ناطق نوری از اصولگرایان کناره گرفت

نویسنده
جلال یعقوبی

» گرایش سیاسی جدید در راست‌ سنتی

محمدرضا باهنر دیروز در گفتگو با سایت باشگاه خبرنگاران، از عدم آمادگی علی‌اکبر ناطق‌نوری برای رهبری جریان اصولگرایی خبر داد. او گفت: “بحث حضور وی مدت‌ها پیش مطرح بود؛ ما با وی مذاکره کرده بودیم، اما اکنون احساس کرده‌ایم که ناطق نوری فعلا آمادگی حضور در این صحنه‌ها را ندارد. هر زمان که وی آمادگی حضور و همکاری داشته باشد، در خدمتشان هستیم.”

باشگاه خبرنگاران جوان، وابسته به تلویزیون دولتی ایران، در توضیح این خبر نوشته بود: “همراهی اخیر ناطق‌نوری با محمد خاتمی رقیب دیرینه‌اش و حضور وی در پشت پرده دولت روحانی این سئوال را به ذهن می‌رساند که آیا ناطق‌نوری در اندیشه دوره‌ای جدید از فعالیت‌های سیاسی است؟”

پس از انتشار این خبر، روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان “دست رد «شیخ نور» بر سینه اصولگرایان” نوشت: “آخرین امید اصولگرایان برای رسیدن به وحدت هم تبدیل به سراب شد. حالا سردرگمی‌شان برای رسیدن به وحدت آنقدر پرهیاهو شده است که کسی هم ضامن رسیدن آنها به وحدت نمی‌شود. ریش سفیدشان از دست‌شان دلخور است و شیخ نور هم کلافه از افراطی‌گری‌هایشان، زیر بار لیدری شان نمی‌رود.”

روزنامه ابتکار نیز در گزارشی نوشته بود: “تمایل علی اکبر ناطق برای بازگشت به عرصه سیاست در حالی سبب تکاپوی گروه‌ها و احزاب اصولگرا برای کشاندن شیخ به سوی این جبهه سیاسی شده است که وی از مدت‌ها پیش با برخی رفتارهای نمادین سیاسی، کارشناسان و فعالان سیاسی و رسانه‌ای را متقاعد کرده بود که وی از جرگه اصولگرایی خارج شده است.”

فاصله‌گرفتن ناطق‌نوری از اصولگرایان مدتهاست که آغاز شده است. از همان زمان که او کوشید تا با اتحاد در میان اصولگرایان از ریاست‌جمهوری دوم احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۸ جلوگیری کند، این شکاف بوجود آمد. در سال ۱۳۸۷ علی اکبر ناطق نوری تشکیل “دولت وحدت ملی” را مطرح کرده و خواستار فعالتر شدن راست سنتی شده بود. در مقابل، احمدی‌نژاد در مناظره مشهورش با میرحسین موسوی نام بسیاری افراد از جمله ناطق‌نوری را بر زبان آورد و آنان را متهم به فساد کرد. احمدی‌نژاد در آن مناظره ابتدا نام هاشمی‌رفسنجانی را مطرح و سپس به ناطق‌نوری اشاره کرده و گفته بود: “پسر آقای ناطق‌نوری چگونه میلیاردر شده و خود او چگونه زندگی می‌کند؟”

دفتر ناطق‌نوری بلافاصله با صدور اطلاعیه‌ای، اتهامات مطرح شده را نقض سوگند رئیس‌جمهوری خواند. در آن اطلاعیه آمده بود: “مطابق اصل ۱۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران رئیس جمهور سوگند یاد می‌کند که از حرمت اشخاص حفاظت نماید. این اقدام آشکارا نقض سوگند یاد شده به قرآن کریم در حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی از سوی رئیس جمهور است. قانون این حق را برای آقای ناطق نوری محفوظ می‌دارد که در موقع مقتضی نسبت به تنویر اذهان عمومی از طریق رسانه ملی که موظف است فرصت لازم را دراختیار ایشان قرار دهد، اقدام کند. همچنین ایشان در صورت صلاحدید در موقع مقتضی نسبت به اقدام قضایی علیه شخص مفتری مبادرت خواهند ورزید.”

همان روز اطلاعیه دفتر هاشمی‌رفسنجانی هم منتشر شد که تاکید کرده بود: “با توجه به نقض صریح قانون اساسی و زیر پا گذاشتن سوگند رئیس‌جمهوری اسلامی در برنامه مناظره ۱۳/۳/۸۸ در سیمای جمهوری اسلامی به طور قطع و یقین موارد اتهامی از طریق مراجع قانونی و ذی‌صلاح مورد پیگرد قرار خواهد گرفت.”

هاشمی‌رفسنجانی و ناطق‌نوری از نزدیک‌ترین دوستان سیدعلی خامنه‌ای بودند و انتظار می‌رفت که مورد حمایت او قرار گیرند. اما سیاست دیگری در راه بود. پس از آن بود که فاصله ناطق‌نوری از اصولگرایان بیشتر شد.

 علی‌اکبر ناطق‌نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، خود هفته پیش در مراسم ختم یکی از اعضای موتلفه گفت: “انسانهای با تقوا تندرو نیستند، معتدل هستند الان یکی از بدبختی‌هایی کشور ما این است که گرفتار تندروهای هستیم، گرفتار بی‌ترمزها چه چپ باشد چه راست، تندروی و نامتعادل حرکت کردن به کشور ضربه می‌زند به انقلاب ضربه می‌زد.”

 وی افزود: “ما میزان داریم، میزان ولی‌فقیه است، ولی امر مسلمین است معنی ولایت فقیه نیز به صراحت بیان شده است، حالا بعضی‌ها کاسه‌های داغ تر از آش شده‌اند ولی بدانید تندروها در زمان امیرالمومنین هم بودند و در نهایت آنها خوارج شدند. خوارج علامت سجده روی پیشانی داشتند حتی آستین لباسشان پاره بود، اما امیرالمومنین در مورد این دسته افراد می‌فرمود خطر اینها از کفار بیشتر است. بالاخره ولی فقیه این را می‌فرمایند ولی افراطیون می‌گویند بعضی چیزها را ایشان مصلحت نمی‌دانند و باید جاده صاف کن شویم و می‌خواهند جلوتر از آقا حرکت کنند.”

سخنان ناطق‌نوری و احتمالا کناره‌گیری نهایی او از جریان راست که لابد محافظه‌کاران از آن خبر داشتند، انتقاد تند روزنامه کیهان را برانگیخت. این روزنامه که مدیر آن توسط آیت‌الله خامنه‌ای منصوب می‌شود، در یادداشتی با عنوان “بی‌ترمزها” نوشته بود: “آقای ناطق تاکید می‌کنند که هم‌اکنون کشور ما گرفتار تندروها و بی‌ترمزهاست، بنابراین تعریف مشخصی از تندروی دارند و افراد و جریاناتی را می‌شناسند که به عقیده ایشان برای کشور «بدبختی»! و «گرفتاری»! به بار آورده‌اند! و اگرچه آدرس و نشانه‌ای از تندروها و بی‌ترمزهای مورد نظر خویش ارائه نکرده‌اند ولی با توجه به مواضع اخیر ایشان و گرایش سیاسی جدیدی که احتمالا پیدا کرده‌اند می‌توان حدس زد، چه کسانی را تندرو و بی‌ترمز می‌دانند.” کیهان از نزدیکی ناطق‌نوری به اصلاح‌طلبان انتقاد کرده و نوشته بود: “باورها و داشته‌های دینی جنابعالی به شما اجازه نمی‌دهد برای معرفی سران و عوامل اصلی این جریان - و نه همه اصلاح‌طلبان - از واژه‌ای غیر از «وطن‌فروش» و «مفسد فی‌الارض»! استفاده کنید. اگر چنین است - که هست و باید باشد‌-تعجب‌آور و صدالبته تأسف‌آور نیز هست که این روزها به جریان یاد شده نزدیک شده‌اید!”

گفتنی اینکه زمانی مدیر کیهان در یادداشتی از “بریدن ترمز، کندن فرمان و تخته گاز رفتن در مسیر یکطرفه” توسط هواداران “نظام” خبر داده بود و احتمالا مخاطب سخنان ناطق‌نوری را شامل حال خود نیز می‌داند.

از طرفی دیگر، حجت‌الاسلام جعفر شجونی،از اعضای جامعه روحانیت مبارز در واکنش به سخنان ناطق نوری به خبرگزاری آریا گفته بود: “ ناطق نوری و روحانی بعد از انتخابات دوم احمدی نژاد دیگر در جلسات جامعه روحانیت مبارز حضور نیافتند.”

 او با اشاره به اینکه “ اعتدال حرف مزخرفی است” تاکید داشت: “آقای ناطق نوری روزگاری جز روحانیت مبارز بود اما اخیرا برخی از دوستان به مواضع ایشان انتقاد دارند و معتقد بودند برخی از آقایان در گذشته جور دیگری بودند و این روزها جور دیگری حرف می زنند البته استنباط بنده هنوز اینگونه نشده است.”

احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران نیز در مراسم نماز جمعه با اشاره تلویحی به سخنان ناطق نوری گفته است: “ ما با صراحت گفته ایم که فتنه گران سال ۸۸ تندرو و افراطی بوده اند که البته برخی از آنها امروز سخاوتمندانه پست می گیرند از سوی دیگر غیرت مردانی که در برابر آنها ایستادند و نگذاشتند در سال ۸۸ کودتای مخملی آنها به بار نشیند امروز اسمشان تندروی افراطی شده است. مردان مردی را که در سالهای حماسه خون و شرف از جان خود مایه گذاشتند را افراطی می‌خوانند اما اگر در پی وحدت جامعه هستید باید از این الفاظ اجتناب کنید، اگر فکر می کنید با افراطی خواندن غیرت مردان می توانید آنها را از صحنه منزوی کنید بدانید که اشتباه می کنید زیرا آنها هیچ گاه تحت تاثیر جو رسانه ای ساخت شما قرار نمی گیرند و فقط راهبرد خود را از مقام معظم رهبری می گیرند.”

با اینهمه سخنان ناطق‌نوری مورد استقبال بخشی از راست میانه‌رو قرار گرفته است. روزنامه جمهوری‌اسلامی در سرمقاله دوازدهم اسفند این روزنامه با عنوان “آفرین بر شیخ واقع بین” از مواضع ناطق‌نوری حمایت کرد. در این یادداشت که به قلم مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه نوشته شده، آمده است: “آنچه آقای ناطق نوری به زبان آورده، افشای ماهیت همان کسانی است که یا خود از مصادیق این سخنان هستند و یا اعضاء اطاق فرمان این گروه افراطی و بی‌ترمز را تشکیل می‌دهند.” نویسنده این روزنامه در پایان اضافه کرده: “ آفرین بر شیخ مستقل و واقع بین و معتدل که خطرها را در زمان مناسب تشخیص می‌دهد، دلسوزانه هشدار می‌دهد و از تهدیدها و طعن‌ها و تهمت‌ها نمی‌هراسد”.