رضا استخریان
ممکن است نا آرامی ها کارگری و اضطراب اقتصادی در میان سرفصل های مهم اخبار ایران، پس از انتخابات ریاست جمهوری جنجال برانگیز ماه ژوئن 2009 قرار نگیرد، ولی قطعا از عواملی است که سرنوشت جمهوری اسلامی را رقم خواهد زد. در واقع، رژیم ایران آنچنان در مورد رفاه کشورحساس است که به شدت به دستکاری - یا به سادگی عدم انتشار- آمار اقتصادی پرداخته است.
هرهفته، منابع اطلاعاتی غیر رسمی ایران (یعنی وبلاگ ها و رسانه های اجتماعی) گزارشی از مشکلات کارو کارگری منتشر می کنند. این هفته، گزارشی در مورد یک شرکت خصوصی قطعات صنعتی در شهر اصفهان، سومین شهر بزرگ ایران، منتشر شد که نتوانسته است هفت ماه به 200 کارگران خود حقوق پرداخت کند. در حدود 80 نفر ازکارگران خشمگین راه خود را به جلسه هیئت مدیره باز کرده و از مدیران شرکت خواستند مهلت فوری برای پرداخت علی الحساب ظرف چند روزتعیین شود و تسویه حساب - همراه با پاداش - تا پایان سال ایرانی انجام شود.
وعده های مشابهی هم هفته گذشته توسط مدیر یک کارخانه بزرگ فولاد در اصفهان، پس ازاعلام اعتصاب غذای کارگران در اعتراض به بی نظمی پرداختها بیان شد. به دنبال کلمات اطمینان بخش مدیرکارخانه، کارکنان امنیتی با گردش در کارخانه خواستار معرفی عاملین اعتصاب کارگری به مدیریت کارخانه شدند.
گزارش دیگری در اواخر ماه گذشته حاکی از آن بود که کارگران مخابرات در شهر شیراز سه روز متوالی به بیش از 13 ماه عدم پرداخت دستمزد خود اعتراض کردند. بسیاری از کارخانجات با 20 تا 30 درصد ظرفیت کار می کنند و بالغ بر 2000 نفر از کارکنان شرکت های مرتبط با صنایع برق، برای کاهش هزینه ها، اخراج شده اند. در همین حال، گزارش شده که کارگران معدن در استان گرگان شش ماه دستمزد نگرفته اند، و کارفرمایان آنها از پرداخت حق بیمه آنها عاجز بوده و شرایط بهداشتی آنها رو به وخامت گذارده است. یکی از گزارش های سازمان های غیر دولتی حاکی از آن است که صنایع برق کشور در حال نابودی است زیرا حدود 5 میلیارد دلار به دولت بدهکار است. سخنگوی سندیکای صنعت برق ایران ادعا کرده است که 900000 نفر ازکارگران که به صنایع انرژی و وزارت نفت متکی هستند در آستانه بیکاری قرار گرفته اند و شرکت های متعددی در حال حاضر در آستانه ورشکستگی هستند.
چنین داستان هایی عمدتا از رسانه ها ی حقوق بشری و سازمان های کارگری گزارش می شود که اعضای آن در زیر سایه ترس دائمی از دستگیری و ارعاب زندگی می کنند. رسانه های رسمی ایران همچنان به ارائه تصویر ایران به عنوان نمونه ای موفق ادامه می دهند. در واقع این کاری است که محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران انجام می دهد. در کنفرانس مطبوعاتی اخیروی در اواسط فوریه، خبرنگاری در مورد حذف ارقام رشد اقتصادی در گزارش سه ماهه سوم بانک مرکزی سئوال کرد.احمدی نژاد به سادگی منکر اهمیت این ارقام شد و ادعا کرد که رشد کنونی کشور در حد 6.9 درصد است. روزنامه جهان صنعت، که طرفدار دولت نیست، روز بعد گفت این ارقام مربوط به دو سال پیش است که ایران از قیمت های بالای نفت برخوردار بود.
آخرین آمار رسمی موجود از رشد اقتصادی ایران نشان دهنده رشدی معادل 2.5 درصد در نیمه اول سال جاری است، که به مراتب کمتر از 8 درصد رسد پیش بینی شده بود. هرچند ارقام سه ماهه سوم منتشر نشده است ولی ارقام مربوط به سرمایه گذاری و تشکیل سرمایه در بخش ساختمان نشان دهنده کاهش چشمگیری در حد ارقام دو رقمی است. نرخ بیکاری در مجموع در حد 11.3 درصد است، در حالی که افراد در جستجوی کار در رده سنی 15 تا 24 سال بیش از 24 درصد برآوردشده است. آمار بیکاری واقعی، به احتمال زیاد بالاتر از این است، چرا که تعداد قابل ملاحظه ای از افراد بیکار در وزارت کار ثبت نام نمی کنند. یک روزنامه نگار ایرانی، که خواستار ناشناس ماندن شد گفت: “آنها تعریف بیکاری را تغییر داده اند تا بیکاری در حد 10 درصد باقی بماند. اما در حال حاضر هر خانواده دارای یک فرد بیکار در خانه است.”
رایحه خوشبوی بحث های دفترریاست جمهوری با واقعیت های زندگی مردم معمولی جامعه ایران مطابقت ندارد. “آنها به جیب خود نگاه می کنند و چیزی در آن نمی یابند.” روزنامه نگار ایرانی می گوید: “آنها نمی توانند ارقام خوش بینانه ای را که از طرف دولت مطرح می شود باور کنند. دولت می گوید تورم کمتر از 30 درصد است، اما آنها به بقالی می روند و می بینند قیمت ها دو برابر، سه برابر و گاه چهار برابر شده است.”
منبع: تایم - 3 مارس
