ایران را بخاطر دارید؟

نویسنده

ما همیشه احساس کرده ایم که محمد البرادعی و بازرسان هسته ای آژانس بین المللی انرژی اتمی خیلی ‏در برابر موش و گربه بازی ها و طفره رفتن های دائمی ایران از پاسخ دادن به سؤالات آژانس صبور ‏هستند. اما حتی صبر آنها نیز در حال لبریز شدن است. ‏

آژانس بین المللی انرژی اتمی هفتۀ گذشته در گزارشی اعلام کرد، بخاطر امتناع تهران از پاسخ دادن ‏به سؤالاتی دربارۀ فعالیت های گذشتۀ هسته ای ایران، به بن بست رسیده است. یک مقام نزدیک به ‏آژانس به روزنامۀ تایمز گفت،” بنظر می رسد ما به بن بست رسیده ایم.” در این گزارش همچنین آمده ‏است، ایران با سرپیچی مستقیم از ممنوعیت شورای امنیت، قابلیت خود را برای تولید سوخت هسته ای ‏به میزان چشمگیری بالا برده است. ‏

ما می دانیم که آمریکا و متحدانش در حال حاضر با مسائل متعددی از جمله روسیه و رکود اقتصادی ‏دست و پنجه نرم می کنند. اما در همین حال دانشمندان ایرانی نیز به دستیابی به مهارت هایی که سخت ‏ترین بخش ساخت یک سلاح اتمی هستند، نزدیک تر می شوند. این مشکلی نیست که بتوان آن را به ‏رئیس جمهور بعدی آمریکا واگذار کرد.‏

بیایید روشن بیان کنیم که هیچگونه گزینۀ مناسب نظامی وجود ندارد. یک عملیات بمباران بی وقفه ‏شمار زیادی از غیرنظامیان را به کشتن خواهد داد، باعث برانگیختن واکنش شدید جهان اسلام خواهد ‏شد و در عین حال ممکن است برنامۀ هسته ای ایران را فلج نکند. ‏

آنچه که نیاز است یک طرح ابتکاری دیپلماتیک است که بتواند روند این بازی را تغییر دهد. بنابراین، ‏اروپا و آمریکا باید به سرعت در خصوص دور متقاعد کننده تر مجازات ها و مشوق ها به توافق ‏برسند. این امر به معنای اعطای مشوق های سخاوتمندانه تر دیپلماتیک مانند ارائۀ پیشنهاد قابل قبول ‏آمریکا در خصوص بهبود روابط تهران و واشنگتن و دادن ضمانت های امنیتی در صورت توقف ‏بلندپروازی های هسته ای ایران و نیز اعمال محدودیت های شدیدتر بر روابط تجاری ایران و سرمایه ‏گذاری در این کشور است – در صورتی که روسیه و چین در شورای امنیت مانع از تحقق این امر ‏شوند، اروپا و واشنگتن ناگزیر خواهند بود به تنهایی عمل کنند.‏

کاندولیزا رایس وزیر امور خارجۀ آمریکا امیدوار بود بتواند قبل از برکناری جرج بوش از قدرت با ‏میانجیگری میان اسرائیل و فلسطین برای انعقاد معاهدۀ صلح، دست کم بخشی از میراث خود و بوش ‏را نجات دهد. اما این امر بیش از پیش بعید بنظر می رسد. رایس می توانست با سفر به تهران و ارائۀ ‏پیشنهاد چانه زنی بزرگ یک کار تاریخی انجام دهد. او می توانست ثابت کند که پیشنهاد او دربارۀ ‏بازگشایی فوری دفتر حفاظت از منافع آمریکا در تهران جدی است – ایده ای که مشاوران او چند ماه ‏قبل مطرح کردند و اکنون اثری از آن نیست.‏

ما نمی دانیم که آیا ترکیب تحریم ها و مشوق ها می تواند دولتمردان ایران را متقاعد کند دست از ‏برنامۀ هسته ای خود بکشند. اما مطمئنیم که بدون این تلاش ها نیز تهران به کار خود ادامه خواهد داد ‏و تنها صدای کسانی که در آمریکا و اسرائیل خواهان اقدام نظامی هستند، بلندتر خواهد شد. ‏

منبع: نیویورک تایمز، 22 سپتامبر‏