با وجود این که چهار روز به پایان مهلت اعلام شده بانک مرکزی برای جمع آوری اسکناس های دارای شعارهای ضد دولت و حکومت باقی مانده قرائن نشان می دهد بانک ها امکان چنین کاری را ندارند و عملا دستور هزینه ساز احمدی نژاد برای خارج کردن اسکناس ها از دور مانند بسیاری دیگر از دستورهای وی اجرا نشده می ماند.
روزنامه تهران امروز دیروز نوشته یکی از مسئولین شعب بانکها میگوید: ما هم برپایه خبرهای رسانهها به نقل از بانک مرکزی در جریان قرار گرفتیم. البته در این مدت مراجعه خاصی نیز به این منظور نداشتیم و شاید تعداد مراجعان به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد.
بانک مرکزی اسکناسهایی که روی آن نوشته، مهر یا هرگونه علامت اضافه وجود داشته باشد از 17 دیماه بیاعتبار اعلام کرد اما با خونسردی و بی عملی بانک ها آشکار می گردد چنان که کارشناسان پیش بینی کرده بودند جمع آوری اسکناس های شعاردار به مانعی برخورده است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی قرار بود دارندگان اسکناسهای مخدوش شده باید سریعتر با مراجعه به شعب بانک ملی در سراسر کشور درخصوص تعویض اسکناسهای خود اقدام کنند. همچنین از مردم و کسبه خواسته شده بود از پذیرش اسکناسهایی که روی آن نوشته اضافه درج شده است، خودداری کنند.، عملی که بلافاصله با بی اعتنائی مردم روبرو شد چرا که بانک ها هم اعلام داشتند وسیله ای که بتوانند همه اسکناس ها را موقع تحویل بازدید کنند در اختیارشان نیست.
یک مانور بانک به شبکه دو سیما گفته بود شوخی دارید به عصر حجر برگشته ایم پس ماشین های پولشمار چه می شود. دستگاه های اتوماتیک پرداخت چه می شود آیا دستگاه ها را هم می توان جریمه کرد.
در همین حال یک منبع آگاه به تهران امروز گفته برخلاف شرایط اعلامی بانک مرکزی درخصوص میزان مراجعه افراد به شعب و شرایط تعویض اسکناس میگوید: هر اسکناس خطخوردهای معاوضه نمیشود و تنها اسکناسهایی که روی آنها داستانسرایی شده یا منقش به شعارها و اشکال مختلف است، قابل معاوضه خواهد بود. به همین خاطر پول قابل معاوضه به میزان زیاد یا قابل توجهی از سوی اشخاص مراجعه شده، تعویض نمیشود.
به گفته علی قنبری، رئیس سابق شورای پول و اعتبار، برای چاپ هر برگ اسکناس حدودا ۳۰ تا ۴۰ تومان هزینه می شود. میانگین این مبلغ ۳۵ تومان است. حالا اگر قرار باشد اسکناس های مخدوش از چرخه مبادلات روزمره مردم خارج شود و طبیعتا جایگزین شود. یعنی کشیدن یا نوشتن روی هر اسکناس از سوی شهروندان حدودا ۳۵ تومان خرج روی دست دولت خواهد گذاشت.
همه روزه اسکناس های کهنه و فرسوده از چرخه خارج میشوند و از آنها شانه های تخم مرغ و… ساخته میشود. به گفته مدیرکل ریالی و نشر بانک مرکزی سالانه تا ۷۰۰ میلیون قطعه اسکناس در کشور امحاء می شود. این استهلاک بیشتر به سبب نگهداری بد از اسکناس هاست. میانگین عمر اسکناس در کشور ما پنج سال است.
یک کارمند بانک می گوید اسکناس هایی را همه روزه از چرخه خارج می کنند که پاره و پوسیده باشند ولی معمولا اگر روی اسکناسی فقط نوشته شده باشد، اما پوسیده یا پاره نباشد از دسته اسکناس برای بازیافت جدا نمیشود.اما اوایل همین ماه، واحد مرکزی خبر به نقل از مسئولین بانک مرکزی به شهروندان اخطار داد که اسکناس های مخدوش را که روی آنها نوشته شده است را سریعتر به بانک ها تحویل بدهند، چراکه به زودی(تا ۱۷ دیماه) دیگر این اسکناس ها از اعتبار ساقط خواهند شد. در آخرین آمارها، مسئولان بانک مرکزی گفته اند که حدودا یک درصد اسکناس های موجود مخدوش هستند. یک درصد ۸ میلیارد قطعه اسکناس یعنی «۸۰ میلیون قطعه اسکناس مخدوش» در چرخه مبادلاتی کشور وجود دارد.
امیر انواری روزنامه نگار محاسبه کرده برای چاپ مجدد ۸۰ میلیون قطعه اسکناس می بایست ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان هزینه شود. این هزینه جدای از هزینه شناسایی و امحاء این اسکناس هاست. همچنین سالانه بانک مرکزی ۳۰ میلیارد تومان برای چاپ اسکناس های نو هزینه می کند.
به نوشته انواری در حال حاضر حدود هشت میلیارد قطعه اسکناس در کشور وجود دارد. اگر طول هر اسکناس را به طور متوسط ۱۵ سانتی متر در نظر بگیریم، یعنی اگر این اسکناس ها را در کنار هم بچینیم مسافتی برابر یک میلیون و ۲۰۰ هزار کیلومتر تشکیل خواهند داد. فاصله چابهار (جنوب شرق کشور) تا مرز بازرگان(شمال غرب کشور) حدودا دو هزار و ۶۰۰ کیلومتر است، حالا اگر عرض هر اسکناس را به طور تقریبی ۸ سانتی متر در نظر بگیریم، یعنی با اسکناس های موجود در کشور می شود از شمالغرب تا جنوب شرق ایران جاده ای به دو هزار و ۶۰۰ کیلومتر و عرض ۳۶ متر کشید.
آخرین خبر
آخرین خبر این این که بانک مرکزی برای جلوگیری از افتتضاح فاش شدن تصمیم غلط خود باز هم دست به خزانه کشور برد و مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی ایران اعلام کرد بانک ها به ازای هر برگ اسکناس فرسوده شش ریال دستمزد می گیرند.
بر اساس این خبر بخشنامه ای دیروز صادر شده که همه بانک ها را موظف می کند برای تعویض اسکناس ها وارد میدان شوند و اسکناسهای فرسوده و یا اسکناسهایی که روی آن مطالبی نوشته شده است، تحویل بگیرند.
ابراهیم درویشی افزود: پیش از این اعلام شده بود که شعب بانک ملی سراسر کشور ملزم به دریافت این اسکناسها هستند که در تصمیمی جدید مقرر شد همه بانکها این اقدام را انجام دهند.
مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی ایران افزود: نوشتن هرگونه مطلب روی اسکناسها موجب میشود ضرایب ایمنی اسکناسها مخدوش شود و امکان تشخیص اسکناسهای جعلی از اصلی از بین برود. درویشی اسکناس را ثروت ملی و نگهداری خوب از آن را از جمله شاخص های فرهنگی دانست و گفت: ارزهای خارجی، عمری چند برابر اسکناسهای ایرانی دارد و ما برای تشویق مردم به نگهداری بهتر از اسکناس کیفهایی تهیه کردهایم که از طریق بانکها تقدیم مردم خواهد شد.
بانک مرکزی اعلام نداشته است که هر چند وقت یک بار می خواهد دست به چنین کاری بزند ، چرا که پیداست بلافاصله بعد از پایان مهلت باز هم معترضان دست به کار نوشتن شعار خواهند شد.