آمریکا دیگر نه چماقی دارد و نه هویجی تا ایران را به پایان ‏دادن به برنامه های اتمی اش ترغیب کند. تحریم ها تا زمانی که روسیه با آمریکا مخالف است، شکست می خورند زیرا ‏روسیه همه مایحتاج ایران را در اختیارش می گذارد. اوباما می گوید که قصد دارد نسبت به رئیس جمهور پیشین، ‏اهمیت بیشتری به دیپلماسی بدهد، اما درجایی که آمریکا هیچ چیز برای ارئه ندارد، دیپلماسی فقط یک کلمه است. ‏شرافت میان دشمنان معنا ندارد، پس رئیس جمهور منتخب آمریکا نمی تواند بعد از اینکه نیروهای آمریکایی از عرتق ‏خارج شدند، خواستار آن بشود.‏

باید گفت که به چندین دلیل، خروج نیروهای آمریکا از عراق برای امنیت ملی این کشور، ضروری است اما این ‏موضوع نباید بک جانبه و یا فقط بین آمریکا و عراق باشد. اگر آمریکا موفق نشود از نفوذش در عراق برای خاتمه دادن ‏به برنامه های اتمی ایران استفاده کند، حتی اگر این برنامه ها پنج سال پیش پایان گرفته باشد، مواد لازم که برای ‏نزدیکی ایران و آمریکا بدست آمده بود، از دست می رود. و وقتی این اتفاق بیافتد و ایران همچنان برنامه های اتمی اش ‏را ادامه بدهد، حمله هوایی به ایران تنها راه چاره است.‏

با این حال دو احتمال وجود دارد که ممکن است مانع حمله هوایی به ایران بشود. اول، اگر نزاع فرقه ای در عراق ‏چنان بالا بگیرد که توافقنامه امنیتی و وعده های اوباما مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از عراق مورد تجدید نظر ‏قرار بگیرد، آن موقع است که اوباما می تواند در مذاکرات مجدد در مورد خروج نیروها، شفافیت برنامه های اتمی ‏ایران را به بحث بگذارد.‏

دوم، ممکن است آنچه در بالا گفته شد از قبل طراحی شده باشد. هرچه باشد، هنوز مشخص نیست که به چگونه آمریکا ‏موفق شده است کاری کند که که ایران طناب را بر گردن نیروهای شیعه که به جنگ داخلی در عراق دامن می زنند، ‏تنگ کند. ممکن است این اقدام ایران بخشی از یک معامله بزرگ تر باشد.‏

در سالی که هر دو کشور انتخاباتی را از سر می گدرانند، خطراتی برای هر دو دولتی که به دنبال یک توافقنامه قابل ‏تحمل است، وجود دارد. اگر معامله ای در کار باشد، پس اوباما بخوبی توانسته است قدرت را در دست داشته باشد و ‏روند اجرای کار را مطابق میل خود پیش ببرد.‏

بعد از پنج سال مذاکره از یک موضع ضعیف، شاید هنوز آنقدر دیر نباشد که تا از موفقیت های بدست آمده در عراق ‏امتیاز بگیریم وزمانی با ایران معامله کنیم که از قدرت بیشتری برخورداریم و در هر صورت آماده خروج از عراق ‏هستیم.‏

منبع: میدل ایست آنلاین 2 دسامبر‏


‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏