جان لیمبرت، دستیار سابق وزارت خارجه آمریکا به راشا تودی گفته است، نتانیاهو خواستار تسلیم ایران است و نه رسیدن به توافقنامه.
شما بلند پایه ترین دیپلماتی بودید که تنها در مورد مسئله ایران کار میکردید. با توجه به تخصص شما، آیا فکر میکنید شانسی برای توافق وجود داشته باشد؟
بله. اما زمان میبرد و صبر زیادی میخواهد.
بین دو کشور دشمنی سی و چند ساله وجود دارد. آیا فکر میکنید در صورت بروز توافق این بر روابط ایران و آمریکا نیز تاثیر بگذارد؟
فکر میکنم لازم است که چند قدم عقب بایستیم و رابطه حال ایران و آمریکا را با پنج ماه پیش مقایسه کنیم. به مدت ۳۴ سال ایران و آمریکا فقط به هم فحش دادند و تهدید کردند اما حالا با هم مذاکره جدی میکنند. رسیدن به توافق به معنی کنار گذاشتن دشمنیهاست.
میدانیم که بر خلاف تلاش های بینالمللی برای توافق، نمایندگان کنگره میخواهند تحریمهای بیشتری علیه ایران تصویب کنند. فکر میکنید این موضوع روابط بین دو کشور را تهدید میکند؟
بله. در هر دو طرف کسانی هستند که به دلایل مختلف میخواهند توافق صورت نگیرد. به نظر من این به نفع دو کشور نیست و باید تغییر کند که دارد تغییر هم میکند. اما مقاومتهایی خواهد بود.
غیر از رئیسجمهور و دولت، اگر توافق انجام شود آیا نمایندگان کنگره در واشنگتن تحریمهای بیشتر را دنبال خواهند کرد؟
سئوال خوبی است. راهحل تحریم تاریخ بداقبالی دارد، نه تنها در مورد ایران بلکه به طور کلی. اگر به رای گذاشته شود معمولا از آن حمایت زیاد خواهد شد. سئوال این است که آیا رئیسجمهور و شاخه اجرایی انعطاف خواهند داشت، آیا این گزینه که تحریمها را ۱۰۰ درصد، ۵۰ درصد، ۲۵ درصد یا صفر درصد دنبال کنند را دارند؟ یادتان باشد تحریمها علیه شوروی ۲۰ سال پس از فروپاشی این کشور هم ادامه داشت.
به نظر شما آیا تحریمهای اروپا تاثیری علیه ایران داشته است؟
میگویند تحریمها عمل کرده چون حالا داریم مذاکره میکنیم. باید بین چیزی که دوست داریم حقیقت داشته باشد و چیزی که واقعا حقیقت دارد تفاوت قایل شویم. اقتصاد ایران در وضعیت بدی است، این واقعیت است. به خاطر تحریمهاست؟ شاید، اما واقعا نمیدانیم. عوامل دیگری هم وجود دارد، خصوصا سوء مدیریت اقتصادی.
فرانسه را متهم میکنند که نگذاشت توافق در دور قبلی انجام پذیرد. آیا فکر میکنید این بار موضعش را نرمتر کند؟
این را باید از فرانسویها پرسید. ناپلئون میگوید، “امیدوارم تمام دشمنان من ائتلافی باشند.” با ائتلاف به سختی میتوان به توافق رسید و به سختی میتوان آنها را کنار یکدیگر نگه داشت.
اسرائیل شدیدا مخالف توافق است. در صورت انجام توافق رابطه اسرائیل و آمریکا آسیب میبیند؟
فکر نمیکنم آخرسر این اتفاق بیفتد. روابط آنها محکم است. روابطی بسیار طولانی و عمیق. در خود اسرائیل هم نظرها در مورد ایران بسیار مناقشه برانگیز است. بسیاری مخالف توافق هستند و بسیاری از مردم از نخستوزیر به خاطر مواضعش انتقاد میکند. چیزی که نتانیاهو میخواهد تسلیم ایران است نه توافق.
به جز این روابط دوجانبه، نتیجه مذاکرات چه تاثیری بر روابط جامعه بینالمللی با ایران خواهد داشت؟
این روابط بالا و پایینهای زیادی داشته است. در یک زمان ایران گفته میخواهد با جامعه بینالمللی رابطه داشته باشد و زمانی کارهایی مثل اشغال سفارت را انجام داده یا مثل اتفاق اخیر به سفارت انگلیس حمله میکند. چیزی که در دو سه ماه اخیر دیدهایم این است که از زمان انتخاب روحانی و پس از برخی از اظهارات رهبر ایران، تغییر زیادی در روابط این کشور و جامعه بینالمللی ایجاد شده. چون وقتی ایران با صدای بلند و حروف درشت میگوید به جامعه بینالمللی نیاز ندارد، پس از ۳۴ سال میفهمد که این طور نیست.
منبع: راشا تودی - 23 نوامبر