محبوبه نیک نهاد
بهرغم شادی وزارت امور خارجه ایران از تصمیم گروه 1+5 برای فرصت دادن به آژانس بین المللی انرژی اتمی برای به سرانجام رساندن آنچه البرادعی “آخرین فرصت” ایران برای مصالحه خوانده بود، به نظر میرسد نشانههایی از افزایش تنش بین ایران و غرب بر سر پرونده هستهای در حال بروز است که ممکن است در هفتههای آینده رنگ و بوی جدیدی به روابط خارجی ایران که به شدت رو به تیرگی است، بدهد.
اتهام وجود یک مرکز مخفی فعالیتهای اتمی در ایران، طرح دوباره ادعای مالکیت امارات بر جزایر سهگانه در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین خروج غیرمنتظره هند از مذاکرات طولانی با ایران و پاکستان درباره خط لوله صلح، چند مورد از نشانههایی است که همگی از افزایش تنشها در لایه پنهان مسائل خارجی ایران خبر میدهند که ارتباط مستقیمی با بحران هستهای دارند.
در همین حال، بارزترین عرصه رویارویی ایران و آمریکا در روزهای اخیر، در حول و حوش موضوع تروریست خوانده شدن سپاه از سوی کنگره و سنای آمریکا بود که با واکنش متقابل مجلس ایران مبنی بر “تروریست” خواندن “سیا و ارتش آمریکا” روبرو شد.
نمایندگان مجلس هفتم در اقدامی که از سوی رسانههای ایران “نمادین” خوانده شد، به اقدام کنگره و سنای آمریکا مبنی بر تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران واکنش نشان دادند و در بیانیهای ارتش آمریکا و سازمان اطلاعات و امنیت این کشور را “ تروریست پرور” نامیدند.
در این بیانیه که در جلسه علنی روز شنبه مجلس خوانده شد، نمایندگان مجلس هفتم با محکوم کردن “تجاوزات ارتش آمریکا و ایجاد ناامنی در منطقه به خصوص عراق و افغانستان” ارتش و سازمان اطلاعات آمریکا را به دلایلی همچون “بمباران هیروشیما و ناکازاکی”، “اشغال ویتنام، افغانستان و عراق”، حمایت از اسرائیل و صدام، “تربیت تروریستهای القاعده و طالبان” و شکنجه مردم عادی در زندان های ابوغریب و گوانتانامو و زندان های مخفی متعدد در جهان به ویژه در اروپا به حمایت از تروریسم متهم کردند. در این بیانیه همچنین از سازمان ملل متحد خواسته شده که با دخالت خود “از ادامه کار شکنجهگاههایی مانند گوانتانامو و ابوغریب و زندانهای مخفی آمریکا در کشورهای مختلف جلوگیری کند.”
تاسیسات هستهای پنهان، از انتشار خبر تا تکذیب
دو روز پس از آنکه روزنامه کیهان در سرمقاله خود به تعبیر برخی سایتهای خبری “یک گاف امنیتی” داد، مجاهدین خلق در پاریس ادعا کردند که ایران در نزدیکی تاسیسات هستهای اعلام شده خود در نظنز، در حال ساخت مرکز جدیدی است که از دسترس بازرسان آژانس مخفی نگه داشته شده است.
کیهان در یادداشت مذکور که با هدف اثبات منتفی بودن امکان حمله آمریکا به ایران نوشته شده بود، به اینکه غرب از توان هستهای ایران ارزیابی دقیقی ندارد، اشاره کرده و نوشته بود: “برنامه هستهای ایران دقیقاً تا کجا پیش رفته و با نقطهای که آمریکاییها آن را پایان راه تلقی میکنند، دقیقاً چقدر فاصله دارد؟ اکنون اطلاعات غرب از برنامه هستهای ایران منحصر به آن مواردی است که بازرسان آژانس به آنها دسترسی دارند و بیش از آن چیزی نمیدانند.”
این یادداشت روز سه شنبه در کیهان منتشر شد و روز پنجشنبه “شورای ملی مقاومت” در یک کنفرانس خبری در پاریس از وجود یک تاسیسات نظامی هسته ای در چند کیلومتری تاسیسات نطنز خبر داد. روز جمعه نیز دفتر نیکولا سرکوزی، رئیسجمهوری فرانسه، اعلام کرد که تاسیسات نطنز برای مصارف نظامی مورد استفاده قرار میگیرد و هدف برنامه اتمی ایران صلح آمیز نیست. دفتر سرکوزی بدون ذکر منبع خود گفت که مدارک محکمی برای این ادعای خود در دست دارد.
انتشار این اخبار باعث شد که جواد وعیدی، معاون علی لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی، به سرعت به میدان بیاید و خبر را تکذیب کند. تکذیبیه وعیدی بدون هیچ توضیح دیگری در رسانههای رسمی ایران انتشار یافت و هدف از انتشار اینگونه اخبار، “ایجاد بهانه و مستمسکی برای برهم زدن فضای مثبت ایجاد شده درباره حسن نیت و ابتکارات و مواضع سازنده جمهوری اسلامی ایران” دانسته شد.
کویت، مدعی جزایر در مجمع عمومی
در روزهای اخیر همچنین خبر دیگری در رسانهها منتشر شد که نشان از تشدید فشارها و تضعیف موقعیت ایران در منطقه دارد. خبر حاکی از این بود که وزیر امور خارجه کویت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، بار دیگر اتهامات شیخ نشین امارات را درباره سه جزیره ایرانی در خلیج فارس تکرار کرده است.
این در حالی است که این ادعا پیش از این بارها در بیانیههای شورای همکاری خلیج فارس مطرح شده بود. اما این اولین بار است که ادعای ضد ایرانی امارات که حمایت همهجانبه اعراب را پشت سر دارد، آن هم از سوی یک کشور دیگر عربی غیر از امارات، در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح میشود.
اما شیخ محمد الصباح، وزیر امور خارجه کویت باب این اقدام خصمانه را علیه جمهوری اسلامی باز کرد که در اجلاس اخیر مجمع عمومی سازمان ملل، جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک را که متعلق به ایران و واقع در خلیج فارس هستند، متعلق به شیخ نشین های امارت دانست.