در حالی که دیپلمات های ایرانی امروز برای حضور در مذاکرات دو روزه اتمی در ژنو به سوئیس سفر می کنند، یکی از اعضای تیم مذاکره کننده از گفتگوی دوجانبه میان طرف آمریکایی و ایرانی خبر داده است. همزمان در حالیکه معاون بسیج ستاد نیروهای مسلح خواستار حمایت رسانه ها از تیم مذاکره کننده شده است رسانه های داخلی گمانه زنی هایی در خصوص مفاد پیشنهاد تهران به غرب مطرح کرده اند.
در گزارشی که ایرنا -ـ خبرگزاری دولت-ـ از مصاحبه خبرنگارش با سردار مسعود جزایری منتشر کرده، بدون لباس نظامی و با کت شلوار در تصویر مشخص است، وی که مسئول تبلیغات دفاعی نظام محسوب می شود در حمایتی تلویحی از تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی به ریاست محمد جواد ظریف گفته است: “حمایت رسانه ای از تیم مذاکره کننده به این معنا است که رسانه ها اجازه دهند مذاکرات صورت گیرد و نظرات رسمی دیپلمات های ما شنیده شود و در چارچوب اهداف نظام و نظریاتی که صحت آن کاملا روشن شده باشد اقدامات رسانه ای خود را نشان دهند.”
معاون بسیج ستاد کل نیروهای مسلح همچنین خواسته است رسانه ها سطح توقعات از مذاکرات پیش رو را بالا نبرند. به گفته وی “نباید این انتظار را در افکار عمومی به وجود آوریم که انجام این گونه مذاکرات به معنای برطرف کردن همه مشکلات و احیانا مشکلاتی است که در سطوح مختلف ممکن است وجود داشته باشد.”
دیپلمات های جمهوری اسلامی امروز برای شرکت در مذاکرات با ۱+۵ در روزهای سه شنبه و چهارشنبه به سمت سوئیس پرواز می کنند تا پس از شش ماه ، گفتگوهای اتمی از سر گرفته شود.
مذاکره دوجانبه تهران و واشنگتن
دیروز عباس عراقچی، از اعضای تیم مذاکرات کننده تهران تاکید کرد که هیات ایرانی در ژنو مذاکرات دوجانبه ای هم با تیم آمریکایی خواهد داشت. وی که در دولت احمدی نژاد هم از اعضای تیم مذاکره کننده به ریاست سعید جلیلی بود گفته است: “این موضوع، امری معمول است و گفت و گوها و تبادل نظرهای جانبی با آمریکا همچون گذشته صورت می گیرد.”
وزیر خارجه جمهوری اسلامی پنج شنبه دو هفته پیش با جان کری ـ همتای آمریکایی- و دیگر وزرای خارجه گروه ۱+۵ در نیویورک دیدار کرده بود اما مشخص نیست الزاما در جلسه مذاکرات در ژنو شرکت کند. رسانه های داخلی می گویند تنها در صورتی این اتفاق می افتد که این مذاکرات در سطح وزیران خارجه ۷ کشور برگزار شود.
سطح غنی سازی قابل مذاکره است
در حالیکه غرب تهران را به خاطر غنی سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد مورد مجازات های شدید مالی و نفتی قرار داده، عراقچی در اظهارات جدید خود گفته است: “اصل غنی سازی اورانیوم قابل مذاکره نیست اما ابعاد، سطح و میزان آن قابل مذاکره است.”
به باور ناظران این اظهارات می تواند از آمادگی تلویحی تهران برای پایان بخشیدن به غنی سازی اورانیوم در سایت فردو به شرط لغو بخشی از تحریم ها حکایت داشته باشد.
گزارش های غیر رسمی که اواسط ماه اسفند از مذاکرات آلماتی ۱ درز کرد حکایت از آن داشت که غرب برخلاف مذاکرات سه گانه بهار سال ۹۱ – در استانبول، بغداد و مسکو- پذیرفته در صورتی که تهران غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصد را تعلیق کند از خیر تعطیلی کامل سایت فردو خواهد گذاشت. با این حال ظاهرا این پیشنهاد نیز تیم مذاکره دولت گذشته را اغوا نکرد.
اما به نظر می آید حسن روحانی که مهمترین وعده انتخاباتی خود را گشایش در پرونده هسته ای و برداشته شدن تحریم های بین المللی عنوان کرده، حاضر است در مقابل غرب از خود انعطاف نشان دهد. آیت الله خامنه ای هم ماه گذشته از دیپلمات های دولت روحانی خواست تا “نرمش قهرمانانه” نشان دهند.
هر چند عراقچی اما یک روز پیش از سفر به اروپای غربی در پاسخ به این سئوال ایرنا که آیا ایران حاضر است درباره خروج مواد هسته ای از کشور نیز مذاکره کند؟ تاکید کرد: “غنی سازی و حفظ حقوق مردم را خط قرمز می دانیم و از آنچه مردم ایران بر اساس معاهدات بین‌المللی از آن برخوردارند، ذره‌ای کوتاه نخواهیم آمد.“
پیشنهاد تازه تهران
همزمان روزنامه دنیای اقتصاد از ارائه یک طرح سه مرحله ای از سوی جمهوری اسلامی در مذاکرات خبر داده است. به نوشته این نشریه “یکی از نکات پیشنهادی ایران که به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی در خاک ایران است، هدف و به نوعی نتیجه مذاکرات در نظر گرفته شده است، نه آغاز آن، اما این به معنای عبور ایران از خواست اساسی خود یعنی شناسایی سیاسی حق غنی‌سازی نیست.”
خبرگزاری نیمه رسمی مهر هم ادعا کرده تهران “در گام نخست نیز گام‌های هر طرف برای دستیابی به توافق نهایی را مشخص کرده اما در قیاس با مذاکرات قبلی این گام‌ها متوازن و با در نظر گرفتن نگرانی‌های گروه ۱+۵ است که قابلیت عملیاتی شدن دارد.”
انتقاد از تندروهای داخلی و اسرائیل
در همین حال سایت دیپلماسی ایرانی با انتشار مقاله ای به قلم میرمحمود موسوی مدیرکل سابق وزارت خارجه نوشته است همزبانی افراطی گری داخلی ها موضع جمهوری اسلامی را در مذاکرات تضعیف می کند.
نویسنده با اشاره به انتقادات بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل از مذاکره با تهران، و حملات رسانه ها و چهره های تندروی داخلی به دیپلماسی دولت روحانی نوشته است: “به نظر می رسد همزمان با این تلاش بنیامین نتانیاهو و اسرائیلی ها، محافل کوچکی نیز در داخل قصد کرده اند که از یک طرف موفقیت های نیویورک را زیر سئوال ببرند و از طرف دیگر موضع ایران در مذاکرات پیش رو را تضعیف کنند. همزمانی این دو قضیه جای تامل دارد. به بیان دیگر باز هم نوعی از همزبانی میان افراط اسرائیلی و افراط داخلی مشاهده می شود.”
این دیپلمات سابق بر این باور است که نیروهای تندرو کماکان در صحنه سیاسی نظام حاضر خواهند بود. به نوشته وی: “گر بر این همزبانی، همزمانی را نیز اضاف کنید ممکن است به نتایج مهم تری هم برسید. گروهی با ادبیات غلط سیاسی و با اقدامات نابه جای خود تا همین اواخر بالاترین کمک ها را به رژیم اشغالگر می کرده اند. باید سئوال کرد آیا این گروه صحنه را ترک کرده اند؟ من در این زمینه تردید دارم.”
کیهان نیز در سرمقاله روز شنبه خود نوشته ای به شدت بدبینانه نسبت به مواضع دیپلماتیک غرب در مذاکرات پیش گرفت و نوشت: “تجربه نیز نشان داده دشمن در مواجهه با ایران اسلامی یک عزم جدی دارد و تلاشش رسیدن به نقطه‌ای است که «نقطه مهار ایران» نام‌گذاری شده است. از این روی، هم می‌توان قدرتمندانه پای میز مذاکره حاضر شد و هم در ماورای دیپلماسی و لبخند و فضاسازی‌ها، حقد و کینه و توطئه حریف را دید و اینکه او از راهبرد و اولویت اصلی‌اش یعنی «مهار ایران» و جلوگیری از پیشرفت جمهوری اسلامی ذره‌ای عقب ننشسته است.”
